Σε ισχύ τίθεται από την 1η Ιανουαρίου του 2022 για κάθε νεοεισερχόμενο στην αγορά εργασίας και προαιρετικά για όσους είναι κάτω των 35 ετών ο λεγόμενος «ατομικός κουμπαράς» όπου και θα σωρεύονται οι ασφαλιστικές εισφορές του εργαζόμενου οι οποίες στη συνέχεια θα επενδύονται σε μετοχές, ομόλογα και άλλα επενδυτικά προϊόντα.
Το νέο σύστημα απονομής των επικουρικών συντάξεων που παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας στόχο έχει το διαμοιρασμό του κινδύνου, δηλαδή στηρίζεται στη λογική όχι «όλα τα αυγά στο ίδιο καλάθι», δίνοντας τη δυνατότητα στον ασφαλισμένο να επιλέγει ανάμεσα σε τρία διαφορετικά προφίλ, το συντηρητικό, το ισορροπημένο και το επιθετικό, για την επένδυση των εισφορών επικουρικής ασφάλισης.
Η προτεινόμενη μεταρρύθμιση περιλαμβάνει δύο σημαντικές κρατικές εγγυήσεις. Το κράτος εγγυάται αφενός την απρόσκοπτη καταβολή των συντάξεων του υφιστάμενου συστήματος και αφετέρου ότι η επικουρική σύνταξη του νέου κεφαλαιοποιητικού συστήματος θα αντιστοιχεί τουλάχιστον στις εισφορές, που κατέβαλε ο ασφαλισμένος σε πραγματικούς όρους.
Στην πράξη επιχειρείται μια διαρθρωτική αλλαγή μακρόπνοου χαρακτήρα, στο επίκεντρο του οποίου βρίσκονται οι μελλοντικές επικουρικές συντάξεις της νέας γενιάς, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι συντάξεις του υφιστάμενου συστήματος. Η βασική καινοτομία του νέου συστήματος Επικουρικής Ασφάλισης είναι ότι για κάθε νεοεισερχόμενο στην αγορά εργασίας από 1.1.22 και προαιρετικά για όσους είναι κάτω των 35 ετών, θα δημιουργηθεί ένας ατομικός λογαριασμός, στον οποίο θα σωρεύονται οι ασφαλιστικές του εισφορές, οι οποίες στη συνέχεια θα επενδύονται με βάση προκαθορισμένους, αυστηρούς κανόνες και διαδικασίες. Πρόκειται για μια πολυδιάστατη μεταρρύθμιση με στόχο:
- Την μείωση του δημογραφικού κινδύνου που απειλεί τα εισοδήματα των μελλοντικών συνταξιούχων.
- Την εξασφάλιση υψηλότερων επικουρικών συντάξεων στους μελλοντικούς συνταξιούχους.
- Την μετατροπή του ασφαλιστικού συστήματος σε μοχλό της ανάπτυξης της οικονομίας.
- Την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των νέων ασφαλισμένων στο δημόσιο συνταξιοδοτικό σύστημα και την παροχή ισχυρών κινήτρων για νόμιμη εργασία.
Για τον σκοπό αυτό θα συσταθεί Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης. To ταμείο αυτό θα είναι δημόσιο. Θα λειτουργεί στα πρότυπα Δημόσιων Ταμείων κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα που έχουν φτιαχτεί εδώ και δεκαετίες σε χώρες, που φημίζονται για την αποτελεσματικότητα του κοινωνικού τους κράτους, όπως η Δανία, η Ολλανδία και η Σουηδία.
Παιδική προστασία
Το ίδιο νομοσχέδιο έχει στο επίκεντρο το παιδί και τα άτομα με αναπηρία. Με γνώμονα την αναγκαιότητα της πρόληψης, της αναβάθμισης και της αποϊδρυματοποίησης φέρνει ένα πλέγμα διατάξεων με ιδιαίτερο θετικό πρόσημο για την οικογένεια και την κοινωνία. Καθιστά την Κοινωνική Προστασία ενεργητικό μοχλό για την προώθηση αλλαγών και τη δημιουργία δομών και θεσμών για όλους και όχι απλά έναν παθητικό μηχανισμό απονομής επιδομάτων.
