Του Βασίλη Γεώργα
Είτε θέλουμε είτε δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε, τα στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ μας δείχνουν πως μόνο η αύξηση της κατανάλωσης μπορεί να οδηγήσει στο ορατό μέλλον ξανά στην ανάκαμψη της οικονομίας.
Όσο κι αν στην κυβέρνηση υποστηρίζουν ότι πασχίζουν να αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας και να προσελκύσουν επενδύσεις για να φέρουν την οικονομία σε θετικό πρόσημο, η πραγματικότητα σε αυτή τη χώρα είναι μια: το ΑΕΠ εξαρτάται κατά 80% από την κατανάλωση και κατά 20% από όλα τα υπόλοιπα (επενδύσεις, εξαγωγές), με αποτέλεσμα η οικονομία να είναι καταδικασμένη να βυθίζεται σε ύφεση ή στην καλύτερη περίπτωση σε στασιμότητα όσο αυξάνονται οι φόροι, δεν μπαίνουν φρέσκα επενδυτικά κεφάλαια στην οικονομία και μειώνεται το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα πολιτών και επιχειρήσεων. Η εικόνα της «καταναλωτικής» Ελλάδας δεν έχει αλλάξει ούτε κατ' ελάχιστον τα τελευταία χρόνια, και με τους ρυθμούς που πορευόμαστε αυξάνοντας φόρους, μειώνοντας δημόσιες επενδυτικές δαπάνες και αποτρέποντας ιδιωτικές επενδύσεις, δεν πρόκειται να δούμε καλύτερες μέρες στο μέλλον.
Τα αναλυτικά στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ που έδωσε στη δημοσιότητα η Εθνική Στατιστική Αρχή για το δεύτερο τρίμηνο του 2016 είναι απολύτως ενδεικτικά της διαρκούς προσαρμογής της οικονομίας σε όλο και χαμηλότερα επίπεδα.
Στο φετινό δεύτερο τρίμηνο η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 442 εκατ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο. Αυτή η πτώση του ΑΕΠ κατά 0,9% είναι κυρίως απότοκος της μείωσης της κατανάλωσης κατά 1,9% ή κατά 442 εκατ. ευρώ, και συνέβη μάλιστα σε μια περίοδο που οι επενδύσεις έκαναν άλμα 7% σε σχέση με πέρυσι. Αλλά εδώ που φτάσαμε μετά από χρόνια ραγδαίας και σταθερής αποεπένδυσης στην οικονομία, οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου (μόλις 5,5 δις. ευρώ στο β τρίμηνο του 2016) δεν αποτελούν παρά μικρό κλάσμα του ΑΕΠ που δεν είναι ικανό να επηρεάσει αισθητά την οικονομία. Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει με την κατανάλωση, η υποχώρηση της οποίας κατά 1,9% στα 41,6 δις. ευρώ είχε ιδιαίτερα αρνητική συμβολή καθώς σε σχέση με πέρυσι οι δαπάνες στην αγορά περιορίστηκαν κατά 789 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα ανησυχητικά μηνύματα εξέπεμψαν στο δεύτερο τρίμηνο και οι εξαγωγές οι οποίες ήταν μειωμένες κατά 11,4% ή κατά 1,56 δις. ευρώ σε σχέση με πέρυσι.
Είναι το 4ο συνεχόμενο τρίμηνο μείωσης του ΑΕΠ που σημαίνει ότι η ύφεση έχει επιστρέψει για τα καλά από τον περσινό Ιούλιο, και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το δεύτερο 6μηνο τα πράγματα θα εξελιχθούν τόσο καλά λόγω τουρισμού ώστε το ΑΕΠ να επιστρέψει σε θετική τροχιά. Με το αρνητικό κλίμα που υπάρχει στην οικονομία, την δεύτερη αξιολόγηση ανοιχτή, και την φορολογική αφαίμαξη που θα υποστούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις μέχρι το τέλος του έτους, είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί ο στόχος για περιορισμό της ύφεσης στο -0,3% καθώς προϋποθέτει αναπτυξιακό άλμα σχεδόν 1% στα επόμενα δύο τρίμηνα.
