Να ανεβάσει ταχύτητες ο Βόρειος Οδικός Άξονα Κρήτης επιδιώκει το υπουργείο Υποδομών, με το έργο, που έχει εξασφαλίσει και χρηματοδότηση από το ταμείο Ανάκαμψης, να βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, εξάλλου, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός Κ.Μητσοτάκης θα επισκεφτεί τις επόμενες ημέρες την Κρήτη.
Πού βρίσκεται όμως, η πρόοδος του μεγάλου αυτού οδικού έργου;
Έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον, στο πλαίσιο, δηλαδή, της πρώτης φάσης του διαγωνισμού, για το τμήμα που θα υλοποιηθεί, μέσω σύμβασης παραχώρησης, δηλαδή το «Χανιά-Χερσόνησος». Όπως και για το Χερσόνησος-Νεάπολη, που έχει δημοπρατηθεί ως Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Να σημειώσουμε ότι εκκρεμεί η δημοπράτηση του τρίτου κομματιού του οδικού άξονα Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος που θα κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο και του οποίου τη διαχείριση θα αναλάβει ο ανάδοχος του ΣΔΙΤ (Χερσόνησος-Νεάπολη).
Το πιο προχωρημένο από τα τρία τμήματα είναι αυτό που θα υλοποιηθεί ως ΣΔΙΤ, κι έχει περάσει στη δεύτερη φάση με το υπουργείο Υποδομών να έχει καταθέσει προς έγκριση στο υπουργείο Περιβάλλοντος τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Σύμφωνα με όσα αυτή προβλέπει, το έργο θα αποτελείται από πέντε ανισόπεδους κόμβους, παράπλευρο και κάθετο οδικό δίκτυο συνολικού μήκους 9,654 χιλιομέτρων, 12 γέφυρες μονού κλάδου συνολικού μήκους 1,695.7 χιλιομέτρων, επτά σήραγγες μονού κλάδου συνολικού μήκους 7,186 χιλιομέτρων και 23 ανισόπεδες διαβάσεις.
Στόχος του υπουργείου Υποδομών είναι μέσα στο 2021 να πραγματοποιηθεί η διαδικασία της υποβολής δεσμευτικών προσφορών, με όλους τους μεγάλους παίκτες να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον. Για το τμήμα δηλαδή, Χανιά-Ηράκλειο ενδιαφέρθηκαν οι Άκτωρ Παραχωρήσεις, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Άβαξ και οι κοινοπραξίες Vinci Concession - Vinci Highways και Μυτιληναίος - Acciona.
Αντίστοιχα, για το τμήμα Ηράκλειο – Νεάπολη αίτησης υποβολής ενδιαφέροντος κατέθεσαν οι ΤΕΡΝΑ, Άκτωρ, Άβαξ, Shikun & Binuo Ltd και η κοινοπραξία Μυτιληναίος-Intertoll-Acciona.
Η χρηματοδότηση
Εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη για την πρόοδο του έργου είναι το γεγονός ότι ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης, που θα συνδέσει τις 4 μεγάλες πόλεις της Κρήτης, εξασφάλισε χρηματοδότηση 427 εκατ. ευρώ από το ταμείο Ανάκαμψης. Επίσης, 600 εκατ. ευρώ θα καλυφθούν από το ΕΣΠΑ 2021-2027.
Σύμφωνα με στοιχεία που έχει παράσχει ο υπουργός Υποδομών Κ. Καραμανλής, το τίμημα των μελετών – κατασκευών τοποθετείται σε σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ, με πλήρη πρόβλεψη για την κατασκευαστική αναβάθμιση των υφιστάμενων παρακάμψεων Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου.
Για να εξασφαλιστούν οι χρηματοροές του έργου, προβλέπεται η διατήρηση των διοδίων με χρέωση 0,063 ευρώ/χλμ., ενώ προβλέπονται κυμαινόμενες πληρωμές από το Ελληνικό Δημόσιο ως ποσοστό των πραγματικών διοδίων. Όσον αφορά τη χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου τοποθετείται στα 800 εκατ. ευρώ.
Δρόμος-καρμανιόλα
Σήμερα ο οδικός άξονας είναι σε κακή κατάσταση και γι? αυτό υλοποιούνται συχνά έργα αναβάθμισης. Ο αυτοκινητόδρομος κατασκευάστηκε το διάστημα 1967-1972. Το 2001, με απόφαση του υπουργείου Υποδομών, χαρακτηρίστηκε ως οδός ταχείας κυκλοφορίας, εντάχθηκε στα διευρωπαϊκά δίκτυα (ΤΕΝ-Τ), και με συγχρηματοδότηση εξασφαλίστηκε η βελτίωση και αναβάθμιση διαφόρων τμημάτων του. Το 2015, με απόφαση του υπουργείου Υποδομών χαρακτηρίστηκε ως αυτοκινητόδρομος (ανεξαρτήτως από την ολοκλήρωση της αναβάθμισής του ως σύγχρονος αυτοκινητόδρομος), με αρίθμηση Α90, από το Καστέλι μέχρι τη Σητεία