Η παράταση είναι ο κανόνας σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις του πολίτη απέναντι στην εφορία, αποτελεί μια διαχρονική συνήθεια στην οποία είμαστε εθισμένοι και συμβαίνει για κάθε τι και πολλές φορές μέσα στο χρόνο.
Παράταση για τα τέλη κυκλοφορίας, για το επίδομα θέρμανσης, τις φορολογικές δηλώσεις, το myData, τη μείωση του ΕΝΦΙΑ σε ασφαλισμένες κατοικίες, αλλά και για άλλου είδους προθεσμίες, όπως Κτηματολόγιο, προγράμματα του ΕΣΠΑ, τα πάντα.
Οι καταληκτικές ημερομηνίες συχνά δεν έχουν κανένα νόημα, είτε επειδή δεν είναι ρεαλιστικές, όπως αυτές για τη διασύνδεση ταμειακών με τα POS, είτε λόγω καθυστερήσεων και ολιγωρίας του κρατικού μηχανισμού και συχνά εξαιτίας της αδιαφορίας των φορολογουμένων. Επειδή έχουμε μάθει στη λογική της παράτασης αφήνουμε για τη τελευταία στιγμή κάθε μας υποχρέωση με πιο χαρακτηριστικές τις δηλώσεις και τα τέλη.
Επί της ουσίας, κράτος, πολίτες, επιχειρήσεις πορεύονται σε αυτή τη χώρα μέσω των παρατάσεων που αν καθίσει κανείς να τις μετρήσει θα εκπλαγεί. Και η παράταση λειτουργεί εθιμικά. Χωρίς αυτή δεν είναι σε θέση να δουλέψει ούτε το Δημόσιο, ούτε οι λογιστές, ούτε οι φορολογούμενοι.
Κάθε χρόνο για παράδειγμα, η αρχική προθεσμία για τις δηλώσεις είναι η 30η Ιουνίου (το ίδιο και φέτος) και σχεδόν πάντα, ένα μήνα πριν την εκπνοή δεν έχουν κατατεθεί παρά μόνο 2 εκατ. δηλώσεις σε σύνολο 6,3 εκατομμυρίων. Και επειδή είναι πρακτικά ανέφικτο σε τέσσερις εβδομάδες να υποβληθούν 4,5 εκατ. δηλώσεις ανακοινώνεται παράταση. Τι και αν το ηλεκτρονικό σύστημα ανοίγει κάθε φορά νωρίτερα από την προηγούμενη χρονιά, οι συνήθειες δύσκολα κόβονται.
Ενδεικτικά θα μπορούσε κανείς να αναφέρει ότι μόνο φέτος και ενώ διανύουμε μόλις το τρίτο μήνα του 2024, δόθηκαν παρατάσεις για τα τέλη κυκλοφορίας ως τις 29 Φεβρουαρίου, τις αιτήσεις για επίδομα θέρμανσης με ρεύμα ως τις 5 Φεβρουαρίου, τις δηλώσεις ασφάλισης κατοικίας για μειωμένο ΕΝΦΙΑ ως τις 19 Μαρτίου, κι αυτά είναι μόνο ενδεικτικά.
Η προθεσμία για τη διαβίβαση δεδομένων στην πλατφόρμα myData για το 2022 έληξε τον περασμένο Δεκέμβριο και για το 2023 εκπνέει στις 31 Μαρτίου 2024, αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα δοθεί νέα παράταση. Τα προηγούμενα μάλιστα χρόνια, όταν έτρεχε η επιστρεπτέα προκαταβολή και τεχνικά προβλήματα στον υπολογισμό των ποσών που έπρεπε να επιστραφούν, καθυστερούσαν την ανάρτηση των εκκαθαριστικών, οι παρατάσεις ήταν ακόμη περισσότερες.
