(Φωτ.: Το κτίριο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας στην οδό Πειραιώς 132 στην Αθήνα. Πέρα από τη σύγκλιση της Ολομέλεια, η ΡΑΕ έχει να αντιμετωπίσει και το πρόβλημα της αποχώρησης ικανών στελεχών.)
Της Αθηνάς Καλαϊτζόγλου
Παραβιάζεται ευθέως η κοινοτική νομοθεσία από την αδυναμία λειτουργίας του Ρυθμιστή της ενεργειακής αγοράς. Από τις αρχές Δεκεμβρίου, οπότε συνήλθε για τελευταία φορά η Ολομέλεια της ΡΑΕ (Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας), και για άγνωστο, ακόμη, διάστημα, αδυνατεί να ανταποκριθεί στον ρόλο του ο Ρυθμιστής, για την εποπτεία της αγοράς, καθώς δεν ελήφθη έγκαιρα μέριμνα για τη συμπλήρωση των μελών της Ολομέλειας. Κι όλα αυτά με ανοιχτά μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα της ενεργειακής αγοράς, αλλά και την πιθανότητα να υπάρξει έκτακτη ανάγκη παρέμβασης της ΡΑΕ.
Δύο Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η 72/2009 για τον ηλεκτρισμό και η 73/2009 για το φυσικό αέριο, θέτουν με σαφήνεια την υποχρέωση σε κάθε κράτος - μέλος να διαθέτει εν λειτουργία Ρυθμιστική Αρχή, με συγκεκριμένες αρμοδιότητες και υποχρεώσεις. Οι Οδηγίες αυτές έχουν ενσωματωθεί στον Κανονισμό του ACER (Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της Ευρώπης - Agency for the Cooperation of Energy Regulators), στον οποίο είναι μέλος και η ΡΑΕ.
Από τη στιγμή που η Ολομέλεια της ΡΑΕ παραμένει «κουτσή», καθώς διαθέτει σήμερα τρία μόνον από τα επτά μέλη της, δεν υφίσταται Ρυθμιστής, έστω κι αν η σημερινή διοίκηση και το εναπομείναν προσωπικό καταβάλει προσπάθειες να προετοιμάσει την προώθηση φακέλων στην επόμενη Ολομέλεια, όποτε καταφέρει να συγκληθεί, για σοβαρά θέματα που έχουν να κάνουν όχι μόνον με μνημονιακές υποχρεώσεις, αλλά και ρυθμίσεις της αγοράς.
Το ΥΠΕΝ κωλυσιεργεί...
Η λήξη της θητείας τεσσάρων μελών της Ολομέλειας της ΡΑΕ ήταν γνωστή πολύ νωρίς μέσα στο 2015. Ωστόσο, ούτε η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας, ούτε η παρούσα, όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς, κινήθηκαν έγκαιρα για την κάλυψη των κενών θέσεων. Η προκήρυξη από το ΥΠΕΝ για την πρόσληψη τριών μελών και του Β' αντιπροέδρου δημοσιεύθηκε μόλις στις 11 Νοεμβρίου, με προθεσμία υποβολής των βιογραφικών υποψηφίων να λήγει στις 15 Δεκεμβρίου. Να σημειωθεί ότι η θητεία των δύο εκ των τεσσάρων μελών της Ολομέλειας έληγε στις 20 Νοεμβρίου, ενώ στις 2 Δεκεμβρίου έληξε και η θητεία των υπολοίπων.
Όπως μεταδίδεται από το ΥΠΕΝ, η αξιολόγηση των υποψηφίων μελών βαίνει προς ολοκλήρωση και το επόμενο βήμα είναι να κατατεθεί η πρόταση του υπουργού στην Επιτροπή Διαφάνειας και Θεσμών της Βουλής, στην οποία θα γίνει και η ακρόαση τους. Εκ του νόμου, το ΥΠΕΝ υποχρεούται μέσα σε 30 ημέρες από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων να καταθέσει τη σχετική πρόταση του στη Βουλή και να αιτηθεί τη σύγκλιση της αρμόδιας Επιτροπής. Τυπικά η προθεσμία αυτή εκπνέει αύριο, Παρασκευή, αλλά, όπως λένε οι πληροφορίες, κατά πάσα πιθανότητα αυτό θα γίνει μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Από κει και πέρα θα πρέπει να βρεθεί ημερομηνία για τη σύγκληση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, η οποία στην καλύτερη των περιπτώσεων δεν θα είναι πριν από δέκα ημέρες. Συνεπώς, η ακρόαση, εφόσον τηρηθούν οι σφιχτές, υποτιθέμενες, διαδικασίες, προορίζεται για τα τέλη Ιανουαρίου.
...και η ΡΑΕ θα μπορεί να συγκλιθεί σε ένα μήνα
Αν υπολογίσει κανείς ότι θα απαιτηθεί η υπογραφή της υπουργικής απόφασης για το διορισμό των νέων μελών της Ολομέλειας και η δημοσίευση της στο Φύλλο της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ), εκτιμάται ότι η Ολομέλεια της ΡΑΕ θα μπορεί να συγκληθεί στα μέσα Φεβρουαρίου. Όλα αυτά, βέβαια, πάντα υπό την αίρεση ότι θα τρέξουν πράγματι οι σφιχτές, χρονικά, διαδικασίες. Δεν αποκλείονται, πάντως, και καθυστερήσεις, με συνέπεια να παρατείνεται η απραξία της ΡΑΕ ως τα τέλη Φεβρουαρίου, δηλαδή, για ένα τρίμηνο περίπου, γεγονός που αναδεικνύει τις πολιτικές ευθύνες για την παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας.
Ένα από τα κρίσιμα θέματα για τα οποία δεν μπορεί να γνωμοδοτήσει η Ολομέλεια της ΡΑΕ είναι τα νέα τιμολόγια του ΔΕΣΦΑ, καθώς και των μη επιλεγόντων πελατών του φυσικού αερίου. Συναφές με αυτό είναι και η έγκριση των Κωδίκων του φυσικού αερίου, για τους οποίους έχει προηγηθεί διαβούλευση. Ακόμη, εκκρεμεί η πρόταση της ΡΑΕ για το πλαφόν της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ), το οποίο πρέπει να αυξηθεί, ύστερα από υπόδειξη της Κομισιόν. Η μεθοδολογία τιμολόγησης των νερών, είναι ένα ακόμη ανοιχτό θέμα.
Εικόνα διάλυσης, στο έλεος του ΑΣΕΠ
Και βέβαια, η απαξίωση της ΡΑΕ δεν εξαντλείται μόνον στη μη συμπλήρωση της Ολομέλειας της. Έχει να αντιμετωπίσει και την αποχώρηση ικανών στελεχών και προσωπικού, με αδυναμία αντικατάστασης τους, καθώς υπάγεται στους κανονισμούς του ΑΣΕΠ. Επί της ουσίας η ΡΑΕ σήμερα λειτουργεί με ελάχιστο προσωπικό, γεγονός που δημιουργεί εικόνα διάλυσης σε έναν από τους πιο σημαντικούς, αν όχι τον κορυφαίο θεσμό, στην εγχώρια αγορά ενέργειας.
