Υπό τον φόβο η άνοδος στις αποδόσεις των ομολόγων να λάβει διαστάσεις… τσουνάμι η Ευρώπη ζητά να μπει φρένο στις χορηγήσεις επιδομάτων προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι υψηλές τιμές της ενέργειας.
Δημοσιονομικός χώρος θυσιάζεται από όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για να στηριχτούν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις προκειμένου να αντιμετωπίσουν υψηλές τιμές ενέργειας οι οποίες καθορίζονται σχεδόν αποκλειστικά σε χρηματιστηριακές αγορές. Είναι προφανές ότι οι συστάσεις αφορούν και στην Ελλάδα κάτι που σημαίνει ότι ο πήχης των προσδοκιών από εδώ και στο εξής θα πρέπει να κατέβει.
Οι αγορές έχουν ήδη στείλει τα μηνύματά τους –χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Μεγάλης Βρετανίας- ενώ τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου είχαν την ευκαιρία να ακούσουν τις θέσεις από πρώτο χέρι στο πλαίσιο των επαφών που έγιναν την προηγούμενη εβδομάδα στην Ουάσινγκτον.
Δεν είναι τυχαίο ότι χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επιχείρησε να κατεβάσει τον πήχη των προσδοκιών όσον αφορά στην επαναφορά της επιδότησης του πετρελαίου κίνησης. Και μιλάμε για ένα μέτρο με δημοσιονομικό κόστος που δεν ξεπερνά τα 30 εκατ. ευρώ για έναν μήνα. Θα γίνει; Θα εξαρτηθεί από την πορεία της διεθνούς τιμής του πετρελαίου: «δεν είναι δυνατόν να λαμβάνονται αποφάσεις πολιτικής ανάλογα με τις μεταβολές των χρηματιστηριακών τιμών. Το ρίσκο είναι πολύ μεγάλο για τον προϋπολογισμό της χώρας», εξηγούν κυβερνητικά στελέχη.
Σε ποιο σημείο μας φέρνουν επομένως οι… υποδείξεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων για αυτοσυγκράτηση όσον αφορά στα μέτρα με δημοσιονομικό κόστος αλλά και οι πιέσεις που ασκούν οι αγορές;
Στις 20 Οκτωβρίου, οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας θα ανακοινώσουν τη μείωση των τιμολογίων για τον Νοέμβριο. Σεπτέμβριο και Οκτώβριο είχαν σημαντικά μεγαλύτερες εισπράξεις σε σχέση με αυτές που θα λάμβαναν αν ίσχυε η ρήτρα αναπροσαρμογής. Τώρα, υπό την πίεση του υπό διαμόρφωση νέου μηχανισμού επιστροφής των όποιων πρόσθετων εσόδων, αναμένεται ότι θα κινηθούν αισθητά χαμηλότερα.
Άλλωστε και η τιμή χονδρικής του ρεύματος έχει υποχωρήσει στα 266 ευρώ από 410 ευρώ τον Σεπτέμβριο. Ανάλογη με την πτώση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος θα είναι και η μείωση των επιδοτήσεων με το υπουργείο Οικονομικών να προσδοκά ότι για το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου, ο μηχανισμός θα χρηματοδοτηθεί χωρίς να μπει χέρι στα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού.
Πιθανή και η μείωση της επιδότησης του φυσικού αερίου για τον Νοέμβριο. Το ότι η τιμή λιανικής θα επιδοτείται με 9 λεπτά ανά κιλοβατώρα δεν είναι γραμμένο σε… πέτρα. Όταν αποφασίστηκε το μέτρο, η τιμή του φυσικού αερίου διαμορφωνόταν πάνω από τα 200 ευρώ και χθες καταγράφηκε υποχώρηση ακόμη και κάτω από τα 130 ευρώ.
Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση δεν θέλει να επιδοτεί το φυσικό αέριο για να είναι φθηνότερο από το πετρέλαιο θέρμανσης καθώς αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πολιτική που χαράχθηκε τον Σεπτέμβριο για ώθηση των καταναλωτών ώστε να στραφούν στο πετρέλαιο θέρμανσης.
Όσον αφορά στο επίδομα θέρμανσης, ισχύει μόνο ότι έχει ανακοινωθεί από τον Σεπτέμβριο. Το «σύνθημα» ότι το επίδομα θα φτάνει έως και τα 1600 ευρώ ναι μεν ισχύει αλλά πρακτικά αφορά ελάχιστους. Για να πάρεις τα 1600 ευρώ πρέπει να έχεις οικογένεια με δύο παιδιά, να ζεις στο Βελούχι και να κάνεις χρήση για πρώτη φορά του επιδόματος θέρμανσης εννοείται αγοράζοντας πετρέλαιο θέρμανσης.
Ο προϋπολογισμός του επιδόματος, δεν θα αλλάξει ενώ το αν θα παραταθεί η οριζόντια επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης και μετά το τέλος του χρόνου, θα αποφασιστεί εκείνο το χρονικό διάστημα με βάση τις συνθήκες στην αγορά. Το να παραταθεί η επιδότηση από τα διυλιστήρια, και μετά το τέλος Οκτωβρίου, είναι πιθανό αλλά θα εξαρτηθεί από την πορεία του μπρέντ και τίποτα περισσότερο.
