Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Είναι πολύ νωρίς για να αξιολογηθεί σωστά το κυβερνητικό έργο, ωστόσο, η ατζέντα που έχει παρουσιαστεί μπορεί να στηρίξει την περαιτέρω ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Αυτό είναι το μήνυμα που έστειλε την περασμένη Παρασκευή ο οίκος Fitch, τηρώντας στάση αναμονής ενόψει της εφαρμογής των όσων έχει υποσχεθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Στην ουσία, αυτό που θέλουν να δουν οι οίκοι αξιολόγησης είναι ότι η Ελλάδα ανακτά τη χαμένη της αξιοπιστία καθώς πέρασαν σχεδόν 10 χρόνια με σκληρά μέτρα αλλά και μία διπλή κρίση.
Η Ελλάδα έχει ξαναβρεθεί στη φάση της ανάκαμψης όμως τα γεγονότα του 2015 αποτέλεσαν ένα σοβαρό πισωγύρισμα και χρειάστηκαν άλλα 4 χρόνια για να φτάσουμε σε μία κατάσταση αυξημένης ορατότητας για το τι μέλλει γενέσθαι. Δεν είναι τυχαίο ότι για μία ακόμη φορά η Fitch υπερτονίζει το στοιχείο της πολιτικής σταθερότητας που απορρέει από την αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας. Η ελληνική οικονομία έχει μπροστά της μία σημαντική ευκαιρία θα περάσει σε άλλο επίπεδο, κάτι που αποτυπώνεται με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο στις αποδόσεις των ομολόγων αλλά για να αρχίσει το… μπαράζ των αναβαθμίσεων οι οίκοι θέλουν να δουν έργα.
Ο οίκος επέλεξε να μην αναβαθμίσει το outlook ωστόσο δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση σε ότι αφορά τη μείωση των στόχων για το πλεόνασμα, υπογραμμίζοντας ότι ακόμη και αν επιτευχθεί ο περιορισμός του στόχου στο 2,5%, τα πλεονάσματα παραμένουν υψηλά. Ένα παράδειγμα «έργων» είναι τα capital controls, η πλήρη άρση των οποίων θα συμβάλλει στην αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου. Η Fitch έχει ενσωματώσει στην αξιολόγησή της ότι οι κεφαλαιακοί περιορισμοί θα αποσυρθούν έως το τέλος του έτους. Αυτό σημαίνει ότι αν οι ελληνικές αρχές κινηθούν ταχύτερα θα έρθει πιο κοντά η αναβάθμιση.
Η Fitch δεν αγνοεί την τεράστια πτώση του κόστους δανεισμού της Ελλάδας, σημειώνοντας ότι έχει υποχωρήσει σημαντικά μετά τις εκλογές με αποτέλεσμα το ελληνικό δημόσιο να εξασφαλίσει στις 16 Ιουλίου το χαμηλότερο επιτόκιο από την είσοδο στην Ευρωζώνη. Υποβαθμίζει ωστόσο τις προβλέψεις για την ανάπτυξη του 2019 στο 1,9% από 2,3% προηγουμένως λόγω της κακής επίδοσης στο α' τρίμηνο του έτους, η οποία οφείλεται στην αξιοσημείωτη επιβράδυνση των εξαγωγών και στον περιορισμό της δημόσιας κατανάλωσης. Παράλληλα, βλέπει περαιτέρω ανάκαμψη της οικονομίας με ρυθμό μεγέθυνσης της τάξης του 2,2% το 2020, ο οποίος θα μπορούσε να ενισχυθεί στην περίπτωση καλύτερων αποτελεσμάτων στον τομέα των επενδύσεων.
«Οι βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι η εκτεταμένη μείωση των φορολογικών συντελεστών, η επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας. Στόχος είναι η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων έτσι ώστε να συνεχιστεί η ανάκαμψη και να δεχθεί ώθηση η μεσοπρόθεσμη μεγέθυνση του ΑΕΠ», σημειώνει η Fitch.
Για να έρθει το ταχύτερο δυνατό η πολυπόθητη αναβάθμιση και να επανέλθει η χώρα σε «επενδυτική βαθμίδα» ο οίκος περιμένει να δει εξελίξεις που θα διασφαλίζουν ότι η οικονομική ανάκαμψη θα συνεχιστεί χωρίς προβλήματα σε βάθος χρόνου. Αναμένει επίσης, κινήσεις που θα δείξουν ότι η ελληνική κυβέρνηση εφαρμόζει μία συνετή οικονομική και δημοσιονομική πολιτική, σε περιβάλλον πολιτικής σταθερότητας και συνεννόησης με τους πιστωτές. Τέλος, θέλει να δει πρωτοβουλίες για την επίλυση των προβλημάτων των τραπεζών, οι οποίες δεν θα θέτουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική θέση της χώρας.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν θα λειτουργήσουν θετικά για την αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγηση της Fitch είναι για τον ερχόμενο Ιανουάριο όταν θα έχουν συμπληρωθεί πάνω από 5 μήνες κυβερνητικού έργου και θα μπορούν να αξιολογηθούν καλύτερα οι προοπτικές της οικονομίας. Επειδή όμως οι αγορές… πιέζουν ασφυκτικά, τον Σεπτέμβριο η Fitch θα επαναξιολογήσει τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας όταν η κυβέρνηση θα παρουσιάσει όλο το πακέτο των φορολογικών ελαφρύνσεων και θα υπάρχει μεγαλύτερη ορατότητα για το προσχέδιο του προϋπολογισμού.