Του Δημήτρη Κουρέτα
Ο Νομός Σερρών είναι ένας Νομός με καταπληκτικές δυνατότητες ανάπτυξης. Είναι δεύτερος σε ποσότητα αγροτικής παραγωγής στη χώρα και λογικά θα περίμενε κανείς να έχει και εργοστάσια μεταποίησης αλλά και σχολές σχετικές με τα γεωπονικά αντικείμενα είτε ΑΕΙ είτε ΤΕΙ. Ούτε το πρώτο συμβαίνει ούτε το δεύτερο.
Όσον αφορά στο πρώτο, η βιομηχανική ντομάτα έχει σχεδόν λήξει, το καταπληκτικό προϊόν η πατάτα Βροντούς, δεν είναι καν ΠΟΠ ούτε ΠΓΕ. Το κεράσι της περιοχής Γαζώρου (έξω από τη Ν. Ζίχνη) έχει καταπληκτική ποιότητα αλλά πουλιέται χύμα στο δρόμο τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, λες και είμαστε στην Αφρική. Με ομπρέλες στημένες κάτω από τον ήλιο, δίπλα στο δρόμο προς τη Δράμα, σχεδόν τσάμπα. Η μεταποίησή του σε γλυκό, σε μαρμελάδα που θα παράγεται βράζοντας κάτω από ειδικές συνθήκες σε χαμηλή πίεση, δημιουργώντας μαρμελάδα με ισχυρισμό υγείας ειδική για κάποιες ομάδες ασθενών, είναι ό,τι πιο απλό θα μπορούσε να πει κανείς για τα προϊόντα της περιοχής. Με τιμή 5 φορές πάνω από τη συμβατική.
Το 2007, είχαμε δημοσιεύσει μια μελέτη που αποδείκνυε ότι η φλούδα των φασολιών της Βροντούς Σερρών, λόγω του κλίματος που παράγονται, περιέχει ουσίες που προστατεύουν το DNA από βλάβες από την υπεριώδη ακτινοβολία, και είχαμε παρουσιάσει στην Νομαρχία τότε μια πρόταση που με πολύ λίγα χρήματα θα φτιαχνόταν μια μικρή μονάδα που θα φτιάχνει κρέμες για τον ήλιο, οι οποίες θα πήγαιναν στα φαρμακεία του Νομού αρχικά, και αργότερα σε όλο τον κόσμο. Όταν είχα πάει να την παρουσιάσω στον υπεύθυνο αντινομάρχη, με κοίταζε σαν να ήμουν εξωγήινος.
Το υπόγειο υδατικό πεδίο της περιοχής Νιγρίτας και Ηράκλειας έχει μια ιδιοτυπία που συναντάται μόνο εκεί από όλη την Ευρώπη. Είναι θερμό το νερό και ταυτόχρονα έχει διοξείδιο του άνθρακα. Αυτό το κάνει ιδανικό για καλλιέργεια ενός φύκους που γνωρίζουμε ως διαιτητικό προϊόν, και το οποίο καλλιεργείται σε λίγα μέρη σε όλο τον κόσμο. Της Σπιρουλίνας. Η χαρτογράφηση πριν αρκετά χρόνια της περιοχής έδειξε ότι υπάρχει υδατικό δυναμικό για καλλιέργεια χιλίων στρεμμάτων σε ειδικές δεξαμενές. Σήμερα, 30 χρόνια μετά, καλλιεργούνται μόνο δέκα στρέμματα.
Οι προσπάθειες να γίνουν οργανωμένες καλλιέργειες σπιρουλίνας στον Νομό απέτυχαν για αστείους λόγους. Από την εμπορία σπιρουλίνας που θα παραγόταν από όλη την καλλιεργούμενη έκταση, το κέρδος για τον παραγωγό υπολογίστηκε ότι θα ήταν περίπου 200 εκατ. ευρώ. Επίσης όταν ήταν υφυπουργός Παιδείας ο βουλευτής Σερρών Γιάννης Ανθόπουλος, του είχα δώσει ο ίδιος μελέτη για αυτά, καθώς επίσης και για τη δημιουργία πρότυπων θερμοκηπίων για κηπευτικά με το ζεστό νερό της περιοχής. Ακόνη περιμένω την απάντηση.
Οι χώρες που πέρασαν κρίση παρόμοια με της Ελλάδος, φρόντισαν να χτίσουν σχολές που είχαν σχέση με το περιφερειακό ΑΕΠ κάθε περιοχής, ούτε ώστε οι τοπικές εταιρείες να εκμεταλλεύονται την παραγόμενη γνώση, αλλά και τα παιδιά που θα σπούδαζαν να έβρισκαν δουλειά στον τόπο τους και να βοηθούσαν έτσι την ανάπτυξη. Έτσι θα περίμενε κανείς οι Σέρρες να έχουν σχολές σχετικές με την αγροτική ανάπτυξη. Αντί αυτού έχουν σχολές γυμναστών, γραφιστών και χαρτογράφων. Κανείς δεν πείραξε τόσα χρόνια το παρασιτικό μοντέλο ανάπτυξης. Κανείς. Οι τοπικοί βουλευτές ήταν για άλλα πράγματα. Ελπίζω τώρα με την κρίση να αλλάξουν.
Η μπουγάτσα των Σερρών, γνωστή παντού, αρκείται σε γιορτές μπουγάτσας στην πόλη και σε αρκετά μπουγατσατζίδικα ανά τη χώρα, με την επωνυμία «Σερραίος», που ανάθεμα αν έχει σχέση με τις Σέρρες. Εδώ και λίγα χρόνια υπάρχει μια νέα κατηγορία πιστοποιημένων προϊόντων εκτός από ΠΟΠ, ΠΓΕ. Τα λεγόμενα ΕΠΙΠ (Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα). Σε αυτά κατοχυρώνεται η συνταγή. Ελπίζω κάποτε να ξυπνήσουν οι τοπικοί επιχειρηματίες και οι άρχοντες. Το ίδιο ισχύει και για τον ακανέ Σερρών, ένα παραδοσιακό γλύκισμα που μοιάζει με κουραμπιέ.
Αυτή η μικρή ιστορία όπως η σημερινή των Σερρών, υπάρχει σχεδόν σε κάθε τόπο της πατρίδας μας. Θα ήθελα πολύ να μπορούσα να πάω και την διαβάσω στους νέους αγρότες που στέκουν στα μπλόκα. Και να τους πω: Ξυπνήστε. Ρίξτε μαύρο σε όσους σας κλέβουν τη στράτευση. Υπάρχει καιρός. Και άνθρωποι να σας βοηθήσουν.
Αναληρωτή Υπουργέ Αγροτικής Ανάπτυξης από τας Σέρρας, πάρτε πρωτοβουλίες.
* Ο κ. Δημήτρης Κουρέτας είναι καθηγητής Βιοχημείας-Βιοτεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, πρώην αναπληρωτής Πρύτανης.