Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρακολουθούμε την επιβολή όχι ευκαταφρόνητων προστίμων από την πλευρά του υπουργείου Ανάπτυξης, σε μια σειρά από πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο των καταναλωτικών προϊόντων. Τα πρόστιμα επιβλήθηκαν για αθέμιτη κερδοφορία, καθώς από τους ελέγχους των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Ανάπτυξης διαπιστώθηκαν παραβάσεις της νομοθεσίας που προβλέπει πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους.
Από την αρχή του έτους το υπουργείο Ανάπτυξης έχει επιβάλει πρόστιμα συνολικού ύψους 10,3 εκατ. ευρώ και μόνο κατά τον μήνα Νοέμβριο τα πρόστιμα υπερέβησαν τα 5,5 εκατ. ευρώ.
Την περασμένη εβδομάδα είδαμε ότι παράλληλα με την ψήφιση του νέου νόμου για τα «κόκκινα δάνεια», επιβλήθηκαν διοικητικά πρόστιμα σε δυο εταιρείες του χρηματοπιστωτικού χώρου. Οι εταιρείες αυτές είναι servicers, δηλαδή είναι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις.
Εταιρείες που διαχειρίζονται τα «κόκκινα δάνεια» τα οποία έχουν πωλήσει οι τράπεζες στα funds, στα πλαίσια της εξυγίανσης των ισολογισμών τους και της ανεμπόδιστης εκτέλεσης του βασικού τους έργου, που είναι η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Μέσω αυτής της διαδικασίας, οι servicers δημιουργούν αξία για τις τράπεζες και τους επενδυτές που αγόρασαν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, συμβάλλοντας στη βιώσιμη ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ο νέος νόμος που ψηφίστηκε, κλείνει κάποιες σημαντικές εκκρεμότητες που δυσκόλευαν το έργο των servicers, βελτιώνει τη θέση των δανειοληπτών και των καταναλωτών, ενώ ανοίγει το δρόμο για γενναίες ρυθμίσεις στα πλαίσια του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Συγκεκριμένα, ο νόμος προβλέπει νέες αυστηρές υποχρεώσεις διαφάνειας, για την καλύτερη ενημέρωση των δανειοληπτών, τη βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού και ειδική μέριμνα για τους ευάλωτους, την ενίσχυση του ανταγωνισμού, με χορήγηση δανείων από εταιρείες παροχής πιστώσεων που δεν είναι τραπεζικοί φορείς, την απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών του Πτωχευτικού Κώδικα και την επέκταση του προγράμματος «Ηρακλής» για τη μείωση των «κόκκινων δανείων» στις τράπεζες.
Τα δύο πρόστιμα επιβλήθηκαν αφ’ ενός στην doValue Greece συνολικού ύψους €435.000, η οποία φαίνεται πως είναι υπότροπος και αφ’ ετέρου στην Cepal Hellas συνολικού ύψους €235.000. Την ίδια στιγμή έλεγχοι στην αγορά για την τήρηση της νομιμότητας γίνονται και από την εποπτεύουσα αρχή που είναι η Τράπεζα της Ελλάδας.
Το Σεπτέμβριο του 2023 είχε επιβληθεί ήδη ένα διοικητικό πρόστιμο ύψους €60.000 στη doValue Greece, από τη γενική διεύθυνση Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή της γενικής γραμματείας Εμπορίου του υπουργείου Ανάπτυξης, επειδή είχε προβεί σε επαναλαμβανόμενες οχλήσεις και σε αποστολή εξώδικης επιστολής για ενημέρωση οφειλέτη, περί ύπαρξης ληξιπρόθεσμης οφειλής, η οποία οφειλή βρισκόταν ήδη σε ρύθμιση με βάση δικαστική απόφαση στο πλαίσιο του ν.3869/2010, και η ρύθμιση αυτή εξυπηρετείτο κανονικά από την πλευρά του δανειολήπτη - οφειλέτη.
Το διοικητικό πρόστιμο του Δεκεμβρίου 2023 συνολικού ύψους €435.000, επιβλήθηκε και πάλι από τη γενική διεύθυνση Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή της γενικής γραμματείας Εμπορίου του υπουργείου Ανάπτυξης. Και μάλιστα συνοδεύτηκε από δήλωση του υπουργού Ανάπτυξης στην οποία ανέφερε ότι παραβίαση της νομοθεσίας και οι απαράδεκτες συμπεριφορές από τις εισπρακτικές εταιρείες δεν γίνονται αποδεκτές, ότι οι εταιρείες πρέπει να σέβονται τους πολίτες και να τηρούν τη νομοθεσία που ρυθμίζει τη λειτουργία τους. Και κατέληξε λέγοντας ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης θα συνεχίσει τους εντατικούς ελέγχους.
Αυτή τη φορά τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στη doValue, αφορούσαν επαναλαμβανόμενες οχλήσεις για ενημέρωση οφειλετών περί ύπαρξης ληξιπρόθεσμων οφειλών οι οποίες είχαν υποβληθεί σε ρυθμίσεις που εξυπηρετούντο κανονικά. Καθώς και για αθέμιτη πρακτική επιδεικνύοντας προσβλητική συμπεριφορά με χρήση καταφανώς προσβλητικών εκφράσεων εναντίον οφειλέτη κατά την ενημέρωσή του περί ύπαρξης ληξιπρόθεσμης οφειλής.
Ουδείς αμφισβητεί τον εξυγιαντικό ρόλο που παίζουν οι servicers στην αγορά, στο τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα και στην πραγματική οικονομία. Ουδείς αμφισβητεί τη συμβολή τους στην επαναφορά του τραπεζικού συστήματος σε αναπτυξιακή τροχιά. Ωστόσο, οι servicers οφείλουν να δραστηριοποιούνται αυστηρά μέσα στο κανονιστικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που έχει σχεδιάσει και νομοθετήσει η Πολιτεία.
Και η Πολιτεία από την πλευρά της οφείλει να ασκεί τους πρέποντες ελέγχους και να προστατεύει τους δανειολήπτες, τους οφειλέτες και γενικότερα τους καταναλωτές. Κάτι που όπως φαίνεται πράττει, αφού με τη λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής 1520, οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνονται για θέματα που αφορούν την προστασία του καταναλωτή και να υποβάλουν καταγγελίες για παραβάσεις της καταναλωτικής νομοθεσίας.
