«Καθώς ο πληθωρισμός και η πραγματική οικονομία εξελίσσονται τώρα και, νομίζω ότι ναι, θα πρέπει να έχουμε μια μείωση σε κάθε συνεδρίαση από εδώ και στο εξής μέχρι να φτάσουμε σε αυτό που αποκαλούμε ουδέτερο επιτόκιο», τόνισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας στο Bloomberg TV.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το επιδιωκόμενο επιτόκιο είναι περίπου στο 2%, ενώ όπως επισήμανε μια τέταρτη μείωση του επιτοκίου καταθέσεων κατά ένα τέταρτο της μονάδας για φέτος τον Δεκέμβριο, που θα το φέρει στο 3%, θα ήταν επί του παρόντος η «σωστή απάντηση», για να συνεχίσει: «δεν μπορεί να πει» αν αποκλείεται μια κίνηση 50 μονάδων βάσης.
Το Bloomberg αναφέρει ότι ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδος είπε πως ακόμα δεν έχουμε τίποτα στο τραπέζι από την άλλη πλευρά, δεν ξέρουμε πώς αντιδρούν οι αγορές και τι θα κάνει η Fed.
Υπενθυμίζεται ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ προετοιμάζονται για την τελευταία συνεδρίαση πολιτικής τους για φέτος, με τους επενδυτές και τους αναλυτές να συμφωνούν ότι ένα ακόμη βήμα κατά ένα τέταρτο της μονάδας είναι το πιθανότερο αποτέλεσμα μετά από μια απότομη επιβράδυνση του πληθωρισμού που ήταν πιο απότομη από την αναμενόμενη.
Ο αντιπρόεδρος Λουίς ντε Γκίντος δήλωσε την Τετάρτη στο Bloomberg TV ότι είναι «πεντακάθαρο» ότι τα επιτόκια θα μειωθούν περαιτέρω «τους επόμενους μήνες και τρίμηνα», αλλά οι αξιωματούχοι θα πρέπει να είναι προσεκτικοί λόγω της τρέχουσας αυξημένης αβεβαιότητας.
«Περιμένουμε ότι θα μειωθούν τους επόμενους μήνες», δήλωσε ο Στουρνάρας. «Θεωρήσαμε ότι πρόκειται για μια αναλαμπή, αλλά όχι για μόνιμη αύξηση», κατέληξε.
Χρειάζεται σταδιακή χαλάρωση
Την Τρίτη μιλώντας στο Politico ο Γιάννης Στουρνάρας σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να συνεχίσει να μειώνει σταθερά τα επιτόκια και να αποφύγει μεγαλύτερες μειώσεις, λόγω της υψηλής αβεβαιότητας που προκάλεσε η επανεκλογή του Τραμπ.
«Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να περιμένουμε να αναλάβουν τα καθήκοντά τους ο νέος Πρόεδρος και η νέα κυβέρνηση και στη συνέχεια να επανεξετάσουμε τη θέση μας», είπε ο κ. Στουρνάρας.
Τα σχόλια του κ. Στουρνάρα, που συμμετέχει στο όργανο λήψης αποφάσεων της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, ενδέχεται να περιορίσουν τις φημολογίες ότι το Διοικητικό Συμβούλιο θα προχωρήσει σε μείωση των βασικών επιτοκίων κατά μισή ποσοστιαία μονάδα το Δεκέμβριο.
Η θέση του κ. Στουρνάρα ταυτίζεται με την άποψη της πλειοψηφίας των αναλυτών, ωστόσο υπάρχει και μια αξιόλογη μειοψηφία στις χρηματοπιστωτικές αγορές που προεξοφλεί ότι η ΕΚΤ θα ενεργήσει πιο επιθετικά.
Πολλά θα εξαρτηθούν από το αν ο Τραμπ θα επιβάλει, όπως έχει απειλήσει, υψηλούς δασμούς στους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και από το πώς αυτοί με τη σειρά τους θα αντιδράσουν.
