Του Γιώργου Φιντικάκη
Τα μεγαλύτερα ποσά ανεξόφλητων λογαριασμών προς τη ΔΕΗ προέρχονται παραδόξως από τους πιο εύπορους νομούς της Ελλάδας, από πλευράς είτε τουριστικής, είτε μεταποιητικής δραστηριότητας.
Δεν εξηγείται αλλιώς ότι η Ρόδος, η Κέρκυρα, το Ηράκλειο, η Λάρισα και η Πάτρα έχουν ποσοστά κόκκινων λογαριασμών στη ΔΕΗ που πλησιάζουν ή και ξεπερνούν το 40% επί των συνολικών πελατών του νομού, πάνω δηλαδή από τον εθνικό μέσον όρο. Ούτε τυχαίο είναι ότι τα ποσοστά διακανονισμών στις περιοχές αυτές, παρά την απειλή του μπλακ άουτ που έχει επιστρατεύσει η ΔΕΗ, είναι απογοητευτικά, καθώς σε διακανονισμό μέσω των 36 δόσεων έχει ενταχθεί μόνο ένα 27%-30% των ανεξόφλητων οφειλών, παρ' ότι η σχετική ρύθμιση "τρέχει" από τον Απρίλιο. Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά.
Ρόδος
Στο νομό Δωδεκανήσων (Ρόδος), χρωστά στη ΔΕΗ το 42,6% του συνόλου των τοπικών πελατών της ΔΕΗ. Στο κόκκινο είναι οι λογαριασμοί του 37,8% των οικιακών (το 24% πάνω από 1.000 ευρώ) και το 61,8% των επαγγελματικών της πελατών (το 24% πάνω από 3.000 ευρώ). Οσο για τη συνολική οφειλή, ανέρχεται σε 113,5 εκατ. ευρώ, και αφορά 68.782 πελάτες. Τα ξενοδοχεία πρωταγωνιστούν ανάμεσα στους μπαταξήδες. Το 92% των οφειλών των ξενοδοχειακών μονάδων αφορά 200 μονάδες με οφειλές άνω των 10.000 ευρώ. Χαρακτηριστική είναι η ιστορία γνωστού ξενοδόχου από τη Ρόδο με χρέη στη ΔΕΗ πολλών δεκάδων χιλιάδων ευρώ. Κάθε φορά που τελείωνε η τουριστική σεζόν, ζητούσε από το ΔΕΔΔΗΕ να του αφαιρεθεί ο μετρητής. Την επομένη σεζόν ζητούσε επανασύνδεση, και όταν ο υπάλληλος τον ενημέρωνε για την οφειλή, εκείνος έκανε αίτηση διακανονισμού. Πλήρωνε για μερικούς μήνες τις δόσεις του, όσο και η διάρκεια της τουριστικής περιόδους, και όταν αυτή έληγε υπέβαλε ξανά αίτηση αποσύνδεσης, κ.ο.κ.
Λάρισα
Στην αγροτική Λάρισα χρωστά το 42,4% του συνόλου των πελατών. Ληξιπρόθεσμες οφειλές έχει το 39% των οικιακών (το 21% πάνω από 1.000 ευρώ), το 44% των επαγγελματικών πελατών (το 17% πάνω από 3.000 ευρώ) και το 17% των αγροτών. Η συνολική οφειλή ανέρχεται σε 87 εκατ. ευρώ, αλλά μέχρι και τις 30 Ιουνίου είχε ρυθμιστεί μόλις το 27%.
Κέρκυρα
Στην επίσης τουριστική Κέρκυρα χρωστά το 40,7% του συνόλου των ενεργών πελατών της ΔΕΗ στο νησί. Της οφείλουν το 41% των οικιακών (το 18% πάνω από 1.000 ευρώ) και το 58,4% των επαγγελματικών (το 17% άνω των 3.000 ευρώ). Οι ληξιπρόθεσμοι ανέρχονται συνολικά σε 34.939 πελάτες και χρωστούν 42,4 εκατ. ευρώ, αλλά μέχρι και το τέλος Ιουνίου, μόλις το 29,3% αυτού του ποσού είχε μπει σε διακανονισμό.
