«Άμεση και συνολική λύση» για το πρόβλημα των κόκκινων δανείων των τραπεζών θα αποτελέσει σύμφωνα με τον κεντρικό τραπεζίτη Γιάννη Στουρνάρα, η υιοθέτηση της πρότασης της ΤτΕ για τη σύσταση εταιρείας διαχείρισης ενεργητικού που θα λειτουργήσει συμπληρωματικά με το πρόγραμμα τιτλοποιήσεων Ηρακλής.
Μιλώντας στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, ο διοικητής της ΤτΕ επισήμανε ότι ακόμη και μετά τις κινήσεις μείωσης των κόκκινων δανείων που έχουν γίνει, τα NPLs θα παραμείνουν σε πολύ υψηλά επίπεδα και θα κυμαίνονται μεταξύ 40 έως 45 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2021.
Στο πλαίσιο αυτό, και ενώ η κυβέερνηση δια του υπουργού Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα ξεκαθάρισε ότι δεν έχει λάβει ακόμη τις τελικές αποφάσεις της, τόνισε την ανάγκη υιοθέτησης της πρότασης δημιουργίας «Bad Bank» σημειώνοντας ότι θα επιταχύνει την εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών, χωρίς να επιβαρύνει τους φορολογούμενους, δίνοντας παράλληλα λύση στο πρόβλημα της αναβαλλόμενης φορολογίας, και συνολικά στην αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους.
Ο ίδιος επικαλέστηκε τέσσερις λόγους για την ανάγκη σύστασης Εταιρείας Διαχείρισης Απαιτήσεων η οποία όπως είπε δεν θα λειτουργεί ως εταιρεία απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις αλλά θα χρησιμοποιήσει τους ήδη υφιστάμενους servicers:
- Πρώτον, επειδή το πρόβλημα των ΜΕΔ πρέπει να λυθεί αμέσως.
- Δεύτερον, επειδή είναι απαραίτητη μια συστημική λύση η οποία θα λειτουργήσει συμπληρωματικά της υφιστάμενης, με δεδομένο ότι μετά την ολοκλήρωση των συναλλαγών που είναι προγραμματισμένες με τον Ηρακλή, το πρώτο ήμισυ του 2021, θα συνεχίσουν να υφίστανται ΜΕΔ ύψους περίπου 40 με 45 δισ. αναλόγως των εκτιμήσεων για τα νέα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια λόγω της πανδημίας.
-Τρίτον, στην πρόταση της ΤτΕ, το κόστος εξυγίανσης των ισολογισμών των τραπεζών επωμίζονται σε βάθος χρόνου οι ίδιες οι τράπεζες και όχι ο φορολογούμενος. Οι τράπεζες θα επωμιστούν τελικά το κόστος της εφαρμογής μιας λύσης που βασίζεται στην αγορά. Ωστόσο οι τράπεζες μπορούν να επωφεληθούν από την εισαγωγή ενός μηχανισμού σταδιακής αναγνώρισης των ζημιών που καθιστά δυνατή την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας σε βάθος χρόνου.
-αποφεύγεται η απίσχναση των υφιστάμενων μετόχων λόγω της μετατροπής της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης (DTC) για την απορρόφηση ζημιών.
-Ενισχύεται η ρευστότητα και κυρίως η αποδοτικότητα των τραπεζών σε διατηρήσιμη βάση.