Η επιβολή υψηλών δασμών από τις ΗΠΑ θα οδηγήσει σε χαμηλότερη ανάπτυξη και χαμηλότερο πληθωρισμό για τη ζώνη του ευρώ σε περίπτωση που η Ευρώπη αποφασίσει να μην προβεί σε αντίποινα, ανέφερε ο κ. Στουρνάρας. Εάν, όμως, η Ευρώπη επιλέξει να λάβει αντίμετρα, μπορεί επίσης να αντιμετωπίσει αλματώδη άνοδο του πληθωρισμού.
Διαδοχικές μειώσεις επιτοκίων
Σε κάθε περίπτωση, κατά τον Στουρνάρα, «όλα δείχνουν προς την κατεύθυνση περαιτέρω μειώσεων των επιτοκίων» από την ΕΚΤ, δεδομένου ότι η οικονομία αγωνίζεται να βγει από το τέλμα εφέτος και ότι ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει και θα επανέλθει στο στόχο της ΕΚΤ πολύ ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν.
Επί του παρόντος, ο κ. Στουρνάρας αναμένει ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε μια σειρά μειώσεων των επιτοκίων σε διαδοχικές συνεδριάσεις της, μέχρις ότου αυτά φθάσουν στο «ουδέτερο» επίπεδο, στο οποίο ούτε θα περιόριζαν ούτε θα ενίσχυαν την οικονομική δραστηριότητα. Ο κ. Στουρνάρας θεωρεί ότι το επίπεδο αυτό είναι περίπου 2%, ενώ το βασικό επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ έχει διαμορφωθεί στο 3,25% από τον Οκτώβριο. Ως κατάλοιπο των αλλεπάλληλων διαταραχών που έπληξαν την οικονομία, αρχικά λόγω της πανδημίας και στη συνέχεια λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και του αυξανόμενου κατακερματισμού της παγκόσμιας οικονομίας, υπάρχει τεράστια αβεβαιότητα στο Διοικητικό Συμβούλιο για το ακριβές ύψος του ουδέτερου επιτοκίου.
«Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, τα επιτόκια σήμερα βρίσκονται σε αρκετά περιοριστικό έδαφος, [παρότι] ο πληθωρισμός είναι πολύ κοντά στο στόχο», παρατήρησε ο κ. Στουρνάρας.
Επισήμανε ότι ο στόχος του 2% πιθανότατα θα επιτευχθεί κατά τρόπο διατηρήσιμο το β΄ τρίμηνο του επόμενου έτους – δύο τρίμηνα νωρίτερα από ό,τι αρχικά αναμενόταν. «Εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει τη σημερινή πορεία του, τότε μπορούμε να μειώνουμε τα επιτόκια σε κάθε συνεδρίαση, εφόσον παραμένουν σε περιοριστικό έδαφος.»
Ο κ. Στουρνάρας αρνήθηκε να απαντήσει στο ερώτημα εάν τάσσεται υπέρ ακόμη μεγαλύτερων μειώσεων των επιτοκίων, ώστε να δοθεί ώθηση στην ευρωπαϊκή οικονομία. «Είναι πολύ νωρίς για να πω», ανέφερε χαρακτηριστικά. Πρόσφατα στοιχεία έδειξαν ότι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της ζώνης του ευρώ αυξήθηκε περισσότερο από ό,τι αναμενόταν το γ΄ τρίμηνο, κατά 0,4%. Ωστόσο, αυτό οφειλόταν εν μέρει στην έκτακτη ενίσχυση της κατανάλωσης λόγω της διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι.
Ενώ αυτή τη στιγμή όλες οι ενδείξεις υποδηλώνουν ήπια προσγείωση και απουσία ύφεσης, ο κ. Στουρνάρας εκτιμά ότι οι πραγματικές εξελίξεις θα μπορούσαν να αποδειχθούν δυσμενέστερες και να απαιτήσουν δραστικότερες ενέργειες από πλευράς της ΕΚΤ. Η επίσημη άποψη της ΕΚΤ είναι ότι οι κίνδυνοι για την οικονομία είναι κυρίως καθοδικοί.
