Μπροστά στην τραγελαφική κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά από το δημοσίευμα της «Καθημερινής» με τα νέα κατορθώματα του Αριστείδη Μπαλτά για το Ελληνικό, πανικοβλημένος ο υπουργός τα μάζεψε άρον - άρον και έσπευσε να βγάλει μια ανακοίνωση την οποία έκλωθε επί πεντάωρον τουλάχιστον. Το γραφείο Τύπου του διαβεβαιώνει: «Η προτεινόμενη διάταξη που δεν εισάγεται στη Βουλή, είναι ανεξάρτητη από το Νομοσχέδιο για την κύρωση της Σύμβασης για το Ελληνικό, το οποίο υπεγράφη σήμερα από τον Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Α. Μπαλτά, γεγονός που προφανώς αγνοούν όσοι συντονισμένα ξιφουλκούν εναντίον της κυβέρνησης.».
Τουτέστιν, ο υπουργός Πολιτισμού υπέγραψε το νομοσχέδιο μετά τον σάλο, αλλά απειλεί να ζητήσει σε άλλο νομοσχέδιο να έχει το δικαίωμα χωρίς αντίκρισμα της υπογραφής, ώστε να καθυστερεί όσο θέλει. Η δημιουργία καθυστερήσεων στην επένδυση του Ελληνικού, όπως και σε άλλες επενδύσεις, είναι άλλωστε επιλογή της κυβέρνησης και όχι μεμονωμένα του υπουργείου Πολιτισμού.
Κάθε τόσο και ένα καινούργιο κεφάλαιο προστίθεται στο καυτό ζήτημα του Ελληνικού, το οποίο αποτελεί ένα από τα προαπαιτούμενα. Σήμερα, είχαμε την αποκάλυψη της «Καθημερινής» σύμφωνα με την οποία ο υπουργός Πολιτισμού διεκδικεί το να συν-υπογράφει και εκείνος το προεδρικό διάταγμα με το οποίο θα εγκρίνεται το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) του Ελληνικού και τις κοινές υπουργικές αποφάσεις που θα εκδίδονται στο στάδιο της εφαρμογής του ΣΟΑ. Η διάψευση του σχεδίου έγινε, ασφαλώς, για τα μάτια του κόσμου.
Ταυτοχρόνως, το Liberal.gr αποκαλύπτει πως το ΥΠΠΟΑ συνεχίζει τις καθυστερήσεις και, αντίθετα με τις διαβεβαιώσεις του υπουργού Αρ. Μπαλτά, δεν έχει εισαγάγει το θέμα του Ελληνικού στην κοινή συνεδρίαση Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου - Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων που θα γίνει αύριο. Η επόμενη κοινή συνεδρίαση τοποθετείται στα μέσα Δεκεμβρίου.
Θέλει να υπογράψει δευτερη φορά!
Η απαίτηση του υπουργού Πολιτισμού να συνυπογράφει τις κοινές υπουργικές αποφάσεις για τα μεγάλα έργα και τις επενδύσεις είναι χωρίς κανένα αντίκρισμα, αφού η δική του υπογραφή έχει ήδη προηγηθεί και είναι η πρώτη που απαιτείται. Ας δούμε αναλυτικά κάποιες παραγράφους από τον αρχαιολογικό νόμο 3028/2002, και συγκεκριμένα από το άρθρο 10:
Σύμφωνα με την παράγραφο αρ. 1: «Απαγορεύεται κάθε ενέργεια σε ακίνητο μνημείο, η οποία είναι δυνατόν να επιφέρει με άμεσο ή έμμεσο τρόπο καταστροφή, βλάβη, ρύπανση ή αλλοίωση της μορφής του.» Αυτό σημαίνει πως ακόμα και για επέμβαση στον περιβάλλοντα χώρο των μνημείων, όπως πιθανόν να συμβεί στο Ελληνικό, η άδεια που απαιτείται είναι ήδη εξασφαλισμένη και υποχρεωτική.
Στην παράγραφο 6, διαβάζουμε: «Στις περιπτώσεις που απαιτείται έγκριση σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, αυτή προηγείται από τις άδειες άλλων αρχών που αφορούν την επιχείρηση ή την εκτέλεση του έργου ή της εργασίας και τα στοιχεία της αναγράφονται με ποινή ακυρότητας στις άδειες αυτές. Η έγκριση χορηγείται μέσα σε τρεις (3) μήνες από την υποβολή της σχετικής αίτησης.»
Άρα, ρητώς αναφέρεται πως η έγκριση για εργασίες που δίδεται από το Υπουργείο Πολιτισμού προηγείται από τις άδειες άλλων αρχών. Διαβάζουμε επίσης ότι η έγκριση χορηγείται μέσα σε τρεις μήνες από την υποβολή της σχετικής αίτησης, αλλά αυτή η προθεσμία ουδέποτε έχει τηρηθεί.
Τέλος, στην παράγραφο 7 δηλώνεται πως για την προστασία των ακινήτων μνημείων «είναι δυνατόν με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου να επιβάλλονται περιορισμοί στη χρήση και στον τρόπο λειτουργίας τους, καθώς και στους όρους δόμησής τους κατά παρέκκλιση από κάθε ισχύουσα διάταξη».
