Το 2025 θα είναι ακόμη ένα έτος -το 5ο διαδοχικό- κατά το οποίο θα επιδεινωθεί το λεγόμενο στεγαστικό πρόβλημα. Η επιδείνωση είναι απολύτως μετρήσιμη. Από τη στιγμή που οι τιμές των ακινήτων -όπως μετριούνται από την Τράπεζα της Ελλάδος- τρέχουν με μεγαλύτερη ταχύτητα, συγκριτικά με τη μέση αύξηση του μισθού, το όνειρο συνεχώς απομακρύνεται.
Στην 5ετία, η ταχύτητα είναι πλέον διπλάσια, καθώς ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί κατά 25% περίπου (και μάλιστα σε ονομαστικό επίπεδο, καθώς στα «καθαρά» είναι λιγότερο), ενώ η μέση τιμή ενός ακινήτου έχει ενισχυθεί από το 2020 μέχρι σήμερα, κατά περισσότερο από 50%. Πώς μεταφράζεται αυτό στην πράξη; Ότι ένα ακίνητο που το 2020 αποπληρωνόταν με 190 μέσους μισθούς, το 2024 χρειάζεται 232 τουλάχιστον. Μιλάμε για περίπου 4 χρόνια επιπλέον δουλειά.
Το ερώτημα βέβαια που γεννάται είναι «τι μπορεί να γίνει». Οι τιμές των ακινήτων διαμορφώνονται ελεύθερα με βάση τον νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Υπάρχουν όμως κινήσεις που μπορούν να επηρεάσουν αυτή την εξίσωση. Για παράδειγμα, αν βρεθεί μια λύση στις διαβουλεύσεις κυβέρνησης τραπεζών και ανοίξει ο δρόμος για τη διάθεση των κλειστών ακινήτων που υπάρχουν υπό τον έλεγχο funds και τραπεζών, αμέσως αμέσως θα υπάρξει αύξηση της προσφοράς άρα και συγκράτηση των τιμών.
Αν υπάρξει η σχετική πίεση, οι μειώσεις των επιτοκίων στις οποίες προγραμματίζει να προχωρήσει η ΕΚΤ, να «περάσουν» και στο ύψος των στεγαστικών δανείων, αυτομάτως θα υπάρξει ένα «φρένο» στο τελικό κόστος του ακινήτου (σ.σ το επιτόκιο είναι βασικό συστατικό στοιχείο της τιμής πώλησης, από τη στιγμή που το ακίνητο δεν χρηματοδοτείται εξ’ ολοκλήρου με δανεικά). Αν υιοθετηθεί μια «συνταγή», να ανοίξει ο δρόμος για την ταχύτερη επίλυση των προσχωμάτων που προκύπτουν σε περιπτώσεις συνιδιοκτησιών, αυτομάτως θα μπορέσουν να μπουν και άλλα ακίνητα στην αγορά.
Έχει άραγε μετρήσει κανείς πόσα ακίνητα δεν μπαίνουν στην αγορά για πώληση, επειδή οι συνιδιοκτήτες (πολλοί στον αριθμό ύστερα από τις αλλαγές των γενεών) δεν μπορούν να βρουν μια λύση για να αξιοποιήσουν το ακίνητο, με αποτέλεσμα να παραμένει κλειστό; Έχει μετρηθεί πόσος χρόνος χρειάζεται για να ολοκληρωθεί μια διαδικασία εκούσιας διανομής;
Το 2025 θα ξεκινήσει με τη διάθεση των επιδοτούμενων δανείων του προγράμματος «Σπίτι μου», τα οποία μπορεί να δώσουν λύση σε 15-20.000 υποψήφιους αγοραστές μέσα από τη συγκράτηση της μηνιαίας δόσης. Θα χρειαστούν και άλλες λύσεις. Όσο οι τιμές των ακινήτων (αλλά και των οικοδομικών υλικών) θα αυξάνουν με μεγαλύτερη ταχύτητα από τον μέσο μισθό, το πρόβλημα θα γίνεται και χειρότερο.
