Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Κατά 44,2% υποχώρησαν οι τιμές των κατοικιών στα χρόνια της κρίσης στην Αττική, ενώ στη Θεσσαλονίκη η πτώση ήταν ακόμα μεγαλύτερη και «χτύπησε» μέχρι 46,3%. Η πτωτική τάση των τιμών συνεχίσθηκε και το 2017 και δεν αποκλείεται να συνεχισθεί επηρεαζόμενη από τη δυνητική μαζική πώληση ακινήτων προς Ιδιωτικά Επενδυτικά Κεφάλαια (funds) και την εντατικοποίηση των πλειστηριασμών ακινήτων.
Για παράδειγμα, κάποιος που αγόρασε διαμέρισμα αξίας 200.000 ευρώ το 2008 σήμερα κοστίζει 112.000 ευρώ ενώ κάποιος άλλος που αγόρασε διαμέρισμα αξίας 100.000 ευρώ σήμερα μπορεί να το πωλήσει έναντι 66.000 ευρώ.
Στην έκθεση του διοικητή της ΤτΕ Γ. Στουρνάρα τονίζεται ότι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος και των προσδοκιών, η επάνοδος της οικονομίας σε θετικούς, αν και χαμηλούς, ρυθμούς ανάπτυξης το 2017, καθώς και η ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης δημιουργούν προσδοκίες σταδιακής σταθεροποίησης της αγοράς ακινήτων.
Ωστόσο, παράγοντες όπως το υψηλό ποσοστό ανεργίας, η επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών, η έλλειψη ρευστότητας, η μείωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος και το συνεχώς μεταβαλλόμενο φορολογικό πλαίσιο δυσχεραίνουν την ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων.
Εάν για παράδειγμα «κάτι στραβώσει» στους επόμενους μήνες οι τιμές των ακινήτων θα συνεχίσουν να κατρακυλούν απομειώνοντας περαιτέρω την περιουσία των νοικοκυριών. Πάντως οι εκτιμητές ακινήτων που έχουν αναλάβει τον καθορισμό των νέων τιμών ζώνης σε όλη την επικράτεια συνηγορούν ότι οι αντικειμενικές αξίες θα αυξηθούν στις λαϊκές περιοχές και θα μειωθούν στις «ακριβές» περιοχές. Συγκεκριμένα αναμένεται να αυξηθούν οι τιμές της εφορίας σε Πέραμα, Κερατσίνι, Δραπετσώνα (περίπου 40%), ενώ αντίθετα θα μειωθούν στις ακριβές περιοχές όπως το Ψυχικό, η Εκάλη η Βούλα κ.λ.π.
Όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς ακινήτων οι νέες αξίες θα «σβήσουν» από το χάρτη, τιμές της τάξεως των 600 και των 700 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο επισημαίνονται ότι η ελάχιστη τιμή ζώνης θα προσεγγίσει τα επίπεδα των 1.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Εφόσον, προκύψουν νέες αντικειμενικές αξίες αυτές θα ισχύσουν αναδρομικά από την 1-1-2018 και θα χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να τροποποιηθεί ο νόμος καθώς θα επιβαρυνθούν σημαντικά οι ιδιοκτήτες με ακίνητα σε λαϊκές περιοχές.
Σημειώνεται ότι τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων δείχνουν ότι οι περισσότερες αγοραπωλησίες που γίνονται είναι εξαιτίας των αναγκών των πωλητών. Δηλαδή, αναγκάζονται λόγω χρεών για παράδειγμα να πωλήσουν τα σπίτια σε τιμές πολύ χαμηλές δημιουργώντας στρεβλώσεις στην αγορά. Σύμφωνα με τους ειδικούς του χώρου περίπου το 40% των πωλήσεων γίνεται σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές εξαιτίας των αναγκών των πωλητών. Τιμές που απέχουν κατά 60-70% από την αντικειμενική αξία και κατά 70-80% από την εμπορική τιμή που ίσχυε το 2008, στις καλές εποχές της κτηματαγοράς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της γενικής γραμματείας πληροφοριακών συστημάτων:
1. Στην περιοχή του Κερατσινίου πωλήθηκε ακίνητο 114,73 τετραγωνικών μέτρων δευτέρου ορόφου κατασκευής του 2007 στην τιμή των 30.000 ευρώ. Η αντικειμενική αξίας του ακινήτου ανέρχεται στα 103.257 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι οι φόροι επιβάλλονται επί της ανωτέρω αξίας. Το ακίνητο μεταβιβάσθηκε προς 261 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
2. Στον Άλιμο τον Απρίλιο του 2017 πωλήθηκε ακίνητο 176 τετραγωνικών μέτρων 2 ορόφου στην τιμή των 154.906 ευρώ ή διαφορετικά 880 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Η αντικειμενική αξία του ακινήτου ανέρχεται στα 422.400 ευρώ, ενώ η εμπορική τιμή του το 2008 ήταν στα 563.200 ευρώ.
3. Στη Γλυφάδα ακίνητο 103,40 τετραγωνικών μέτρων πρώτο ορόφου πωλήθηκε στην τιμή των 53.163 ευρώ, ή διαφορετικά 514 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Η αντικειμενική αξία του ακινήτου ανέρχεται στα 149.930 ευρώ.