Παρόμοια είναι όσα δηλώνονται και στις παραγράφους 3 και 4 που επικαλείται το υπουργείο. Ότι για να γίνει οτιδήποτε, πρέπει να προηγηθεί γνώμη του συμβουλίου και απόφαση υπουργού. Υπάρχει όμως μια διάταξη στο άρθρο 12, για την παράκαμψη της οποίας φαίνεται πως γίνεται όλη αυτή η φασαρία: Για να γίνει έργο, χωροθέτηση, πολεοδόμηση κλπ, απαιτείται η γνώμη του καθ' ύλην αρμόδιου υπουργού Πολιτισμού. «Η γνώμη αυτή διατυπώνεται μέσα σε δύο (2) μήνες από την αποστολή του σχετικού ερωτήματος. Εάν παρέλθει άπρακτη η παραπάνω προθεσμία, η απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού εκδίδεται χωρίς τη γνώμη αυτή.» Εν ολίγοις, μήπως ο υπουργός Πολιτισμού θέλει να θεσμοθετήσει το δικαίωμά του στην καθυστέρηση;
Σύμφωνα λοιπόν με τον αρχαιολογικό νόμο, που ως ειδικός κατισχύει των πάντων πλην του Συντάγματος, για να εκτελεσθεί οποιοδήποτε έργο πρέπει να έχει προηγηθεί η άδεια από το υπουργείο Πολιτισμού, που δίδεται με απόφαση του υπουργού μετά από γνώμη συμβουλίου. Επομένως, για ποιο λόγο, πρακτικό ή νομικό, ο υπουργός Πολιτισμού θα πρέπει να υπογράφει ξανά το Προεδρικό Διάταγμα ή ό,τι άλλο χρειαστεί; Η υποχρέωση ισχύει για τα πάντα, και για τις επενδυτικές συμβάσεις και τα νέα μεγάλα έργα και όποιος είπε τα αντίθετα στον υπουργό του πρόσφερε κακή υπηρεσία.
Είναι λοιπόν μια εντελώς ακατανόητη απαίτηση, αφού η δική του άδεια είναι υποχρεωτικό να αναφέρεται στα «έχοντες υπόψιν» του Προεδρικού Διατάγματος ή κάθε άλλης απόφασης. Παντελώς εκτός λόγου. Δεν θα προσθέσει τίποτα στην προστασία όποιου μνημείου, αφού υποτίθεται πως θα την έχει ορίσει από τα πριν το υπουργείο δια του ίδιου του υπουργού, αντιθέτως θα προσθέσει καθυστέρηση στη συλλογή των υπουργικών αποφάσεων. Και δεν δικαιολογείται από πουθενά. Αν η κυβέρνηση δεν ρωτά το υπουργείο Πολιτισμού πριν από κάθε σύμβαση, παρανομεί. Αλλά αυτό δεν λύνεται με μια υπογραφή - παρωδία.
Υποσχέσεις κενές, επενδύση στον αέρα
Ας έρθουμε τώρα και στις υποσχέσεις του κ. Μπαλτά που δόθηκαν τον Αύγουστο, ότι δηλαδή σύντομα θα συζητηθεί το θέμα κήρυξης αρχαιολογικού χώρου στο Ελληνικό στα αρμόδια όργανα, στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Η πρώτη κοινή συνεδρίαση ΚΑΣ - ΚΣΝΜ γίνεται αύριο 15 του μηνός, αλλά στην ημερήσια διάταξη δεν περιλαμβάνεται τέτοιο θέμα. Τα δύο όργανα κάνουν κοινή συνεδρίαση κάθε τρεις μήνες, δηλαδή θα πρέπει να περιμένουμε πλέον τον Δεκέμβριο.
Βεβαίως και είναι δυνατόν ανάλογη συνεδρίαση να γίνει εκτάκτως, αλλά, για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να είναι έτοιμες μελέτες από τις αρμόδιες διευθύνσεις. Ούτε και αυτό έχει γίνει. Είναι όλα στον αέρα. Και, σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν το θέμα συζητηθεί κάποτε, οι καθυστερήσεις δεν θα τελειώσουν. Όπως όλα δείχνουν, άλλωστε, αυτό ακριβώς επιδιώκει ολόκληρη η κυβέρνηση, βάζοντας προς το παρόν το ΥΠΠΟΑ να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά.
Το Υπουργείο Πολιτισμού, σε συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, αποσκοπεί τόσο στην έγκαιρη υλοποίηση των επενδύσεων, χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, «κρυφούς άσους στο μανίκι» ή αιφνιδιασμούς, όσο και στη διασφάλιση της προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
«Το Υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές αποσκοπεί τόσο στην έγκαιρη υλοποίηση των επενδύσεων, χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, 'κρυφούς άσους στο μανίκι' ή αιφνιδιασμούς, όσο και στη διασφάλιση της προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς» κλείνει η ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού. Τι να σχολιάσει κανείς;
Αντιγόνη Καρατάσου
