Τον Σεπτέμβριο και αφού έχουν αξιολογηθεί τα ευρήματα από τις φετινές φορολογικές δηλώσεις, θα επαναξιολογηθεί ο τεκμαρτός τρόπος προσδιορισμού των κερδών για τους ελεύθερους επαγγελματίες, με στόχο το σύστημα να γίνει πιο αποτελεσματικό και κυρίως να διορθωθούν κάποιες ακραίες αδικίες που έχουν παρατηρηθεί.
Υπενθυμίζεται ότι υψηλόβαθμες κυβερνητικές πηγές επισήμαναν στο Liberal ότι το νέο σύστημα φορολόγησης 735.000 επαγγελματιών θα επαναξιολογηθεί και εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχουν αδικίες θα γίνουν οι όποιες διορθωτικές κινήσεις.
Να σημειωθεί ότι οι τρεις βασικοί δείκτες του νόμου, που οδηγούν σε αύξηση του τεκμηρίου της ελάχιστης αμοιβής, και μπαίνουν στο κάδρο των αλλαγών είναι ο «τζίρος», ο αριθμός υπαλλήλων και η «παλαιότητα» της δραστηριότητας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην περίπτωση που ο επαγγελματίας πληρώνει τον υπάλληλό του με το ποσό των 20.000 ευρώ η ελάχιστη αμοιβή – φορολογητέο εισόδημα που μπορεί να δηλώσει ο επαγγελματίας είναι 20.000 ευρώ συν 10%, δηλαδή 22.000 ευρώ.
Για παράδειγμα, ασφαλιστής με έναρξη το 2006 και τζίρο 52.699 ευρώ, δήλωνε μηδενικά κέρδη, είχε μηδενικό φόρο και πλήρωνε τέλος επιτηδεύματος 1.250 ευρώ. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα προσδιορίζεται σε 15.011 ευρώ (14.196 + 815 € λόγω 10% μισθοδοσίας) και ο φόρος του σε 2.002€. (+752€).
Παράλληλα, το τεκμαρτό εισόδημα προσαυξάνεται ανάλογα με τον τζίρο της επιχείρησης. Δηλαδή στην περίπτωση που ο τζίρος είναι μεγαλύτερος από τον μέσο όρο της δραστηριότητάς τους (ΚΑΔ) της προηγούμενης χρήσης, το φορολογητέο εισόδημα αυξάνεται.
Όσον αφορά στο κριτήριο παλαιότητας, έχει προκληθεί μπαράζ αντιδράσεων από τους ελεύθερους επαγγελματίες, καθώς όπως ισχυρίζονται αντί να επιβραβεύει τιμωρεί έτι περαιτέρω εκείνες τις επιχειρήσεις που έχουν υποστεί τα δεινά αλλεπάλληλων κρίσεων (οικονομική, υγειονομική και προσφάτως ενεργειακή/ακρίβεια). Ενδεικτικά, ελαιοχρωματιστής με έναρξη το 2007 και τζίρο 43.458 ευρώ, δήλωνε κέρδη 4.859 ευρώ, πλήρωνε φόρο 438 ευρώ και τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα θα ανέλθει σε 19.165 ευρώ (14.196 + 35% προσαύξηση ΚΑΔ) και ο φόρος του σε 2.916 ευρώ. Θα πληρώσει παραπάνω 1.828 ευρώ.
Πρόκειται, λοιπόν, για τρεις κρίσιμες μεταβλητές που επηρεάζουν καθοριστικά το ύψος του τεκμαρτού εισοδήματος και οι οποίες φαίνεται ότι θα υποστούν αλλαγές, με στόχο την ανακούφιση των ελευθέρων επαγγελματιών που σηκώνουν δυσανάλογα μεγάλο βάρος στις πλάτες τους.
Οι επερχόμενες αλλαγές
Τις επερχόμενες αλλαγές τις έχει προαναγγείλει εξάλλου ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν αναφέρθηκε πρόσφατα στο συγκεκριμένο θέμα αμέσως μετά από τις ευρωεκλογές. Όπως χαρακτηριστικά είχε σημειώσει, «καταλαβαίνω την αντίδραση και το αίσθημα της αδικίας, αλλά το τεκμήριο είναι "μαχητό"».
