Του Γιάννη Παλιούρη
Όπως ο ατμός σηματοδότησε το πέρασμα από τη χειρωνακτική παραγωγή προϊόντων στη βιομηχανική επανάσταση έτσι και η ραγδαία υιοθέτηση ρομπότ και ευφυών συστημάτων στην σύγχρονη παραγωγική διαδικασία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη βιομηχανία. Καθώς, λοιπόν, και ο βιομηχανικός κλάδος θα κληθεί να διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην οικονομική ανάκαμψη της χώρας τα επόμενα χρόνια, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας.
Tα «έξυπνα» εργοστάσια θα μπορούσαν να προσθέσουν μεταξύ 1,4 ??και 2,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως στην παγκόσμια οικονομία έως το 2023, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Capgemini Research Institute. Συγκεκριμένα στην έκθεση "Smart Factories @ Scale", εξετάστηκαν οι σχετικές πρωτοβουλίες που είχαν αναλάβει χίλια στελέχη βιομηχανικών επιχειρήσεων απ΄ όλο τον κόσμο.
Τα «έξυπνα εργοστάσια» είναι τα κορυφαία παραδείγματα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης και στην πραγματικότητα θεωρούνται ψηφιακές πλατφόρμες που επιτρέπουν σημαντικές βελτιώσεις στην παραγωγικότητα, την ποιότητα, την ευελιξία και την εξυπηρέτηση.
Η μελέτη υπογραμμίζει τις πολλές μεταβολές που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια στον βιομηχανικό τομέα. Το 2019, για παράδειγμα, διαπιστώνει ότι το 68% των οργανισμών «είχε σε εξέλιξη σχέδια έξυπνων εργοστασίων», ενώ το αντίστοιχο ποσοστό το 2017 περιοριζόταν το 43%.
Και αυτό είναι μόνο η αρχή αφού σύμφωνα με την έκθεση η έλευση του 5G θα δράσει μεταμορφωτικά στο βιομηχανικό πεδίο, με την υιοθέτηση εφαρμογών και συστημάτων αυτοματισμού που θα λειτουργούν σε πραγματικό χρόνο. Το Capgemini Research Institute υποστηρίζει ότι Κίνα, Γερμανία και Ιαπωνία ηγούνται στον αγώνα για την προώθηση της «ευφυούς» βιομηχανίας, ενώ ακολουθούν η Νότιος Κορέα, οι ΗΠΑ και η Γαλλία.
To επόμενο βήμα στον βιομηχανικό αυτοματισμό είναι χωρίς αμφιβολία η εκτεταμένη χρήση ρομπότ. Μάλιστα, εκτιμήσεις αναλυτών του κλάδου κάνουν λόγο για αύξηση της τάξης του 175% της αγοράς βιομηχανικών ρομπότ μέσα στην επόμενη δεκαετία. Η διαφοροποίηση, όμως, σε σύγκριση με ό,τι ισχύει σήμερα είναι ότι τα ρομπότ του μέλλοντος δεν θα είναι οι τεράστιες μηχανές συναρμολόγησης που έχουμε συνηθίσει, για παράδειγμα στην αυτοκινητοβιομηχανία, αλλά μικρές μηχανές που θα συνεργάζονται ασφαλώς με τους ανθρώπους. Τα λεγόμενα «συνεργατικά ρομπότ» θα αποτελέσουν μαζί με το Internet of Things τον πυρήνα του Industry 4.0, δηλαδή της επόμενης βιομηχανικής επανάστασης.
Αν και το 2016 τα συνεργατικά ρομπότ αποτελούσαν μόλις το 3% της παγκόσμιας αγοράς βιομηχανικών ρομπότ, μέχρι το 2025 θα φτάσουν στο 34%. Τα συγκεκριμένα ρομπότ είναι σχετικά μικρά και είναι εφοδιασμένα με περισσότερους αισθητήρες που τους επιτρέπουν να αντιδρούν ταχύτερα όταν πλησιάζουν σε άλλα αντικείμενα ή ανθρώπους. Ουσιαστικά πρόκειται για ευφυείς μηχανές οι οποίες κατά συνέπεια είναι και πιο ευέλικτες όσον αφορά τα καθήκοντα παραγωγής που μπορούν να εκτελέσουν.
Tις κοσμογονικές αλλαγές που φέρνει η τεχνολογία στη βιομηχανία, μπορεί αν τις αντιληφθεί κάποιος και από το γεγονός ότι η πλέον προηγμένη βιομηχανική χώρα, η Γερμανία, έχει καταρτίσει τη στρατηγική του λεγόμενου Industry 4.0. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η υιοθέτηση του Industry 4.0 θα ωφελήσει την παραγωγή λόγω της αυξημένης συνδεσιμότητας μεταξύ των μηχανών, γεγονός που θα επιτρέψει τη μετάβαση από το «χειροκίνητο» εργοστάσιο στο σχεδόν πλήρως αυτόνομο και αυτοματοποιημένο.
Το συμπέρασμα είναι απλό: Σε λίγα χρόνια το εργοστάσιο δεν θα λογίζεται πλέον ως άθροισμα μηχανών, αλλά ως μία μηχανή αποτελούμενη από επιμέρους στοιχεία.