Για τη σημασία της ευρωπαϊκής ιδέας, την πίεση στο επίπεδο της ασφάλειας της Ευρώπης, το ΝΑΤΟ, την επικείμενη κρίση στρατηγικής της Δύσης συνολικά, αλλά και την ελληνική οικονομία στα χρόνια της κρίσης μίλησε μεταξύ άλλων, ο Ευάγγελος Βενιζέλος στο πλαίσιο του Delphi Economic Forum, σε συζήτησή του, με τον Παύλο Τσίμα.
«Το γενικότερο κλίμα στην Ευρώπη το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά, η Ευρώπη είναι μία αντιφατική οντότητα, μία οντότητα που ποτέ δεν απέκτησε στρατηγική, ας το πούμε αυτοπεποίθηση, για να μην πω κάτι πιο βαρύ που είναι η στρατηγική συνείδηση, το λέω αυτό ως ένας πολύ ένθερμος και πιστός Ευρωπαίος», είπε ο Ευ. Βενιζέλος.
Εξηγώντας τον όρο «υπνοβασία», ο Ευ. Βενιζέλος είπε ότι παραπέμπει στις παραμονές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου «και η αλήθεια είναι ότι μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού και μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και του διπολισμού, πολλοί αναζήτησαν τις συγκρίσεις με τα γεωπολιτικά δεδομένα των παραμονών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αυτό δε το ζήσαμε με πολύ επώδυνο τρόπο ιδίως στην περιοχή μας, δηλαδή στα Βαλκάνια αυτό ήταν εμφανές».
Η σημασία της ευρωπαϊκής ιδέας και η επικείμενη κρίση στη Δύση
«Πιστεύω στην ευρωπαϊκή ιδέα, πιστεύω στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, έχω υπηρετήσει την Ευρώπη σχεδόν σε όλες τις συνθέσεις του Συμβουλίου Υπουργών, έχω υπηρετήσει το Συμβούλιο της Ευρώπης που είναι η μεγάλη Ευρώπη των αξιών και του Κράτους Δικαίου, έχω υπηρετήσει στο ΝΑΤΟ και ως Υπουργός Αμύνης και ως Υπουργός Εξωτερικών, έχω ζήσει κάθε πτυχή, την οικονομική ολοκλήρωση, τη θεσμική ολοκλήρωση, την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας», τόνισε.
Στη συνέχεια όπως συμπλήρωσε: «Έχω, λοιπόν, την αίσθηση του πράγματος και για αυτό είμαι εξαιρετικά ανήσυχος, δεν νομίζω ότι αυτή τη στιγμή, ακόμη και όταν το ευρωπαϊκό πολιτικό προσωπικό, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι διανοούμενοι, οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης, συνειδητοποιούν το πού βρισκόμαστε, δηλαδή την επικείμενη κρίση στρατηγικής της Δύσης συνολικά, όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και του ευρωαμερικανικού άξονα, ακόμη, λοιπόν, και όταν το συνειδητοποιούν αυτό, δεν μπορούν να πάρουν πρωτοβουλίες, δεν μπορούν να πάρουν τα αναγκαία μέτρα.
Στην πραγματικότητα, αυτή τη στιγμή η Δύση αναζητά απάντηση στο υπαρξιακό ερώτημα εάν θα υπάρχει και μετά τις επόμενες αμερικανικές προεδρικές εκλογές ως στρατιωτική οντότητα, αλλά σε αυτό το ερώτημα δεν μπορεί να απαντήσει η Ευρώπη, στους συσχετισμούς που διαμορφώνονται, στα διακυβεύματα που εμφανίζονται η Ευρώπη δεν παίζει σημαντικό ρόλο».
Ανάγκη να τηρούνται οι προδιαγραφές του ΝΑΤΟ
«Δεν μου αρέσει να κάνω ανεκδοτολογικού χαρακτήρα αναφορές, αλλά εάν ζήσετε τις Συνόδους του ΝΑΤΟ και έχω ζήσει πολλές Συνόδους του ΝΑΤΟ και των Υπουργών Αμύνης και των Υπουργών Εξωτερικών και Συνόδους Κορυφής, κρίσιμες, έχω ζήσει τη Σύνοδο Κορυφής της Λισαβόνας με επίσημο προσκεκλημένο τον Πρόεδρο Μεντβέντεφ όταν το βασικό θέμα ήταν η προσέγγιση ΝΑΤΟ-Ρωσίας. Έχω ζήσει στη Σύνοδο του Κάρντιφ τέσσερα χρόνια αργότερα, τον επαναπροσδιορισμό του ΝΑΤΟ ως φορέα παροχής υπηρεσιών ασφάλειας, με βασικό αντίπαλο πάλι τη Ρωσία, ξαναέγινε ο βασικός αντίπαλος, όταν ενδιαμέσως είχε αναδειχθεί ως ενιαίος αντίπαλος ΝΑΤΟ και Ρωσίας η τρομοκρατία, η διεθνής τρομοκρατία», ανέφερε.
