Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η επίσκεψη της Ντανιέλ Νουί – της επικεφαλής της εποπτείας των ευρωπαϊκών τραπεζών - στην Αθήνα (Δευτέρα 8 και Τρίτη 9 Φεβρουαρίου) σηματοδοτεί την αφετηρία μίας διαδικασίας μέσω της οποίας οι ελληνικές τράπεζες θα προσπαθήσουν να μειώσουν τον τεράστιο όγκο των «κόκκινων» δανείων και να «ελαφρύνουν» τους ισολογισμούς τους με στόχο να αποδεσμεύσουν κεφάλαια για την χρηματοδότηση της οικονομίας.
Παράλληλα, ωστόσο, υποδεικνύει τις ανησυχίες που υπάρχουν για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) σε ολόκληρη την Ευρώπη και αναμένεται να δρομολογήσει εξελίξεις.
Πληροφορίες του Liberal.gr αναφέρουν ότι στην Ευρώπη έχουν εκφραστεί, σε κεντρικό επίπεδο, ανησυχίες που φτάνουν στα… όρια του επείγοντος και αφορούν αφενός στο μέγεθος των «κόκκινων» δανείων και αφετέρου στο κατά πόσο η διαχείρισή τους μπορεί να γίνει με τρόπο τέτοιο που να ωφεληθούν οι τράπεζες αλλά και η πραγματική οικονομία. Ο κύριος φόβος είναι ότι τα κόκκινα δάνεια κάποια στιγμή θα… σκάσουν και θα παρασύρουν ολόκληρη την Ευρώπη σε μία νέα, χειρότερη αυτή τη φορά κρίση.
Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι η επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM), Ντανιέλ Νουί έρχεται στην Αθήνα με έναν βασικό σκοπό: να επισημάνει σε κυβέρνηση και τράπεζες την αναγκαιότητα επίσπευσης των ενεργειών που θα επιτρέψουν τη βέλτιστη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων. Διότι τα... ελληνικά NPLs εκτιμάται ότι αποτελούν το 10% των συνολικών «κόκκινων» δανείων στην Ευρωζώνη.
Στενεύουν τα περιθώρια
Με άλλα λόγια, θα τονίσει σε κυβερνητικούς και τραπεζικούς παράγοντες ότι τα περιθώρια στενεύουν καθώς μέσα στους επόμενους μήνες θα πρέπει να γίνουν τα πρώτα βήματα για την εξυγίανση των ισολογισμών, καθώς όσο δεν περιορίζονται οι επισφάλειες τόσο υπάρχει ο κίνδυνος νέων κεφαλαιακών αναγκών στο μέλλον. Οι τράπεζες δεν θα πρέπει μόνο να γνωστοποιήσουν στην Τράπεζα της Ελλάδος τους στόχους τους για τα «κόκκινα» δάνεια, αλλά και να τους πετύχουν, κάτι που δεν εξαρτάται αποκλειστικά από αυτές.
Στις ενέργειες αυτές συμπεριλαμβάνεται το τελικό πλαίσιο για την πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων σε εταιρείες ειδικού σκοπού (ξένα funds ή κοινά σχήματα με τις τράπεζες) και οι κανόνες που θα θεσπιστούν από την Τράπεζα της Ελλάδος για την ομαλή εξέλιξη της διαδικασίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, αρμοδίως εκφράζεται μεγάλος προβληματισμός για το γεγονός ότι η χώρα μας κινείται με αργούς ρυθμούς σε θέματα μεταρρυθμίσεων με αποτέλεσμα να παραμένει εγκλωβισμένη στην ύφεση και να διογκώνεται το φαινόμενο των «κακών» δανείων. Αναλυτές, μάλιστα, εκτιμούν ότι ακόμη και στην περίπτωση που όλα κυλήσουν ομαλά σε πολιτικό επίπεδο, οι αντοχές της οικονομίας ενδέχεται να μην «κρατήσουν» και τα «κόκκινα» δάνεια να συνεχίσουν την... ξέφρενη πορεία τους.
