Η γραμμή του σκληρού ροκ που ακολουθούσε μέχρι τώρα η κυβέρνηση στο κεφάλαιο των POS είναι βέβαιο ότι θα συνεχιστεί.
Η παράταση για «1+1 μήνα», που ανακοίνωσε σήμερα για την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των τερματικών με τις ταμειακές μηχανές, μπορεί να δείχνει ότι έλαβε υπόψη τα αιτήματα της αγοράς, τις φωνές για έλλειμμα σε εγκαταστάτες και για προβλήματα μη συμβατότητας των συστημάτων, αλλά η απόσταση από τον στόχο παραμένει μεγάλη.
Έως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί λίγο πάνω από 60.000 διασυνδέσεις ταμειακών με POS, όταν με βάση το αρχικό σχέδιο θα έπρεπε να βρισκόμασταν στις 400.000 και από αύριο το φορολογικό σύστημα της χώρας να περνάει σε μια νέα εποχή. Τουλάχιστον αυτός ήταν ο αρχικός και υπερφιλόδοξος στόχος.
Η πρόοδος του έργου μπορεί να είναι σημαντική, να έχει αναβαθμιστεί το 85% των λογισμικών των συστημάτων και τα προγραμματισμένα ραντεβού με τεχνικούς εγκατάστασης να πληθαίνουν, αλλά για να μη φτάσουμε να μιλάμε ξανά στις 30 Απριλίου για νέα παράταση, θα πρέπει οι διασυνδέσεις να τρέχουν με ρυθμό 6.000 την ημέρα.
Και ακριβώς, επειδή κάθε παράταση εφαρμογής φορολογικού μέτρου, έτσι και αυτή, είναι βέβαιο ότι θα φέρει χαλάρωση των ρυθμών συμμόρφωσης σε όλη την αλυσίδα, από τους παρόχους και τους εγκαταστάτες μέχρι τις ίδιες τις επιχειρήσεις που υποχρεούνται να διασυνδέσουν την ταμειακή τους με τα POS, το πρέσιγκ της κυβέρνησης προς την αγορά θα αυξηθεί.
Εξάλλου, όπως επισημαίνει με κάθε ευκαιρία ο υπ. Εθνικής Οικονομίας, Κ. Χατζηδάκης, η διασύνδεση 400.000 on line ταμειακών μηχανών και POS με την ΑΑΔΕ είναι μια μεταρρύθμιση που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης για το πρώτο εξάμηνο του 2024.
Και όταν ήδη εκφράζεται ανησυχία αν θα καταφέρουμε να πετύχουμε τα ορόσημα για την 4η δόση, η κυβέρνηση δεν πρόκειται να ρισκάρει νέες περιπέτειες μερικής διακοπής της χρηματοδότησης της χώρας, επειδή μερίδα της αγοράς συνεχίζει να καθυστερεί να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του έργου.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτοί οι λόγοι. Ας μην ξεχνάμε ότι φέτος πρέπει να παρουσιάσουμε διπλάσιο σχεδόν πρωτογενές πλεόνασμα από πέρυσι, 2,1% του ΑΕΠ αντί για 1% πέρυσι, ότι έχουμε καταστροφές πολύ πιο συχνά, άρα έχουμε και περισσότερες αποζημιώσεις και ότι γενικώς τα διάφορα «pass» έχουν τελειώσει.
Καθώς επίσης ότι πέρα από τα καλά λόγια των ξένων για την ελληνική οικονομία, ζούμε σε μια χώρα υπερχρεωμένη, με έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών πάνω από 6,5%, που σημαίνει ότι κάθε χρόνο χειροτερεύει η καθαρή μας επενδυτική θέση και ότι φέτος δεν υπάρχουν άλλα χρήματα για νέες φιλολαϊκές παροχές.
Εκτός αν αποκαλυφθεί φορολογητέα ύλη που σήμερα είναι κρυμμένη, αρχίσει να γεμίζει το ταμείο με νέα έσοδα, βρεθεί ένας καινούργιος δημοσιονομικός χώρος και επιπλέον χρήματα για νέα μέτρα.
Εάν δουλέψουν όλα τα μέτρα για τη φοροδιαφυγή - διασύνδεση ταμειακών - POS, προσυμπληρωμένες δηλώσεις ΦΠΑ, πλήρη εφαρμογή του myDATA - τότε το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι τα επιπλέον έσοδα μπορεί και να φτάσουν στα 2 δισ. ευρώ το χρόνο σε βάθος τετραετίας.
Εάν όλα τα POS και οι ταμειακές φτάσουν να είναι σε online σύνδεση με τις τράπεζες και την ΑΑΔΕ, 24 ώρες το 24ωρο, τότε μπορεί από τα 140 δισ. ευρώ που πληρώνουμε κάθε χρόνο, καταναλωτές και τουρίστες, να δούμε να καταγράφονται τα 100, τα 120, τα 130 δισ. ευρώ. Αν και έχουμε ακόμη δρόμο, η προ ημερών έκθεση δύο οικονομολόγων του ΔΝΤ μας λέει ότι η παραοικονομία στην Ελλάδα, από 30% το 2013, μειώθηκε στο 16% το 2021.
