Του Απόστολου Σκουμπούρη
Εγχώριος θεσμικός επενδυτής μακροχρόνιου χαρακτήρα θα μπει με ένα κεφάλαιο της τάξης των 6 εκατ. ευρώ στο μετοχικό κεφάλαιο της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπείρου, όπως δηλώνει στο liberal.gr ο πρόεδρος της τράπεζας κ. Κωνσταντίνος Ζωνίδης.
Χωρίς να αναφέρει το όνομά του (πρόκειται για θεσμικό φορέα και όχι φυσικό πρόσωπο) καθώς έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία δεν επιτρέπεται κάτι τέτοιο, ο κ. Ζωνίδης σημειώνει ότι νέος επενδυτής θα εξασφαλίσει το 1/3 των μελών στο διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας, ελέγχοντας περίπου και το 33% των ψήφων.
Η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης ξεκίνησε στις 27 Νοεμβρίου και ολοκληρώνεται την Παρασκευή 11/12, με το νέο επενδυτή να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων που πρέπει να συγκεντρωθούν για να καλυφθεί ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας, στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης που αποφασίστηκε τη γενική συνέλευση στις 24.11.2015.
Όπως τονίζει άλλωστε σε ανακοίνωσή της η γιαννιώτικη τράπεζα, «η συμμετοχή του θεσμικού επενδυτή θα είναι μακροπρόθεσμη, θα διασφαλίζει τον αναπτυξιακό χαρακτήρα της Τράπεζας και προϋποθέτει – εκτός από τη συγκέντρωση και των υπολοίπων κεφαλαίων που απαιτούνται για να διασφαλισθεί ικανοποιητική κεφαλαιακή βάση της Τράπεζας – την υλοποίηση συγκεκριμένων κοινών στρατηγικών αποφάσεων, όπως να παρασχεθεί στο θεσμικό επενδυτή το δικαίωμα συμμετοχής στη διοίκηση της Τράπεζας για να επιτελεί ρόλο στρατηγικού εταίρου».
Όπως σημειώνει στο liberal.gr ο κ. Ζωνίδης, η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου διαθέτει εννέα υποκαταστήματα σε Γιάννενα, Άρτα, Πρέβεζα και Ηγουμενίτσα, ενώ ελέγχει το 7% με 8% της συνολικής τραπεζικής αγοράς του Νομού Ιωαννίνων. Έχει ιστορία 37 ετών, ενώ έως το 1993 λειτουργούσε ως πιστωτικός συνεταιρισμός, οργανισμός που έχει σαφώς περιορισμένη δραστηριότητα σε σχέση με την πλήρη τραπεζική λειτουργία.
Το 1993 πήρε άδεια για συνεταιριστική τράπεζα και το 2008 έγινε περιφερειακή τράπεζα, δηλαδή με δραστηριοποίηση σε περισσότερο από έναν νομούς. Όπως επισημαίνει ο κ. Ζωνίδης «είχαμε την κεφαλαιακή επάρκεια το 2008 για πανελλαδική τραπεζική άδεια, καθώς το πλαφόν είναι στα 18 εκατ. ίδια κεφάλαια, ενώ εμείς είχαμε 29 εκατ. κεφάλαια. Δραστηριοποιούμαστε σε όλες τις βαθμίδες των τραπεζικών εργασιών, κάρτες, δάνεια κ.ο.κ.
Επισημαίνει επίσης ότι η τράπεζα είναι πολυμετοχική καθώς έχει 13.500 μετόχους – μεριδιούχους, που θεωρούνται συνέταιροι καθώς έχουν μερίδια και όχι μετοχές.
Ο κ. Ζωνίδης καλεί όλους τους Ηπειρώτες να στηρίξουν τόσο την τράπεζα που ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα εργαλείο και ένας «μοχλός» βοήθειας για την ανάπτυξη της Ηπείρου, όσο και και γενικότερα την περιοχή των Ιωαννίνων.
Θυμίζει επίσης ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες είναι... ανοικτές στις διαδικασίες ανακεφαλαιοποίησης ή εισόδου νέων επενδυτών ανά πάσα στιγμή, δεν χρειάζεται δημόσια προσφορά και τυπικές διαδικασίες. Όποιος επενδυτής επιθυμεί, μπορεί να παίρνει ανά πάσα στιγμή μερίδια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου δεν είναι μια τράπεζα με τη «γραμμή» και την κουλτούρα άμετρης κερδοφορίας ως αυτοσκοπό, που συχνά καταλήγει σε βάρος των συναλλασσομένων. Αντιθέτως συνειδητά και στρατηγικά εφαρμόζει ανταγωνιστική τιμολογιακή πολιτική, προς όφελος των μελών της, ώστε η τράπεζα να είναι συνεργάτης, στήριγμα αρωγός. Η συνεταιριστική μερίδα (η μετοχή τους δηλαδή) να αποτελεί πραγματικό επενδυτικό αγαθό.
Μόλις στο 1,5% το μερίδιο των συνεταιριστικών στην Ελλάδα, έναντι 25% στην Ευρώπη
Σύμφωνα με τον κ. Ζωνίδη, ο τομέας των συνεταιριστικών τραπεζών στη χώρα μας, πέρα από τα προβλήματα των τελευταίων ετών λόγω της κρίσης, γενικά παραμένει σε πολύ πιο συρρικνωμένο επίπεδο σε σύγκριση με ότι ισχύει στην Ευρώπη, όπου κατά μέσο όρο οι συνεταιριστικές τράπεζες ελέγχουν περίπου το 25% των συνολικών τραπεζικών εργασιών.
