Του Απόστολου Σκουμπούρη
Την ακύρωση του νόμου που φέρνει νέα αύξηση – έως και 0,50 ευρώ ανά πακέτο - στα καπνικά προϊόντα που εκτιμάται ότι θα δώσει το τελειωτικό χτύπημα σε 60.000 οικογένειες που απασχολούνται σε ολόκληρο το φάσμα της καπνικής αλυσίδας στη χώρα ζητούν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Μισθωτών Περιπτέρων και η Πανελλήνια Διεπαγγελματική Οργάνωση Ακατέργαστου Καπνού (Πα.Δ.Ο.Α.Κ.).
Παράλληλα, ζητούν να ληφθούν ισχυρά και συντονισμένα μέτρα για την προστασία της νόμιμης αγοράς καπνικών, δεδομένου ότι την τελευταία 7ετία η αύξηση των λαθραίων τσιγάρων είναι ραγδαία.
Είναι ενδεικτικό ότι η διείσδυση των παράνομων καπνικών στην Ελλάδα από το 3% που ήταν το 2009, ξεπερνά σήμερα το 22%, με τον ευρωπαϊκό μ.ο. να βρίσκεται στο 9,8%.
Σε συνέντευξη τύπου την Πέμπτη, εκπρόσωποι καλλιεργητών, μεταποιητών κι εμπόρων εξέφρασαν την απόγνωση και το αδιέξοδο, που εκτός των άλλων απειλεί με λουκέτο πάνω από τα μισά περίπτερα της χώρας.
Τα τελευταία επτά χρόνια σημειώθηκαν οκτώ αυξήσεις σε έμμεσους φόρους και ΦΠΑ ενώ η φορολογία έχει φτάσει στο ποσοστό-ρεκόρ του 84% της μέσης λιανικής τιμής, με αποτέλεσμα τα καπνικά να αποτελούν τα προϊόντα που υπόκεινται στη μεγαλύτερη φορολόγηση στη χώρα.
Σημειώνεται ότι με την νέα αύξηση που θα ισχύσει από 1η Ιανουαρίου 2017, η Ελλάδα θα είναι στην πρώτη θέση ανάμεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες αφού η φορολογία καπνικών θα φτάσει στο 90%.
«Για κάθε ένα ευρώ λοιπόν που θα πληρώνει ένας καταναλωτής, τα 90 λεπτά θα πηγαίνουν στο κράτος (ΕΦΚ και ΦΠΑ) και μόλις 10 λεπτά σ'' όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, καλλιεργητές, μεταποιητές, βιομηχανίες, διανομείς, λιανέμποροι», ανέφερε ο πρόεδρος της Ομοσπ. Μισθωτών Περιπτέρων κ. Θεόδωρος Μάλλιος.
Η κίνηση αυτή αναμένεται να τροφοδοτήσει περαιτέρω την λαθραία αγορά, να απειλήσει τη βιωσιμότητα μεγάλων επενδύσεων στη μεταποίηση και τη βιομηχανία καθώς θα οδηγήσει σε περαιτέρω συρρίκνωση της νόμιμης αγοράς. Κι όλα αυτά σε βάρος των δημοσίων εσόδων αλλά και της απασχόλησης στον κλάδο.
Μόνο ο κλάδος των περιπτεράδων έχει ήδη δει την κερδοφορία του να μειώνεται δραματικά (25% των σημείων να έχουν ήδη κλείσει) και πλέον δεν μπορούν να στηρίζονται στο τσιγάρο.
Επιπλέον, εξαιτίας της υπέρογκης φορολόγησης τα περιθώρια κέρδους των επαγγελματιών έχουν μειωθεί δραματικά, ενώ ήδη 12.000 σημεία πώλησης στον κλάδο της μικρής λιανικής έχουν κλείσει. Όπως τόνισε ο κ. Μάλλιος, «με δεδομένο ότι τα 2/3 του τζίρου μας βασίζονται στα καπνικά προϊόντα, η νέα αύξηση θα οδηγήσει σε αναπόφευκτο λουκέτο πάνω από τα μισά περίπτερα της χώρας».
«Συνολικά, η Ελλάδα χάνει ετήσια έσοδα 670 εκατ. ευρώ από το λαθρεμπόριο 4 δισ. λαθραίων τσιγάρων, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΙΟΒΕ», συμπλήρωσε ο εκπρόσωπος των Μεταποιητικών Επιχειρήσεων Ακατέργαστου Καπνού κ. Νίκος Τζούμας.
Σε απόγνωση και οι καπνοπαραγωγοί
Στο στόχαστρο της υπέρογκης φορολόγησης βρίσκονται όμως και χιλιάδες οικογένειες καπνοπαραγωγών στην ελληνική περιφέρεια, οι οποίες σε συνδυασμό με την κατακόρυφη αύξηση του κόστους παραγωγής αλλά και τις µειωµένες επιδοτήσεις, βρίσκονται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση.
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Πα.Δ.Ο.Α.Κ., κ. Βασίλης Μελενεκλής, «ας κατανοήσουν κυβέρνηση και πολιτικά κόμματα ότι με την αύξηση στους φόρους για τα καπνά δεν τιμωρούν τις μεγάλες καπνοβιομηχανίες, αλλά αντιθέτως τιμωρούν τις δεκάδες χιλιάδες αγροτικές οικογένειες που εργάζονται νυχθημερόν στην παραγωγή ελληνικού καπνού, του πιο ποιοτικού παγκοσμίως».
Παράλληλα, πέρα από τις δυσμενείς κοινωνικές επιπτώσεις, η εμμονή της υπερφορολόγησης στα καπνικά έχει αποδειχθεί τα τελευταία χρόνια αναποτελεσματική και, σε πολλές περιπτώσεις, ιδιαίτερα ζημιογόνα για τα δημόσια έσοδα. Μάλιστα, η ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών είχε ομολογήσει πέρυσι στη Βουλή ότι «κάθε φορά που αυξάνουμε τη φορολογία στα καπνικά προϊόντα, χάνουμε περισσότερους φόρους από ό,τι εισπράττουμε».
Όπως εξήγησε ο πρόεδρος κ. Μάλλιος, «οι πολίτες, λόγω και της μειωμένης αγοραστικής τους δύναμης, αδυνατούν να ακολουθήσουν τις συνεχείς αυξήσεις στα τσιγάρα με αποτέλεσμα η νόμιμη αγορά να έχει χάσει περίπου το 50% του όγκου της».
Επομένως, αντί να έρθουν τα προσδοκώμενα φορολογικά έσοδα των 120 εκατ. ευρώ από τη νέα αύξηση του ΕΦΚ στα καπνά, αναμένεται να δημιουργηθεί μια νέα «μαύρη τρύπα» που θα επιτείνει το φαύλο κύκλο ελλειμματικών προϋπολογισμών και της ενίσχυσης της παραοικονομίας.