Του Χρήστου Ν. Κώνστα
Πριν από περίπου 2 χρόνια, η τότε διοίκηση της ΔΕΗ προσέλαβε τη διεθνή εταιρεία συμβούλων McKinsey, για να της εκπονήσει ένα επιχειρηματικό σχέδιο.
Μετά από πολύμηνες μελέτες, έρευνες, υπόγειες διαβουλεύσεις, υπαναχωρήσεις και αβελτηρίες, ο διεθνής οίκος παρέδωσε τη δουλειά του, λέγοντας κάτι πολύ απλό:
Κάθε λιγνιτική μονάδα που διαθέτει η ΔΕΗ είναι ζημιογόνα. Αυτού του είδους η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι φθηνή αλλά δεν είναι εμπορεύσιμη. Η ΔΕΗ πρέπει να αλλάξει προσανατολισμό.
Το 2015, οι τότε κυβερνώντες αποφάσισαν ότι το μέλλον της ΔΕΗ βρίσκεται στο «κάρβουνο», τον λιγνίτη και γι'' αυτό επένδυσαν ένα -τεράστιο για τα δεδομένα και τις συνθήκες της εποχής- ποσό, στην «φθηνή ενέργεια του λιγνίτη». Τόσο ήξεραν τόσο έκαναν.
Σταμάτησαν το σχέδιο της για τη «μικρή ΔΕΗ» και κατόπιν βύθισαν την επιχείρηση στην -πρώτη παγκοσμίως- «δωρεάν ιδιωτικοποίηση» αφού δεσμεύτηκαν να μικραίνουν τη ΔΕΗ κάθε χρόνο χωρίς αντίτιμο αλλά και να πουλάνε ρεύμα στους ανταγωνιστές της ΔΕΗ, κάτω του κόστους.
Μέσα στην επόμενη δεκαετία, τα θέματα που αναμένεται να κυριαρχήσουν σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι η αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας (λόγω του εξηλεκτρισμού), οι δράσεις για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, η εφαρμογή νέων τεχνολογιών καθώς και η απανθρακοποίηση.
Σε ολόκληρη την Ευρώπη οι εταιρείες Ενέργειας πραγματοποιούν στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), στα Δίκτυα, ιδιαίτερα της Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και σε νέες δραστηριότητες στη Λιανική Αγορά.
Η ΔΕΗ μέχρι χθες, κινούνταν συνειδητά και με ταχύτητα, κόντρα στο ρεύμα.
Αν συνέχιζε την πορεία που είχαν χαράξει οι φωστήρες του σοσιαλισμού (οι οποίοι ωστόσο δεν είχαν πρόβλημα να πουλήσουν σε ιδιώτες μετοχές του ΔΕΣΦΑ και του ΑΔΜΗΕ), η ΔΕΗ θα οδηγούνταν σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης εν λειτουργία. Θα έπρεπε να καταγγελθούν οι δανειακές της συμβάσεις (περίπου 2 δισ από τα δάνεια της ΔΕΗ φέρουν την εγγύηση του Δημοσίου) θα σταματούσε τις πληρωμές της στην αγορά Ενέργειας, δεν θα μπορούσε να καταβάλει μισθούς. Οι τράπεζες που έχουν δανείσει τη ΔΕΗ θα έπρεπε να γράψουν προβλέψεις στους ισολογισμούς τους για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια 1,5 δισ. με ισόποση αρνητική επίπτωση στα κεφάλαιά τους.
Η σημερινή κυβέρνηση εκλήθη να απενεργοποιήσει την ωρολογιακή βόμβα και να επιμερίσει όσο το δυνατόν πιο δίκαια το κόστος σωτηρίας της ΔΕΗ.
Οι οικιακοί καταναλωτές και επαγγελματίες δεν θα επιβαρυνθούν στον τελικό λογαριασμό τους παρά μόνο μέσω της μείωσης της έκπτωσης συνέπειας από το 10 στο 5%. Στη σωτηρία της επιχείρησης καλούνται, ωστόσο, να συμβάλουν με ισορροπημένο τρόπο όλες οι πλευρές. Οι εργαζόμενοι της επιχείρησης, με μείωση της προνομιακής έκπτωσης που έχουν στα τιμολόγια της εταιρείας από το 75% κατά μέσο όρο στο 30%.
Η βιομηχανία, με την ρήτρα για το διοξείδιο του άνθρακα. Το Δημόσιο, με τη μείωση του Φ.Π.Α. και την καταβολή των ΥΚΩ. Και βέβαια, οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ, εναλλακτικοί προμηθευτές με την κατάργηση των ΝΟΜΕ, που είχαν αποτέλεσμα να υποχρεώνεται η ΔΕΗ να πουλά ρεύμα κάτω του κόστους στους ανταγωνιστές της.
Η δέσμη μέτρων για τη σωτηρία της ΔΕΗ περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την απόδοση στην επιχείρηση των οφειλομένων από την παροχή Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας του παρελθόντος, την εξόφληση οφειλών από φορείς του Δημοσίου, την πίεση προς τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, και την τιτλοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Με απλά λόγια, η ΔΕΗ νοικοκυρεύεται. Οι ανταγωνιστές της θα συνεχίσουν να καραδοκούν, αδημονώντας για την κατάρρευσή της. Η κοινωνία ωστόσο οφείλει να μάθει με ονόματα και στοιχεία ποιοί οδήγησαν την ΔΕΗ στον βούρκο και γιατί...