Στην Ελλάδα το συνολικό μερίδιο αγοράς των συνεταιριστικών τραπεζών είναι μόλις στο 1,50% πανελλαδικά. Στην Κρήτη, υπάρχει η πιο έντονη παρουσία των συνεταιριστικών τραπεζών καθώς η Παγκρήτρια Τράπεζα και η Τράπεζα Χανίων ελέγχουν περί το 20% της συνολικής τραπεζικής αγοράς του νησιού.
Σήμερα λειτουργούν δέκα συνεταιριστικές τράπεζες στη χώρα μας, καθώς εκτός από τις δύο της Κρήτης δραστηριοποιούνται και οι Τράπεζες Ηπείρου, Θεσσαλίας, Καρδίτσας, Έβρου, Σερρών, Δράμας, Πιερίας και
Πελοποννήσου. Την περίοδο 2012 – 2014 ανακλήθηκε η άδεια σε έξι συνεταιριστικές, πρώτα των Αχαΐας, Λαμίας και Λέσβου - για λόγους που αφορούσαν την ελλειπή κεφαλαιακή τους επάρκεια - ενώ το Δεκέμβριο 2014 ανεκλήθη η άδεια και των Δωδεκανήσου, Δυτικής Μακεδονίας και Εύβοιας. Παράλληλα, δραστηριοποιούνται και πέντε πιστωτικοί συνεταιρισμοί (Αιτωλοακαρνανίας, Άρτας, Βοιωτίας, Μαγνησίας και Μεγαρίδος).
Μέχρι πριν λίγα χρόνια στη χώρα μας δραστηριοποιούνταν 16 συνολικά συνεταιριστικές τράπεζες, άλλες σε επίπεδο ενός νομού, άλλες σε επίπεδο περιφέρειας, ενώ άλλες έχουν και άδεια για όλη την επικράτεια.
Σήμερα η Ένωση Συνεταιριστικών Τραπεζών Ελλάδος (ΕΣΤΕ) αριθμεί 10 Συνεταιριστικές και πέντε πιστωτικούς συνεταιρισμούς.
Η ιστορία 115 ετών και οι στόχοι για το «κοινωνικό» τραπεζικό σύστημα...
Περίπου 115 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά «μετρά» ο θεσμός των συνεταιριστικών τραπεζών στη χώρα μας, καθώς το 1900 ιδρύθηκε η Συνεταιριστική Τράπεζα Λαμίας, με τη μορφή απλού σωματείου, όντας μια πρωτόλεια μορφή ενός βραχίονα βοήθειας προς αγρότες, βιοτέχνες κ.λπ. Το 2001 το σύνολο των συνεταιριστικών τραπεζών προχώρησε στη δημιουργία της Πανελλήνιας Τράπεζας, η οποία έκτοτε λειτούργησε ως εμπορική τράπεζα και «ομπρέλα» υποστήριξης και τεχνογνωσίας στις υπόλοιπες. Η ουσιαστική ανάπτυξη των συνεταιριστικών τραπεζών έγινε μετά το 2000 πατώντας στο νόμο 2076/92.
Τα τελευταία χρόνια, λόγω της γενικευμένης κρίσης, υπάρχουν ουσιαστικά προβλήματα στον κλάδο, τα οποία συνδέονται ασφαλώς με τη γενικότερη χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά και με την τεράστια ανεργία που μαστίζει (πολύ περισσότερο έναντι της Αθήνας) την επαρχία!
Πάντως, παρ'' ότι για πρώτη φορά τώρα μπήκαν υποχρεωτικά στις διατάξεις και τις υποχρεώσεις ανακεφαλαιοποίησης, οι συνεταιριστικές τράπεζες έως τώρα λειτουργούσαν χωρίς να έχουν λάβει οποιαδήποτε κρατική ενίσχυση, καθώς ήταν έξω από τις δύο προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις.
Κάποιοι λένε ότι μέσω του δικτύου των συνεταιριστικών τραπεζών – που έτσι κι αλλιώς έχουν πιο... φιλολαϊκό προφίλ και πιο κοινωνικής κατεύθυνσης κουλτούρα, η κυβέρνηση ίσως στοχεύσει να δημιουργήσει το... παράλληλο – το πιο κοινωνικό - τραπεζικό σύστημα που να μην υπόκειται στην άμεση εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Παρόμοιας λογικής είναι και τα σενάρια για τη δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας. Άλλωστε, το κλειστό «γκέτο» των τεσσάρων συστημικών τραπεζών Εθνικής, Alpha Bank, Πειραιώς και Eurobank δεν επιτρέπει τέτοιες... πολιτικές.
Βεβαίως, ασχέτως με τις εξαγγελίες ή τις διαθέσεις, η πραγματικότητα είναι σαφώς πιο δύσκολη και πιο διαφορετική από τις όποιες καλές προθέσεις ορισμένων, ειδικά όταν δεν βασίζονται σε ρεαλιστικούς όρους αγοράς, υλοποιήσιμους...