Η Γαλλίδα αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει ξεκινήσει ένα «σαφάρι» ενημέρωσης και ελέγχου σε μια προσπάθεια να ενεργοποιήσει σε όλες τις χώρες τους απαραίτητους μηχανισμούς για τον περιορισμό του φαινομένου των NPLs στην Ευρωζώνη. Στην Ελλάδα έχει προγραμματίσει συναντήσεις με τον υπουργό Οικονομικών κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο, τον διοικητή της ΤτΕ κ. Γιάννη Στουρνάρα και τις τραπεζικές διοικήσεις. Η Ντανιέλ Νουί είναι η πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου που έχει αναλάβει την εποπτεία των 123 μεγαλύτερων ευρωπαϊκών τραπεζών από τις 4 Νοεμβρίου του 2014, με στόχο την εναρμόνιση της εποπτείας στην Ευρωζώνη και την ομαλή μετάβαση στην τραπεζική ένωση.
Πρώτες στη λίστα
Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται πρώτες στη λίστα της κ. Νουί για τον πολύ απλό λόγο ότι καλούνται να διαχειριστούν το μεγαλύτερο ποσοστό «ανοιγμάτων» στην Ευρώπη. Επίσης, τα προβλήματα της χώρας μας είναι γνωστά και δεδομένα με αποτέλεσμα στις Βρυξέλλες να φοβούνται ότι τα ανοίγματα αυτά θα αυξηθούν.
Σε μία στιγμή, μάλιστα, που οι ιταλικές τράπεζες δείχνουν σοβαρές αδυναμίες. Και μπορεί η Ιταλία να συμφώνησε με τις ευρωπαϊκές Αρχές για τον τρόπο με τον οποίο θα χειριστεί το θέμα των «κόκκινων» δανείων, όμως η Ελλάδα είναι και στα NPLs… πρωτοπόρος.
Στην Ιταλία, το ποσοστό των «κόκκινων» δανείων διαμορφώνεται κοντά στο 11% και ο όγκος τους ξεπερνά τα 200 δισ. ευρώ. Στην Ελλάδα το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ξεπερνά το 40% ενώ αν συνυπολογιστούν και τα δάνεια που έχουν ρυθμιστεί και βρίσκονται υπό παρακολούθηση (μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα) αγγίζει το 50%, ήτοι τα 107 δισ. ευρώ. Ελλάδα και Ιταλία, συνεπώς, έχουν να διαχειριστούν το 25% του συνόλου των «κακών» δανείων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς αυτά εκτιμάται ότι φτάνουν ακόμη και το 1,2 τρισ. ευρώ.
Είναι δεδομένα το πιο σημαντικό ζήτημα για τον τραπεζικό κλάδο σήμερα. Η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων είναι η ύστατη προσπάθεια των τραπεζών να περιορίσουν το φαινόμενο, όμως το γενικότερο οικονομικό κλίμα δεν ευνοεί τις προσπάθειες αυτές.
Οι «ζυμώσεις» στην καρδιά της Ευρώπης που αφορούν τα «κόκκινα» δάνεια μονοπωλούν το ενδιαφέρον τις τελευταίες εβδομάδες για έναν επιπρόσθετο λόγο. Γερμανικές και γαλλικές τράπεζες βρίσκονται εκτεθειμένες λόγω της κατάρρευσης της τιμής του πετρελαίου λόγω των τεράστιων ανοιγμάτων σε πετρελαϊκές εταιρείες.
Στο μεταξύ, το φαινόμενο των «κόκκινων» δανείων αποκτά παγκόσμιες διαστάσεις με οικονομίες όπως της Κίνας και της Βραζιλίας να βρίσκονται στο επίκεντρο, ενώ στη ζώνη του ευρώ η «μάστιγα» των προβληματικών χορηγήσεων εμφανίζει διαφορετικά αλλά εξίσου ανησυχητικά χαρακτηριστικά.
