Tου Νικήτα Παπαντωνίου-Καρτάλη
Πριν μερικές ημέρες η ιταλική κυβέρνηση βοήθησε την 10η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας βάσει ενεργητικού. Η βοήθεια προς την Carige έγινε μέσω κρατικών εγγυήσεων σε έκδοση ομολόγων της τράπεζας που στόχο είχαν να στηρίξουν κεφαλαιακά την τράπεζα. Έτσι η τράπεζα πλέον θα έχει την στήριξη της ιταλικής κυβέρνησης αφού ο μεγαλομέτοχος έκρινε ότι είναι ασύμφορο να βάλει το χέρι στην τσέπη και να αυξήσει το μετοχικό κεφάλαιο κάνοντας πράξη μία κεφαλαιακή ένεση προς το πιστωτικό ίδρυμα και βοηθώντας την να ορθοποδήσει.
Το παράδοξο είναι ότι από τις αρχές του 2016 ισχύει (;) η ευρωπαϊκή οδηγία η οποία προκρίνει για τις περιπτώσεις διάσωσης και εκκαθάρισης τραπεζών πρώτοι που επιμερίζονται το κόστος είναι μέτοχοι και πιστωτές, εκτός αν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος συστημικής αστάθειας όπου η κρατική βοήθεια μπορεί να είναι άμεσα εφαρμόσιμη. Στην περίπτωση της Carige ο φόβος δεν είναι ως προς το μέγεθός της καθώς πρόκειται για μία τράπεζα με 24 δις ενεργητικό, 15 δις δάνεια και 16 δις καταθέσεις. Για την Ιταλία τα μεγέθη δεν είναι μεγάλα ενώ στην Ελλάδα η τράπεζα δεν θα χαρακτηριζόταν ακόμη και τώρα ως συστημική. Επομένως ακόμη και κάποιες χώρες να έχουν ανοίγματα στην τραπεζική αγορά της γείτονος τόσο σε επίπεδο διατραπεζικής δανειοδότησης (δανεισμός τράπεζας με τράπεζα), όσο και μετοχικά ή ομολογιακά, για την περίπτωση της Carige αυτό είναι άνευ χρηματοοικονομικής σημασίας.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι size does matter. Εάν είσαι μία χώρα σαν την Ιταλία και την Ισπανία οι τραπεζικοί νόμοι ισχύον κατά περίπτωση αλλά αν είσαι μία χώρα σαν την Κύπρο οι τράπεζες εφαρμόζουν τον νόμο πριν καν ισχύσει, με αποτέλεσμα αποταμιεύσεις χρόνων να γίνονται φτερά εν μία νυκτί. Βλέποντας την κρίση στην Ευρώπη, τέτοιες πρακτικές βοηθούν τους λαϊκιστές και Ευρωσκεπτικιστές να μεσουρανούν προβάλλοντας ακριβώς την αδικία στην λειτουργία της Ευρώπης και για αυτό δεν πρέπει κανένας να είναι παραπάνω από τον νόμο γιατί ο νόμος υπάρχει για να εφαρμόζεται.