Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Κοσμογονικές αναμένεται να είναι οι εξελίξεις των επόμενων εβδομάδων και μηνών στην πολύπαθη αγορά ακινήτων της χώρας μας με στελέχη του κλάδου να προειδοποιούν για πραγματική αναγέννηση που θα θυμίζει άλλες εποχές και σίγουρα δεν θα έχει καμία σχέση με την εικόνα πλήρους απαξίωσης και κατάρρευσης της τελευταίας δεκαετίας.
Έξι είναι οι βασικοί παράγοντες που θα οδηγήσουν στη ραγδαία ανάκαμψη της αγοράς του real estate:
Πρώτον, η ελληνική αγορά βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα που θα μπορούσε κανείς να φανταστεί και παράλληλα στην αρχή ενός ανοδικού οικονομικού κύκλου και με τις τιμές να έχουν «μηδενίσει», τα περιθώρια ανόδου είναι τεράστια. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επενδύσεις σε κατοικίες, παρά το γεγονός ότι ανακάμπτουν σταδιακά από το α' τρίμηνο του 2018, απέχουν… έτη φωτός από τα προ κρίσης επίπεδα. Συγκεκριμένα, οι επενδύσεις στο real estate πραγματικά ισοπεδώθηκαν το 2018 στο 0,7% του ΑΕΠ, όταν το 2007 διαμορφώνονταν στο εντυπωσιακό για τα σημερινά δεδομένα 11% του ΑΕΠ.
Δεύτερον, στο προσεχές διάστημα αναμένεται να ενεργοποιηθούν μεγάλες επενδύσεις από το εξωτερικό. Δεν πρόκειται για… κρατικό μυστικό ότι πολλά ξένα κεφάλαια βλέπουν με διαφορετικό μάτι τη χώρα μας και είναι έτοιμα να επενδύσουν στις προοπτικές της. Αρκεί να σημειωθεί ότι την τελευταία δεκαετία χάθηκαν πάνω από 20 δις. ευρώ επενδύσεων σε κατασκευές, χρήματα δηλαδή που έλειψαν από την πραγματική οικονομία.
Τρίτον, οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να δώσουν δάνεια καθώς στη μάχη για τη μείωση του ποσοστού των «κόκκινων» δανείων δεν πρέπει να μειώσουν μόνο τον αριθμητή αλλά και να αυξήσουν τον παρανομαστή. Πρέπει επίσης να επιστρέψουν σταδιακά στην κανονική τους λειτουργία για να ενισχύσουν την κερδοφορία τους. Η πιο ασφαλής οδός για να δοθούν δάνεια που δεν θα «κοκκινίσουν» είναι μέσω της στεγαστικής πίστης η οποία παραδοσιακά στηρίζει τον τραπεζικό κλάδο. Σε αυτό το πλαίσιο μεγάλη συστημική τράπεζα είναι έτοιμη να… ανοίξει το χορό ρίχνοντας στην αγορά πάνω από 4 δισ. ευρώ για στεγαστικά δάνεια, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι πιστωτικοί όμιλοι.
Τέταρτον, η αγορά του real estate θα δεχθεί ώθηση από τις ποικίλες και εκτεταμένες ενέργειες μάρκετινγκ τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, οι οποίες επιτάσσονται από την ανάγκη των κάθε λογής funds να πουλήσουν τα ακίνητα που έχουν αποκτήσει. Πρόκειται για μία αναγκαιότητα της αγοράς για να διανύσει ταχύτερα το χαμένο έδαφος.
Πέμπτον, το project του Ελληνικού. Θέλουμε δεν θέλουμε, μας αρέσει δεν μας αρέσει, η υλοποίηση της ανάπλασης του πρώην αεροδρομίου αποτελεί ένα έργο-σημείο αναφοράς για τη χώρα, αφού θα έχει σημαντικό αντίκτυπο όχι μόνο για την αγορά ακινήτων αλλά για ολόκληρη την οικονομία. Το μεγαλύτερο project αστικής ανάπτυξης στην Ευρώπη θα δώσει πνοή – που μετριέται σε 2,3% του ΑΕΠ – ικανή να βγάλει από μόνο του την ελληνική αγορά από το λήθαργο.
Έκτον, οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η κυβέρνηση, μεταξύ των οποίων η μείωση του ΕΝΦΙΑ και η αναστολή του ΦΠΑ στην οικοδομή. Η μείωση του ΕΝΦΙΑ μεσοσταθμικά κατά 22% από το 2019 έχει ήδη δράσει θετικά στην κατεστραμμένη ψυχολογία της αγοράς ενώ η αναστολή του ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές για διάστημα 3 ετών αφενός θα αναθερμάνει τις αγοραπωλησίες και αφετέρου θα προσελκύσει ακόμη περισσότερους ξένους που θέλουν να τοποθετηθούν στην ελληνική αγορά. Άλλωστε, η αύξηση των τιμών των οικιστικών ακινήτων οφείλεται και στις αυξημένες προσδοκίες για ελαφρύτερη φορολογική μεταχείριση της ακίνητης περιουσίας.