«Αν ζήσετε μία τέτοια ατμόσφαιρα, θα δείτε τι σημαίνει η άφιξη, όχι του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, καλά, αυτή είναι καταλυτική, εκεί καταλαβαίνει κανείς ποιος είναι ο συσχετισμός των δυνάμεων, είναι 80/20, είναι 80 % ας πούμε οι Ηνωμένες Πολιτείες και 20 % οι Ευρωπαίοι εταίροι και ο Καναδάς, αλλά αυτό συμβαίνει και σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών και σε επίπεδο Υπουργών Αμύνης, δηλαδή γίνεται πάρα πολλή συζήτηση για την ευρωπαϊκή άμυνα και μιλάμε τώρα για μία δύναμη ταχείας ανάπτυξης 5.000 ανδρών, μισή μεραρχία, δηλαδή η περιβόητη μεραρχία που είχε σταλεί στην Κύπρο επί των ημερών της κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου ήταν 10.000 άνδρες.
Το κόστος το τοποθετούμε συνήθως ως δημοσιονομικό και αναφερόμαστε στην ανάγκη να τηρούνται οι προδιαγραφές του ΝΑΤΟ, οι αμυντικές δαπάνες όλων των κρατών μελών του ΝΑΤΟ να είναι τουλάχιστον 2%. Υπολογίζουν οι ειδικοί ότι μπορεί το 2% πολύ σύντομα να γίνει 4% του ΑΕΠ κάθε χώρας, για να αντιμετωπισθούν οι νέες προκλήσεις και για να υπάρχει πραγματικά υποδομή ασφάλειας».
Χωρίς την ελληνική οικονομική κρίση δεν θα είχαμε τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης
«Η ελληνική οικονομική κρίση, η ιστορική αυτή υποχώρηση της Ελλάδος, η ταλαιπωρία του ελληνικού λαού, η απώλεια ενός πολύ μεγάλου μέρους του ΑΕΠ προκειμένου να σωθεί η χώρα, να μην περάσει στην ασύντακτη χρεωκοπία, να μην υποστεί μία κρίση πια θεσμική, δημοκρατική και εθνική, βοήθησε την Ευρώπη να προετοιμαστεί για την πανδημία, γιατί διαμορφώθηκαν θεσμοί και εμπειρίες και αντανακλαστικά», είπε ο Ευ. Βενιζέλος.
Όπως ανέφερε: «Δεν θα είχαμε, χωρίς την ελληνική κρίση, τον ESM, δεν θα είχαμε τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης καλά-καλά. Τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης ξεκινούν ιστορικά από ένα πρόγραμμα, το λεγόμενο OMT, που αφορούσε χώρες που είχαν ενταχθεί σε πρόγραμμα, το οποίο εξαγγέλθηκε μέσα στην κρίση, δεν εφαρμόστηκε ποτέ, αλλά στη συνέχεια πήγαμε στην ποσοτική χαλάρωση και βέβαια στη ρήτρα διαφυγής από το σύμφωνο σταθερότητας, λόγω πανδημίας, και φτάσαμε στο να έχουμε τη Γερμανία να έχει καταβάλει το περισσότερο από το μισό των συνολικών ευρωπαϊκών κρατικών ενισχύσεων. Και βεβαίως έχουμε πολλών ειδών ντάμπιγκ στο εσωτερικό της Ευρώπης.