Στην πράξη, η επιμονή του υπ. Εθνικής Οικονομίας για τα POS, η συνεχής καμπάνια, η πίεση σε επαγγελματίες, προμηθευτές και εγκαταστάτες να τα διασυνδέσουν με τις ταμειακές, είναι μέρος ενός σχεδίου που κινείται στη λογική «δεν υπάρχουν χουβαρντάδες με τα λεφτά των άλλων». Συλλογισμός, που σημαντικό τουλάχιστον μέρος της κοινής γνώμης μπορεί να καταλάβει καλά.
Είναι ένα επιχείρημα που λέει επίσης ότι «δεν θέλουμε να βάλουμε την υπογραφή μας σε προσωρινά ευχάριστες αποφάσεις που θα γυρίσουν τη χώρα προς τα πίσω». Τον λογαριασμό πρέπει να τον πληρώνουν αυτοί που συστηματικά δεν κόβουν αποδείξεις και φοροδιαφεύγουν, όχι οι συνήθεις ύποπτοι, μισθωτοί και συνταξιούχοι, όπως θα συνέβαινε αν η κυβέρνηση άρχιζε να δίνει αλόγιστα παροχές, συντηρώντας την ψευδαίσθηση ότι έχουμε δυνατότητες μεγαλύτερες από τις πραγματικές και άρα απειλώντας τη δημοσιονομική πειθαρχία.
Ένας λόγος που η κυβέρνηση πρέπει να φέρει αποτελέσματα στη μάχη με τη φοροδιαφυγή συνδέεται με την περιρρέουσα πάντα πίεση που στο δημόσιο διάλογο ότι αφού πάμε τόσο καλά, γιατί να μη δώσουμε και κάτι παραπάνω. Το γεγονός ότι προτάσσονται περισσότερο τα επιτεύγματα της οικονομίας παρά ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί, δημιουργεί κλίμα απαιτήσεων.
Την ίδια στιγμή παραβλέπουμε μια σειρά από άβολες αλήθειες. Τη φετινή υποχρέωση για διπλάσιο σχεδόν πρωτογενές πλεόνασμα, ότι χρειαζόμαστε δημοσιονομικά μαξιλάρια αφού ζούμε όλο και πιο συχνά ασύμμετρες απειλές και ότι οι αγορές μας παρακολουθούν πολύ στενά. Κυρίως όμως ότι η υπεραπόδοση του προϋπολογισμού, δηλαδή τα περισσότερα έσοδα απ’ ότι περιμέναμε, μπορεί εύκολα να μας οδηγήσει σε λάθος μονοπάτια, καθώς δεν θα συμβαίνει για πάντα.
Αυτός είναι και ο λόγος που η κυβέρνηση, ακριβώς επειδή ανακοίνωσε παράταση για τη διασύνδεση POS - ταμειακών, θα κλιμακώσει την πίεση στην αγορά και τα μηνύματα ότι έρχονται πρόστιμα, ακόμη και αν αυτό προκαλεί δυσαρέσκεια σε χιλιάδες επαγγελματίες που αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα από το εκλογικό της ακροατήριο.
Η κοινή γνώμη πάντως, δηλαδή οι μισθωτοί που σηκώνουν μόνιμα τα μεγαλύτερα φορολογικά βάρη, ακούνε θετικά το μήνυμα ότι όλα αυτά γίνονται, ώστε να φτάσουμε κάποια στιγμή να πληρώνουν όλοι και να πληρώνουν από λίγα. Χωρίς να νοιώθουν ότι τους κλέβει το κράτος.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι παιχνίδι θα δυσκολέψει με τη διασύνδεση ταμειακών - POS. Όπως και η χρήση τερματικών που εκκαθαρίζονται στο εξωτερικό, σε χώρες που δεν έχουν συμφωνήσει να ανταλλάσσουν πληροφορίες με την Ελλάδα για τις τραπεζικές κινήσεις στην επικράτειά τους.
Τα λεφτά θα πάψουν να περνούν με την ίδια ευκολία που συμβαίνει σήμερα κάτω από τα ραντάρ.
Στο εξής, θα πρέπει πρώτα να εκδοθεί η απόδειξη από την ταμειακή, η οποία πρέπει να είναι συνδεδεμένη με την ΑΑΔΕ και μετά να γίνει η πληρωμή με την κάρτα. Σήμερα συμβαίνει το ανάποδο.
Επίσης, κάθε φορά που ένας πελάτης θα πληρώνει με χρεωστική ή πιστωτική, θα πρέπει προηγουμένως να έχει «χτυπηθεί» το αντίστοιχο ποσό στην ταμειακή προκειμένου στη συνέχεια να «ξεκλειδώσει» το POS για να προχωρήσει η συναλλαγή.
Εξαλείφεται έτσι ή έστω περιορίζεται η πιθανότητα αποφυγής έκδοσης φορολογικής απόδειξης όταν πρόκειται για συναλλαγές με χρήση κάρτας με αποτέλεσμα τη σημαντική αποκάλυψη κρυμμένης μέχρι σήμερα φορολογητέας ύλης.