Και είχε προσθέσει: «δεν θα κάνουμε πίσω στη μεταρρύθμιση, ίσως γίνουν κάποιες βελτιώσεις αλλά ο πυρήνας δεν θα αλλάξει. Να κρατήσετε ότι θα έχουμε μόνο επιμέρους διορθώσεις, αν υπάρχουν κάποιες κατάφωρες αδικίες, τις οποίες θα βρούμε τώρα στην πορεία. Αλλαγή στον κεντρικό πυρήνα της πολιτικής μας δεν θα υπάρξει».
Σύμφωνα με πληροφορίες, αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, θα αξιολογηθούν τα ευρήματα από αυτές και εν συνεχεία, εκεί που θα διαπιστωθούν αστοχίες, θα υπάρξει παρέμβαση έτσι ώστε να δοθεί η αίσθηση ότι οι αδικίες διορθώνονται.
Πηγές από το υπουργείο Οικονομικών αναφερόμενες στο θέμα επιβεβαιώνουν την πρόθεση αλλαγών αλλά σημειώνουν με έμφαση ότι «ο βασικός πυρήνας του νόμου δεν θα αλλάξει».
Αποφεύγουν πάντως να μπουν στην ουσία, και αυτό διότι, όπως αναφέρουν, έχουν υποβληθεί μέχρι στιγμής λίγες (σε σχέση με τις αναμενόμενες) δηλώσεις και ως εκ τούτου δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
Πριν από λίγες ημέρες, ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Οικονομικών, Όμηρος Τσάπαλος, τόνισε ότι «θα δούμε πώς θα πάνε οι φορολογικές δηλώσεις, τι φόρος θα βγει, εάν υπάρχουν περιπτώσεις όπου υπάρχει αδικία, όπου υπάρχει υπερβολικός φόρος λόγω των ποσοστώσεων, λόγω των διαφόρων παραγόντων και μεταβλητών που υπάρχουν μέσα στον νόμο, τον Σεπτέμβριο και μετά θα δούμε εφόσον χρειαστεί εάν θα υπάρξουν κάποιες βελτιώσεις ή σημειακές παρεμβάσεις».
Παράλληλα, από το υπουργείο αναφέρουν ότι εφόσον στην πράξη προκύψουν στρεβλώσεις ή αστοχίες κατά την εφαρμογή του νόμου, όπως για παράδειγμα σε κάποιες επαγγελματικές κατηγορίες λόγω μίας μεταβλητής που έχουμε βάλει στον νόμο να προκύψει ένας πολύ μεγάλος φόρος, πολύ-πολύ μεγαλύτερος από τα έσοδα ή τον τζίρο της συγκεκριμένης επιχείρησης, εκεί φυσικά θα γίνει παρέμβαση. Οι ίδιες πηγές πάντως αναφέρουν ότι «κανένας νόμος δεν είναι τέλειος» και ότι «δεν θέλουμε να εξοντώσουμε τον ελεύθερο επαγγελματία».
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι όποιες αλλαγές υπάρξουν θα κινηθούν στους εξής άξονες:
- Στην ελάχιστη τεκμαρτή αμοιβή, που ενδεχομένως να μειωθεί.
- Να λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα.
- Να μπορεί να γίνεται πιο εύκολη - διαδικαστικά - η αμφισβήτηση των τεκμηρίων.
- Να αξιοποιηθεί περισσότερο η τεχνητή νοημοσύνη.
- Να γίνονται διασταυρώσεις μέσω του myDATA.
Πρέπει να σημειωθεί ότι όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες θεωρούν ότι αδικούνται από το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν τη διενέργεια ελέγχου, αποκαλύπτοντας, ωστόσο, αναλυτικά στοιχεία για την εισοδηματική και περιουσιακή τους κατάσταση, καθώς και για τις δαπάνες διαβίωσης.
Προβλέπεται η συμπλήρωση ενός ερωτηματολογίου για τις πηγές εισοδήματος, τραπεζικούς λογαριασμούς, χρεωστικές, πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες, κρυπτονομίσματα, ταξίδια στο εξωτερικό, δίδακτρα, μετρητά, ακόμη και για τις δαπάνες για ασφάλιστρα, ρεύμα, νερό και τηλέφωνο.