Στους γνωστούς κινδύνους που απασχολούν τις αγορές εδώ και σχεδόν ένα χρόνο, όπως είναι τα επιτόκια και ο πληθωρισμός, αλλά και στον πιο πρόσφατο κίνδυνο της ύφεσης, στρέφουν την προσοχή τους οι επενδυτές, μετά τις θετικές εξελίξεις στο θέμα του αμερικανικού χρέους και τη διαφαινόμενη συμφωνία για την αύξηση του ανώτατου ορίου, που θα αποτρέψει, έστω και την τελευταία στιγμή, το default.
Η χρεοκοπία των ΗΠΑ ήταν μία έκτακτη απειλή. Αυτό σημαίνει ότι πιθανή συμφωνία για το χρέος θα βελτιώσει μεν το κλίμα αλλά δε θα πυροδοτήσει κατ’ ανάγκη ένα μεγάλο ράλι, γιατί μαύρα σύννεφα είχαν μαζευτεί πάνω από τις αγορές και πριν το σίριαλ με το debt ceiling.
Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία των ρεπουμπλικάνων με τον Λευκό Οίκο θα εξαλείψει έναν πολύ σοβαρό κίνδυνο, αφού ακόμη και ένα default λίγων ωρών θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και χάος στα παγκόσμια χρηματιστήρια. Η UBS, για παράδειγμα, προέβλεπε πτώση του S&P 500 κατά τουλάχιστον 20% στην περίπτωση της αθέτησης πληρωμών, ενώ ορισμένοι αναλυτές έβλεπαν μέχρι και επανάληψη του 2008. Θα άλλαζε επίσης για πάντα το πως βλέπουν οι επενδυτές τα αμερικανικά ομόλογα, τα οποία θεωρούνται από τις ασφαλέστερες επενδύσεις στον κόσμο και θα δεχόντουσαν πλήγμα συνολικά τα αμερικανικά assets.
Από τη στιγμή, λοιπόν, που οι ανησυχίες για το χρέος και την τραπεζική κρίση δείχνουν να υποχωρούν, τα επιτόκια και ο πληθωρισμός θα συνεχίσουν να απασχολούν τους επενδυτές και ο μεγάλος κίνδυνος που αναδύεται είναι αυτός της ύφεσης. Το επικρατέστερο σενάριο πλέον προβλέπει ότι Fed, ΕΚΤ και BoE θα αυξήσουν ξανά τα επιτόκια κατά 0,25% μέσα στον Ιούνιο, αν και μέχρι πριν λίγες ημέρες οι εκτιμήσεις ήθελαν την Fed να μην κάνει άλλη κίνηση και να κλείνει εδώ τον κύκλο των αυξήσεων.
Όσο οι αυξήσεις επιτοκίων συνεχίζονται, τόσο πιθανότερη γίνεται η ύφεση, αν και οι περισσότεροι αναλυτές βλέπουν ήπια συρρίκνωση του ΑΕΠ σε Ευρώπη και Αμερική. Την αρχή έκανε η Γερμανία της οποίας το ΑΕΠ συρρικνώθηκε στο τελευταίο τρίμηνο του 2022 και στο πρώτο τρίμηνο του 2023 (ο ορισμός της τεχνικής ύφεσης είναι δύο διαδοχικά τρίμηνα συρρίκνωσης του ΑΕΠ), παρασύροντας σε πλήρη στασιμότητα την οικονομία της Ευρωζώνης.
Την ίδια ώρα, τα μαντάτα από την Κίνα δεν είναι καλά. Στο πρώτο τετράμηνο του 2023 τα κέρδη των κινεζικών βιομηχανιών μειώθηκαν κατά 20,6% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, ενώ μόνο τον Απρίλιο η πτώση των κερδών διαμορφώθηκε στο 18,2%. Οι κινεζικές εταιρείες αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαιτίας της μείωσης της ζήτησης, τόσο της εγχώριας όσο και της εξωτερικής. Και όταν η Κίνα πατάει φρένο, μαζί της φρενάρει και η παγκόσμια οικονομία.
Η ύφεση, βέβαια, θα μπορούσε να κάνει καλό στις αγορές αν δεν είναι βαθιά και διαρκείας, υπό την έννοια ότι το σενάριο της ήπιας και σύντομης ύφεσης είναι προτιμότερο από αυτό του στασιμοπληθωρισμού.
Στο μέτωπο του πληθωρισμού, τα στοιχεία μάλλον προμηνύουν νέες αυξήσεις επιτοκίων. Στις ΗΠΑ, ο δομικός δείκτης προσωπικών δαπανών, ένας δείκτης στον οποίο δίνει ιδιαίτερη προσοχή η Fed, διαμορφώθηκε στο 4,7% τον Απρίλιο, 0,1% υψηλότερα από τις εκτιμήσεις, όπως ανακοίνωσε την Παρασκευή το υπουργείο Εμπορίου. Αμέσως μετά την ανακοίνωση των στοιχείων οι πιθανότητες που δίνουν οι αγορές για νέα αύξηση επιτοκίων στις 14 Ιουνίου αυξήθηκαν από το 40% στο 56%.
Στην Ευρώπη, τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat τοποθετούν τον πληθωρισμό στο 7% από 6,9% τον Μάρτιο, ενώ η εικόνα είναι χειρότερη στη Μ. Βρετανία όπου τον Απρίλιο ο πληθωρισμός εμφανίστηκε πολύ υψηλότερος από τις εκτιμήσεις στο 8,7% και ο δομικός πληθωρισμός ενισχύθηκε στο 6,8% από 6,2% κάνοντας σίγουρη μία νέα αύξηση επιτοκίων από την Bank of England.