Το θέμα βέβαια της διασύνδεσης των 400.000 ταμειακών με αντίστοιχο αριθμό POS, δεν συγκρίνεται με τα παραπάνω. Είναι ένα σύνθετο έργο, με πολλές δυσκολίες, που εμπλέκει δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις, εταιρείες πώλησης ταμειακών, προμηθευτές τερματικών, εγκαταστάτες, τεχνικούς αναβάθμισης λογισμικού, για το οποίο η αρχική προθεσμία της 29ης Φεβρουαρίου ήταν ουτοπική. Και για αυτό έχει δοθεί παράταση μέχρι τις 31 Μαρτίου, που επεκτείνεται μέχρι τις 30 Απριλίου μόνο για όσους δεν βρήκαν ραντεβού με εγκαταστάτη εντός του μήνα, παρά το έκλεισαν για τον επόμενο, κάτι που θα πρέπει να δηλώσουν σε ειδική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ από τις 15 Μαρτίου.
Και εδώ όμως μένει να φανεί κατά πόσο η κυβέρνηση θα διαψεύσει την κακιά σε βάρος της παράδοση και αν η καταληκτική προθεσμία θα αλλάξει ακόμη μια φορά. «Αν συνεχίσουμε με τις παρατάσεις θα υπάρξουν penalties και για τη χώρα και για αυτούς που δεν θα συνδεθούν. Εάν δεν κλείσει το έργο, θα διακοπεί μέρος της χρηματοδότησης της Ελλάδας από τις Βρυξέλλες. Να το πάρουν τοις μετρητοίς. Μην έρθουν στο τέλος και ζητούν νέα παράταση γιατί δεν θα μπορούμε να τους δώσουμε», επανέλαβε για μια ακόμη φορά χθες ο υπ. Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης.
Επτά όμως ημέρες μετά την ανακοίνωση της παράτασης, η χαλάρωση των ρυθμών συμμόρφωσης σε όλη την αλυσίδα, από τους παρόχους και τους εγκαταστάτες μέχρι τις ίδιες τις επιχειρήσεις, είναι ορατή. Εκεί που γίνονταν γύρω στις 5.000 διασυνδέσεις την ημέρα, οι πληροφορίες λένε ότι ο αριθμός έχει πέσει στις 3.000. Έως σήμερα έχουν διασυνδεθεί γύρω στις 80.000 ταμειακές από 60.000 στις 29 Φεβρουαρίου και ενώ ο στόχος είναι για 400.000. Εάν η κυβέρνηση δεν επιμείνει στη γραμμή του «σκληρού ροκ» το έργο δεν βγαίνει και γι' αυτό, για όσους δεν δηλώσουν στην πλατφόρμα εντός του Μαρτίου ότι έχουν κλείσει ραντεβού τον Απρίλιο, θα αρχίσουν να πέφτουν πρόστιμα.
Αρκετές επιχειρήσεις από το λιανεμπόριο για τις οποίες κατέστη υποχρεωτική από φέτος η χρήση POS γκρινιάζουν ότι οι τράπεζες καθυστερούν να τους τα χορηγήσουν. Μπορεί και να έχουν δίκιο. Αλλά και οι 80.000 επιχειρήσεις που όχι μόνο διαθέτουν POS αλλά τα έχουν διασυνδέσει, με τις ίδιες ακριβώς τράπεζες συνεργάζονται. Είναι άδικο για αυτές, συνιστά αθέμιτο ανταγωνισμό σε βάρος τους, να υπάρχουν δίπλα τους ομοειδείς επιχειρήσεις που να μην λειτουργούν με το ίδιο φορολογικό σύστημα.
Η κυβέρνηση δηλώνει κατηγορηματικά σε όλους τους τόνους ότι η υπόθεση των ταμειακών δεν θα ακολουθήσει την πεπατημένη των παρατάσεων, ότι μετά τον Απρίλιο καμία δικαιολογία δεν θα γίνεται δεκτή και σηκώνει από μόνη της ψηλά τον πήχη. Οι κακές όμως συνήθειες δύσκολα κόβονται σε μια χώρα, όπου αναρωτιέται κανείς τι αξία έχουν οι καταληκτικές προθεσμίες, αφού ουδέποτε τηρούνται.