Ένα ήταν το ενεργειακό, το οποίο εξακολουθεί να υπάρχει εν πολλοίς, γιατί υπάρχουν χώρες με πυρηνική ενέργεια ηλεκτρική και χώρες που δεν έχουν, αλλά εν πάση περιπτώσει όλα αυτά δημιουργούν την αίσθηση από τη μία μεριά ότι προσπαθούμε να βρούμε μηχανισμούς όπως το Ταμείο Ανασυγκρότησης, γίνεται συνεχώς συζήτηση για μικρά ευρωομόλογα που πριν από την οικονομική κρίση δεν ήταν καθόλου εγγεγραμμένα στην ημερήσια διάταξη, αλλά από πίσω, ο διακυβερνητικός, ας το πω έτσι, χαρακτήρας της Ένωσης και τα περιθώρια δράσης των κρατών-μελών σε εθνικό επίπεδο για την ενίσχυση των επιχειρήσεών τους έχουν αυξηθεί και αυτό δημιουργεί πολύ μεγάλες εσωτερικές ανισότητες».
Η Δύση αναζητά απάντηση στο ερώτημα εάν θα υπάρχει μετά τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές ως στρατιωτική οντότητα
«Στην πραγματικότητα, αυτή τη στιγμή η Δύση αναζητά απάντηση στο υπαρξιακό ερώτημα εάν θα υπάρχει και μετά τις επόμενες αμερικανικές προεδρικές εκλογές ως στρατιωτική οντότητα, αλλά σε αυτό το ερώτημα δεν μπορεί να απαντήσει η Ευρώπη, στους συσχετισμούς που διαμορφώνονται, στα διακυβεύματα που εμφανίζονται η Ευρώπη δεν παίζει σημαντικό ρόλο.
Υπάρχουν άλλοι παίκτες στη διεθνή σκηνή που παίζουν πολύ σημαντικότερο ρόλο, αυτή τη στιγμή η Ευρώπη δεν επηρεάζει τη στάση των Ηνωμένων Πολιτειών σε σχέση με την Κίνα, τις αμερικανοκινεζικές σχέσεις, δεν επηρεάζει τη στάση της Δύσης απέναντι στο Ιράν με καθοριστικό τρόπο, δεν μπορεί να παρέμβει αποφασιστικά στην εν εξελίξει κρίση στη Μέση Ανατολή και στα νέα διλήμματα που θέτει και στις νέες δευτερογενείς κρίσεις», είπε ο Ευ. Βενιζέλος.
«Η διαφορά της προσέγγισης ανάμεσα στον κ. Νετανιάχου και στον Πρόεδρο Μπάιντεν είναι μια από αυτές. Η Ευρώπη ως τέτοια δεν παίζει ρόλο, μπορεί ηγέτες ή κυβερνήσεις κρατών μελών να εμφανίζονται κάποια στιγμή με μία ωραία ρητορική παρέμβαση, με μία έξαρση, αλλά αυτό δεν έχει συνέχεια και δεν συνιστά ευρωπαϊκή πολιτική. Δηλαδή μία δήλωση του Προέδρου Μακρόν ή μία δήλωση του Καγκελαρίου Σολτς δεν συνιστά ευρωπαϊκή πολιτική, δεν μεταφράζεται σε κάτι και κυρίως δεν επηρεάζει τους διεθνείς συσχετισμούς», συμπλήρωσε.
Το πρόβλημα της ευρωπαϊκής ασφάλειας είναι ευρωαμερικανικό
Αναφερόμενος στον Πάολο Τζεντιλόνι για το σχόλιό του σχετικά με το πρόβλημα της ευρωπαϊκής ασφάλειας, ο Ε. Βενιζέλος είπε ότι «όπως πολύ σωστά είπε, είναι ευρωαμερικανικό, δηλαδή αυτό το outsourcing από την τελευταία φάση του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου».
«Μιλήσαμε για υπνοβασία. Η υπνοβασία οδήγησε στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος, ο μεγάλος, ήταν πόλεμος ευρωπαϊκός. Πώς σώθηκε η Ευρώπη στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο; Με την παρέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών στην τελευταία φάση, όχι με Πρόεδρο της σημερινής εποχής, με Πρόεδρο τον Γούντροου Ουίλσον. Άρα, πήγαμε στη Συνθήκη της Λοζάνης, για να κερδίζω χρόνο, πήγαμε στην ίδρυση της Κοινωνίας των Εθνών που την επέβαλε ο Γούντροου Ουίλσον, αλλά δεν μπορούσε να καταστήσει μέλος της Κοινωνίας των Εθνών τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν το σχήμα, αλλά έμειναν εκτός και αρχίζει μία περίοδος εικοσαετής αμερικανικού απομονωτισμού, που οδηγεί την Ευρώπη λόγω της ανόδου του ναζισμού και του φασισμού σε νέα υπνοβασία».