Ηράκλειο
Παρόμοια η εικόνα και στο τουριστικό Ηράκλειο Κρήτης. Χρωστά το 36,5% του συνόλου των πελατών, δηλαδή 68.953 σε σύνολο 188.756 ενεργών πελατών. Από τους οικιακούς χρωστά το 41% (το 18% οφείλει πάνω από 1.000 ευρώ) και από τους επαγγελματικούς το 55,6%(το 15,5% πάνω από 3.000 ευρώ)! Μιλάμε για μια συνολική οφειλή 83,7 εκατ. ευρώ. Αρκετοί δεν έχουν πληρώσει ρεύμα εδώ και χρόνια. Τέτοια είναι η περίπτωση ξενοδοχείου που χρωστά 390.000 ευρώ, και ηγείται μιας λίστα με 22 παρόμοιες περιπτώσεις.
Πάτρα
Στο νομό Αχαΐας- Πάτρα χρωστά στη ΔΕΗ το 35,5% του συνόλου των πελατών. Οφειλές έχουν το 53,5% των οικιακών (το 19,5% πάνω από 1.000 ευρώ) και το 42,1% των επαγγελματιών (το 21,2% πάνω από 3.000 ευρώ). Μόνο το 14,3% των οφειλών είναι εντός διακανονισμού. Τα παραδείγματα όσων έχουν να πληρώσουν τη ΔΕΗ εδώ και χρόνια, είναι πάμπολλα, όπως η περίπτωση οικιακού καταναλωτή, του οποίου η τοπική ΔΕΗ έκοψε προ ημερών το ρεύμα επειδή χρωστά 7.000 ευρώ. Είχε να πληρώσει από το 2011! Τόσα χρόνια εντασσόταν σε ρυθμίσεις δίχως να τις τηρεί, έχοντας μέχρι σήμερα καταβάλει μόνο 50 ευρώ. Στο νομό Αχαΐας, η συνολική οφειλή προς τη ΔΕΗ φτάνει τα 98 εκατ. ευρώ, και αφορά 99.568 πελάτες.
Καβάλα
Τέλος στο μεταποιητικής δραστηριότητας νομό Καβάλας, χρωστά το 33,1% του συνόλου των πελατών. Ληξιπρόθεσμα χρέη έχουν το 50,7% των οικιακών (το 15% πάνω από 1.000 ευρώ), και το 47,2% των επαγγελματιών (το 12% πάνω από 3.000 ευρώ). Η συνολική οφειλή ανέρχεται σε 28 εκατ. ευρώ, και αφορά 33.820 πελάτες. Με ημερομηνία 30 Ιουνίου, σε ρύθμιση ήταν μόνο το 27,5% από το παραπάνω ποσό. Πολλές και εδώ οι περιπτώσεις όσων έχουν να πληρώσουν ρεύμα εδώ και χρόνια, όπως αυτή επαγγελματικού πελάτη με οφειλή 112.500 ευρώ, δίχως να έχει ενταχθεί σε διακανονισμό.
Τα ερωτήματα και οι απαντήσεις
Τα ερωτήματα φυσικά για το πως όλοι αυτοί καταφέρνουν τόσα χρόνια να μην πληρώνουν, και πολλοί να ρευματοδοτούνται ακόμη, είναι εύλογα. Η απάντηση είναι απλή. Την περίοδο 2012-2014, οι τότε κυβερνήσεις, φοβούμενες το πολιτικό κόστος και τα κινήματα "δεν πληρώνω", είχαν δώσει εντολή στη ΔΕΗ να μειώσει τις αποκοπές στο ελάχιστο δυνατό.
Κάπως έτσι τα φέσια έφτασαν στα 2,4 δισ. ευρώ (ΔΕΗ) ή 2,7 δισ. ευρώ (ΓΕΝΟΠ). Την πλήρη εικόνα συνθέτουν οι αθρόες παράνομες επανασυνδέσεις, το γεγονός ότι στις τοπικές κοινωνίες "όλοι γνωρίζονται", ότι κατά καιρούς έχουν αποκαλυφθεί κρούσματα διαπλοκής με υπαλλήλους του ΔΕΔΔΗΕ, και ότι όσο πιο εύπορος είναι ο μπαταξής, τόσο πιθανότερο είναι να "πέσει" κάποιο τηλέφωνο από πολιτικό φίλο και το ρεύμα να επανέλθει.
Το στοίχημα για τη διοίκηση της ΔΕΗ είναι τεράστιο, πόσο μάλλον όταν για να προχωρήσει σε μαζικές αποκοπές ρεύματος των συστηματικών κακοπληρωτών χρειάζεται την στήριξη της πολιτικής ηγεσίας. Το κατά πόσο έχει αυτή τη στήριξη θα φανεί το φθινόπωρο, οπότε και πρόκειται να ενταθεί το κύμα των εντολών αποκοπής από τη ΔΕΗ.