Νέο «ψαλίδι» αναμένεται να δούμε στο κόστος του χρήματος αμέσως μετά το καλοκαίρι, παρά την… ενοχλητική επιμονή του πληθωρισμού σε υψηλότερο από το επιθυμητό επίπεδο. Η Κριστίν Λαγκάρντ έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας μείωσης των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, όμως την ίδια ώρα τα στελέχη της ΕΚΤ καλούνται να βρουν λύση σε μία δύσκολη εξίσωση, καθώς η ακρίβεια δείχνει τα… δόντια της και η οικονομία της Ευρωζώνης αδυνατεί να ανακάμψει με πειστικό τρόπο.
Ποια στρατηγική, λοιπόν, θα ακολουθήσει η ΕΚΤ στο εξής; Το βασικό σενάριο παραμένει ότι η ΕΚΤ θα μειώσει το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων στο 3,50% στην επόμενη συνεδρίαση που θα πραγματοποιηθεί στις 12 Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια, ωστόσο, θα ακολουθήσει σταδιακή αποκλιμάκωση με μία μείωση ανά τρίμηνο μέσα στο 2025.
Σημειώνεται ότι μέσω του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ καθορίζονται οι τόκοι που λαμβάνουν οι τράπεζες για τις καταθέσεις διάρκειας μίας ημέρας που τηρούν στην κεντρική τράπεζα. Όσο χαμηλότερο το επιτόκιο, τόσο μεγαλύτερο το κίνητρο να δανείσουν την πραγματική οικονομία. Ομολογουμένως, στο επίπεδο του 3,75% που βρίσκεται σήμερα το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων, θεωρείται υπερβολικά «περιοριστικό». Συνεπώς, εκτιμάται πως μία νέα μείωση στο 3,50% δεν κινδυνεύει να αναθερμάνει τον πληθωρισμό, πόσω μάλλον όταν το «ουδέτερο» επιτόκιο τοποθετείται κάπου μεταξύ 2% και 2,50%.
Επιπλέον, αναλυτές εκτιμούν πως αν η ΕΚΤ καθυστερήσει να μειώσει περαιτέρω τα επιτόκια, ενδέχεται να δει τον πληθωρισμό τελικά να μειώνεται κάτω από τον στόχο του 2%. Βέβαια, προσώρας ο πληθωρισμός – και κατ’ επέκταση η ακρίβεια - δείχνει να μην έχει διάθεση να υποχωρήσει αισθητά. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, ο γενικός δείκτης πληθωρισμού στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 2,6% για τον μήνα Ιούλιο, έναντι 2,5% τον Ιούνιο, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις των αναλυτών που ανέφεραν ότι το «τελευταίο μίλι» σε ό,τι αφορά την εξασθένηση του πληθωρισμού προς το 2%, θα είναι και το πιο δύσκολο.
Ο δομικός πληθωρισμός, που εξαιρεί την ενέργεια και τα μη κατεργασμένα τρόφιμα, παρέμεινε αμετάβλητος στο 2,8%, ενώ ο πληθωρισμός των υπηρεσιών διατηρήθηκε στο υψηλό επίπεδο του 4%, το οποίο σχεδόν αρνείται να… αποχωριστεί από τον περασμένο Νοέμβριο. Παράλληλα, το ΑΕΠ β’ τριμήνου σε καμία περίπτωση δεν εντυπωσιάζει, σημειώνοντας μεγέθυνση 0,3% σε επίπεδο τριμήνου και 0,6% σε ετήσια βάση.
Έτσι, η ΕΚΤ βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα μείγμα ασθενέστερης οικονομικής δραστηριότητας και υψηλότερου πληθωρισμού - σε σύγκριση με αυτό που θα ήθελε ιδανικά για να προχωρήσει ομαλά και ταχύτερα στον κύκλο των επιτοκιακών μειώσεων. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο εξής: όποιος και αν είναι ο λόγος που ο πληθωρισμός επιμένει, η ΕΚΤ θα βρει μπροστά της μία κατάσταση υψηλότερης του αναμενόμενου αύξησης των μισθών και χαμηλότερης του αναμενόμενου ανάπτυξης. Είναι αυτή η συνθήκη ικανή να μεταθέσει χρονικά τη μείωση του Σεπτεμβρίου ή η ΕΚΤ θα στηριχθεί στις προβλέψεις για την ανάπτυξη, οι οποίες δικαιολογούν τη σταδιακή μείωση των επιτοκίων;
Μάλλον το δεύτερο, απαντά ο Ιταλός οικονομολόγος Λορέντζο Κοντόνιο. Ο ίδιος, ωστόσο, τονίζει ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις ότι η επιμονή του πληθωρισμού είναι αποτέλεσμα… κεκτημένης ταχύτητας από τα περσινά υψηλά επίπεδα τιμών και όχι της διαφοράς μεταξύ ζήτησης και προσφοράς αλλά και των πιέσεων στις τιμές των πρώτων υλών. Σε κάθε περίπτωση, προσθέτει ότι το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα δυσκολευτεί να συνδυάσει τη στρατηγική εξάρτησης στα διαθέσιμα κάθε μήνα στοιχεία, με τις μελλοντικές προβλέψεις των αναλυτών της. Επομένως, είναι λογικό να δούμε στη συνέχεια την ΕΚΤ να κάνει παύση…
Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη
