Είναι σαφές ότι έχουμε εισέλθει, ανεπισήμως, στην προεκλογική περίοδο, και το ερώτημα που διατρέχει όσους σκέπτονται είναι εάν το «δωσ’ τα όλα» θα μπορούσε να επαναληφθεί σήμερα οδηγώντας την οικονομία σε εκτροχιασμό όσον αφορά τα δημοσιονομικά κυρίως μεγέθη.
Έχει συμβεί ξανά στο παρελθόν να αυξάνονται σε προεκλογική περίοδο οι δημοσιονομικές παροχές, και γενικά υπάρχει το φαινόμενο στη διεθνή βιβλιογραφία, αλλά όχι και στις προηγούμενες εκλογές, το 2019, οπότε βεβαίως βρισκόμασταν σε συνθήκες σκληρές εποπτείας.
Άρα το ερώτημα έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον διότι οι βαθμοί ελευθερίας τώρα είναι επαυξημένοι διότι α) βρισκόμαστε εκτός σκληρής Ευρωπαϊκής εποπτείας, β) επικρατούν ακόμα σχετικά χαλαρές συνθήκες δημοσιονομικής διαχείρισης λόγω Covid και γ) δεν έχει συμφωνηθεί πλήρως το επόμενο δεκαετές δημοσιονομικό πλαίσιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Από την άλλη μεριά α) υπάρχουν οι σκέψεις για τον Ευρωπαϊκό δημοσιονομικό οδικό χάρτη που θα ακολουθήσουμε την επόμενη δεκαετία που δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για το πώς θα κινηθούμε. Με άλλα λόγια μπορεί να μην τεθούν ετήσια όρια εκπλήρωσης δημοσιονομικών στόχων αλλά είναι βέβαιο ότι θα υπάρχει οδηγός συνεπούς δημοσιονομικής μείωσης της σχέσης χρέους προς ΑΕΠ, β) υπάρχει το ζήτημα της επενδυτικής βαθμίδας στο δημοσιονομικό χρέος που θεωρούμε ότι είμαστε κοντά να την κατακτήσουμε αλλά είναι λογικό να αναμένεται να συμβεί μετά τις βουλευτικές εκλογές. Εάν λοιπόν τα δημοσιονομικά θα βρίσκονται σε πίεση, θα μπορούσε η αναβάθμιση να αναβληθεί για το μέλλον και αυτό δε θα ήταν θετικό για την υστεροφημία τους παρούσας κυβέρνησης.
Εάν μάλιστα η τωρινή πολιτική διοίκηση θα είναι παρούσα και στην επόμενη κυβέρνηση της χώρας το πολιτικό πρόβλημα θα είναι πολλαπλό.
Από τις διαθέσιμες προβλέψεις διαπιστώνουμε για το 2023 ότι τα έσοδα διατηρούνται υψηλά, 103 δισ. έναντι 99,67 το 2022 ενώ οι κρατικές δαπάνες 114 δις ευρώ έναντι 104 το 2022. Άρα οι δημοσιονομικές παροχές που έχουν γίνει μέχρι σήμερα στοχεύουν στην αποφυγή της ύφεσης και στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και όχι στην προεκλογική παραχολογία.
Συνεπώς το συμπέρασμα είναι ότι δεν αναμένεται να έχουμε εκτροχιασμό της δημοσιονομικής διαχείρισης γι’ αυτό και βλέπουμε το πρωτογενές ισοζύγιο της κεντρικής κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2023 να κινηθεί ελαφρώς υψηλότερα από του 2022 (-2,48%). Φαίνεται ότι ο πολιτικός και οικονομικός πολιτισμός μας βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα και δεν διακινδυνεύονται εύκολα οι κατακτήσεις μας.
* Ο Π.Ε. Πετράκης είναι Ομ. Καθηγητής ΕΚΠΑ