Στόχος είναι όλα τα παιδιά να μεγαλώνουν σε μία οικογένεια, να βρίσκονται σε ασφαλή περιβάλλοντα και να λαμβάνουν την κατάλληλη για την ηλικία και τις δυνατότητές τους διαπαιδαγώγηση και υποστήριξη. Στηρίζει, επίσης, τα άτομα με αναπηρία δίνοντάς τους τη δυνατότητα να επιτύχουν την ανεξάρτητη διαβίωσή τους και την ισότιμη συμμετοχή τους σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής, οικονομικής, πολιτικής, πολιτιστικής ζωής της χώρας. Ειδικότερα:
- Για την πρόληψη της παιδικής κακοποίησης Εισάγονται διατάξεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της παιδικής κακοποίησης. Ορίζεται με σαφήνεια τι είναι παιδική κακοποίηση και λαμβάνονται προληπτικά μέτρα για την εξάλειψη της κακοποίησης. Τίθεται ως προϋπόθεση για την πρόσληψη σε φορείς και δομές που αφορούν παιδιά η προσκόμιση ποινικού μητρώου που να αποδεικνύει ότι δεν έχει καταδικαστεί σε συγκεκριμένα αδικήματα. Επιπλέον, σε κάθε δομή του Φορέα Παιδικής Προστασίας, ορίζεται υπάλληλος με συγκεκριμένα προσόντα, ως Υπεύθυνος Παιδικής Προστασίας ο οποίος συγκεντρώνει τις αναφορές περιστατικών παιδικής κακοποίησης και τις διαβιβάζει στις αρμόδιες Αρχές.
- Για την αναβάθμιση υπηρεσιών των βρεφονηπιακών σταθμών και την καθιέρωση τακτικής παρακολούθησης της ανάπτυξης των παιδιών, θεσπίζονται:
α) Ολιστικό παιδαγωγικό πρόγραμμα που θα εφαρμόζεται σε όλους τους βρεφικούς και παιδικούς σταθμούς της χώρας και θα επιτρέπει σε όλα τα βρέφη και παιδιά (2 μηνών έως 4 ετών) να αποκτήσουν ερεθίσματα και γνώσεις, να αναπτύξουν τις δυνατότητές τους, τα ταλέντα τους και να αποκτήσουν εφόδια για την καλύτερη δυνατή εξέλιξή τους έως και την ενήλικη ζωή τους.
β) Τακτική παρακολούθηση των παιδιών από ειδικούς για την έγκαιρη ανίχνευση τυχόν δυσκολιών και την έγκαιρη παραπομπή τους σε επιπλέον υποστήριξη.
- Για τον εξορθολογισμό του πλαισίου αναδοχής και υιοθεσίας διευρύνονται τα ηλικιακά όρια των αναδόχων, προκειμένου να ενεργοποιηθούν υποψήφιοι και μεγαλύτερων ηλικιών.
- Για την ενίσχυση του θεσμού Κοινωνικού Συμβούλου για τον έλεγχο της ποιότητας των παρεχόμενων κοινωνικών υπηρεσιών προβλέπεται: α) Αποσαφήνιση του πεδίου ελέγχου του (ρητή πρόβλεψη για πρόσβαση στα αρχεία των δομών), β) χρήση ενιαίων εργαλείων για τον έλεγχο της ποιότητας των παρεχόμενων προνοιακών υπηρεσιών και γ) πρόβλεψη ειδικής και ενιαίας επιμόρφωσης και πιστοποίησης των επαγγελματιών.
- Για τη θεσμοθέτηση Προσωπικού Βοηθού που αφορά διαχρονικό αίτημα των οργανώσεων Ατόμων με Αναπηρία.
Με την εισαγωγή του θεσμού του προσωπικού Βοηθού, ένας επαγγελματίας, με την κατάλληλη εκπαίδευση και εμπειρία, αναλαμβάνει να υποστηρίξει τα άτομα με αναπηρία ανεξαρτήτως κατηγορίας αναπηρίας και τόπου διαβίωσης. Σκοπός είναι τα άτομα αυτά να μάθουν να ζουν ανεξάρτητα και να μπορούν να ενταχθούν με ισότιμους όρους στην κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτιστική ζωή της χώρας. Προβλέπεται αρχικά η υλοποίηση πιλοτικού προγράμματος σε επιλεγμένες Περιφέρειες της χώρας, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το οποίο θα αφορά σε 2.000 ωφελούμενους για 2 χρόνια.