- Τέταρτον η πρόταση της ΤτΕ επιλύει πέραν των ΜΕΔ και το πρόβλημα του υψηλού ποσοστού της Αναβαλλόμενης Φορολογικής Απαίτησης στα κεφάλαια των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Τι θα γίνει με τον αναβαλλόμενο φόρο
Όπως σημείωσε ο Γ. Στουρνάρας αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση (DTC) αποτελεί βάσει νόμου αμετάκλητη απαίτηση των τραπεζών έναντι του ελληνικού δημοσίου η οποία συμψηφίζεται είτε με κέρδη είτε με ζημίες. Όταν οι τράπεζες εμφανίσουν κέρδη συμψηφίζουν DTC με φορολογία εισοδήματος. Όταν εμφανίζουν ζημίες, συμψηφίζουν DTC με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου υπέρ του ελληνικού δημοσίου. Τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία δεν αποτελούν ελληνικό νεωτερισμό. Έχουν νομοθετικά διαμορφωθεί στην Ελλάδα και άλλες χώρες της ΕΕ, λόγω των όρων και προϋποθέσεων του ευρωπαϊκού κανονισμού για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών (CRR). Η αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση αναγνωρίζεται στα εποπτικά ίδια κεφάλαια των πιστωτικών ιδρυμάτων εφόσον ο συμψηφισμός είναι αυτόματος και υποχρεωτικός βάσει νόμου. Εάν αυτό δεν συμβαίνει τότε τα εν λόγω ποσά πρέπει να αφαιρεθούν από τα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών με ιδιαίτερα αρνητικές και οδυνηρές συνέπειες.
-Η αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση θα καταβληθεί από τον Έλληνα φορολογούμενο είτε μέσω της ενεργοποίησης του νόμου και καταβολής μετρητών σε περίπτωση ζημιών είτε μέσω της απώλειας φορολογικών εσόδων σε βάθος χρόνου. Εδώ και έξι χρόνια οι τράπεζες έχουν άνω του 50% των εποπτικών τους κεφαλαίων σε αποθεματικά που δεν έχουν καταβληθεί. Αυτός είναι επί της ουσίας και ο λόγος για τον οποίο η κεφαλαιακή βάση των τραπεζών θεωρείται από τις αγορές κεφαλαίου ως χαμηλότερης ποιότητας σε σχέση με το κανονικό. Παράλληλα, το ενδεχόμενο συμψηφισμού της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης μέσω ζημιών (δηλαδή αύξησης μετοχικού κεφαλαίου υπέρ του ελληνικού δημοσίου και συνεπακόλουθης δραστικής μείωσης- απίσχνασης- dilution- του ποσοστού υφισταμένων μετόχων) αποτελεί αντικίνητρο για πολλούς επενδυτές προκειμένου να αξιολογήσουν θετικά τη συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο των ελληνικών τραπεζών.
Γ. Ζαββός: Μείωση κατά 64 δισ. ευρώ με τον Ηρακλή Ι και ΙΙ
Το πρόγραμμα παροχής εγγυήσεων Ηρακλής υπερασπίστηκε ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Ζαββός αφήνοντας σαφείς αιχμές για το δημοσιονομικό κόστος που συνεπάγεται η δημιουργία κακής τράπεζας που προωθεί η Τράπεζα της Ελλάδος.
Όπως ανέφερε η αποτελεσματικότητα του ΗΡΑΚΛΗ έχει αναγνωριστεί από θεσμούς και επενδυτές. Αθροιστικά με τα δύο προγράμματα το απόθεμμα των κόκκινων δανείων θα μειωθεί κατά 64 δισ. ευρω.
Υπογράμμισε δε ότι ο Ηρακλής συνέχιζε να λειτουργεί αποτελεσματικά παρά τα προβλήματα που εμφάνισαν οι αγορές εξαιτίας της πανδημίας. Όπως είπε χαρακτηριστικά δεν υπήρξε «market failure».
Για το θέμα της κακής τράπεζας επανέλαβε ότι η Κυβέρνηση εξετάζει στο σχέδιο στη βάση της αξιολόγησης του κόστους - ωφέλειας που προκύπτει. Επικαλέστηκε ωστόσο τις πρόσφατες ανακοινώσεις της Ευρωπαικής Επιτροπης προκειμένου να υποστηρίξει ότι η λύση της κακής τράπεζας συνεπάγεται ενδεχομένως υψηλό δημοσιονομικό κόστος. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Κομισιόν της 16ης Δεκεμβρίου 2020, «οι εταιρείες διαχείρισης ενεργητικού μπορούν να απαιτήσουν σημαντική δημόσια χρηματοδότηση για να καλύψουν τυχόν ζημιές που θα εμφανίσουν»
