Τα 925 εκατ. ευρώ που έφεραν οι τράπεζες στη γραμμή των κερδών από αγοραπωλησίες χρεογράφων έδωσαν την άνεση να εγγραφούν εμπροσθοβαρώς προβλέψεις για τις μελλοντικές τιτλοποιήσεις που θα μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε μονοψήφιο νούμερο μετά από 10 χρόνια. Η συνεισφορά των κερδών από ομόλογα και από άλλα έκτακτα είναι καταλυτική όλη τη χρονιά: Συνολικά 2,4 δισ. ευρώ σε μια χρονιά που το δίκτυο τους είχε μεγάλα χρονικά διαλείμματα αδράνειας. Όμως η έκπληξη δεν σταματάει εδώ.
Σε οργανικό επίπεδο οι τέσσερις τράπεζες έφεραν στο τέταρτο τρίμηνο του 2020 το υψηλότερο έσοδο από τόκους από το δεύτερο τρίμηνο του 2018: 1,41 δισ. ευρώ ενώ τα έσοδα από προμήθειες δεν πήγαν καθόλου άσχημα φθάνοντας τα 346 εκατ. ευρώ.
Το χαμηλό κόστος των επιτοκίων καταθέσεων αλλά η εξάντληση των περιθωρίων χρηματοδότησης από την ΕΚΤ με αρνητικά επιτόκια (σχεδόν 39 δισ. ευρώ) υποστήριξε τα επιτοκιακά έσοδα παρά τη μείωση των δανειακών χαρτοφυλακίων κατά 4,3 δισ ευρώ στο τρίμηνο και 8,1 δισ. ευρώ σε σχέση με το κλείσιμο της περυσινής χρονιάς. Το οργανικό κόστος είχε εκ νέου προσθήκες από έξοδα από εθελούσιες (Εθνική 58 εκατ. ευρώ, Alpha Bank 96 εκατ. ευρώ, Τράπεζα Πειραιώς 147 εκατ. ευρώ) φθάνοντας τα 1,25 δις ευρώ.
Παρόλα αυτά στα προ προβλέψεων αποτελέσματα οι τράπεζες έδειξαν και πάλι μια πολύ δυνατή επίδοση κατεβάζοντας στη γραμμή των προ προβλέψεων αποτελεσμάτων 1,41 δισ. ευρώ.
Στις προβλέψεις, οι μεγάλες απομειώσεις ενόψει των μελλοντικών τιτλοποιήσεων «κόστισαν» 1,5 δισ. ευρώ. Το τρίμηνο μετά τις σημαντικές απομειώσεις των μη συνεχιζόμενων δραστηριοτήτων της Εθνικής Τράπεζας έκλεισε με ζημιές 774 εκατ. ευρώ.
Παρόλα αυτά οι εποπτικοί δείκτες για τις τέσσερις τράπεζες παρέμειναν στα επίπεδα του τρίτου τριμήνου: 15,8% για τον βασικό δείκτη φερεγγυότητας και 12,8% προσαρμοσμένος για τους κανόνες της Βασιλείας ΙΙΙ.
Όλο το κόστος των προβλέψεων έφερε αποτέλεσμα στο ύψος των επισφαλειών: Για τα δάνεια σε καθυστέρηση πάνω από 90 ημέρες το 27,8% έπεσε στο 22,7% (ή 11,2 δις ευρώ) με κάλυψη 67,9% (οριακή βελτίωση) ενώ οι μη εξυπηρετούμενες εκθέσεις (NPEs) έπεσαν από το 39,3% στο 31,6% με κάλυψη 48,4%.
Καθυστερούμενα δάνεια
Η Εθνική τράπεζα έπεσε κάτω από 10% στα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών (7,2%) την ακολουθεί η Eurobank με 10,6% ενώ η Τράπεζα Πειραιώς βρίσκεται ακόμα ψηλά στο 34,5%. Στα εγχώρια μη εξυπηρετούμενα δάνεια η Εθνική έχει πλέον ποσοστό κάλυψης και αξία καλυμμάτων κοντά στο 129%, ακολουθεί η Eurobank με 122%, η Alpha μετά το Galaxy είναι στο 101% ενώ η Πειραιώς βρίσκεται στο 94,7%.
Στις τρεις από τις τέσσερις περιπτώσεις προκύπτει ότι η μείωση των μη εξυπηρετούμενων εκθέσεων έχει προϋποθέσεις ώστε να μην υποστούν κεφαλαιακές απώλειες οι τραπεζικοί ισολογισμοί που θα φέρουν τους δείκτες φερεγγυότητας κάτω από τα εποπτικά όρια, στοιχείο χρήσιμο για τις προβολές στο μέλλον.
Η συνολική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων έφθασε τα 19,9 δισ. ευρώ σε ένα μόλις τρίμηνο ενώ από την αρχή της χρονιάς η μείωση προσέγγισε τα 24,5 δισ. ευρώ.
Στα καλά νέα του δ’ τριμήνου είναι ακόμα και η πρόσφατη εκτίμηση για τα δάνεια τα οποία θα εκπέσουν σε μη εξυπηρετούμενα από όσα βρίσκονται σε αναστολή.
Συνολικά η τελευταία εκτίμηση θέλει από τα 21 δισ. ευρώ των δανείων που είναι σε αναστολή να πέφτουν σε μη εξυπηρετούμενα «μόλις» 4,9 δισ. ευρώ με τη βοήθεια των κρατικών προγραμμάτων στήριξης (Alpha 1,7 δισ. ευρώ, Εurobank 0,9 δισ. ευρώ, Πειραιώς 1,7 δισ. ευρώ, Εθνική Τράπεζα 0,6 δισ. ευρώ). Το μεγαλύτερο μέρος των δανείων που θα μπουν σε καθυστέρηση θα εμφανιστεί στη χρήση του 2021.
Μέσα στο 2021 οι τράπεζες θα υλοποιήσουν δράσεις μείωσης που θα κατεβάσουν τις μη εξυπηρετούμενες εκθέσεις τους κατά 21 δισ. ευρώ.
Ως τώρα :
-η Alpha έχει ανακοινώσει τρεις τιτλοποιήσεις συνολικής ονομαστικής αξίας 3,3 δισ. ευρώ (Sky, Cosmos, Orbit),
-η Eurobank θα υλοποιήσει το «Mexico» ονομαστικής αξίας 3,3 δισ. ευρώ,
-η Εθνική έχει αναγγείλει τιτλοποίηση 1,5 δισ. ευρώ στο β’ εξάμηνο
- η Τράπεζα Πειραιώς έχει το πλέον απαιτητικό πρόγραμμα με δύο βασικές τιτλοποιήσεις συνολικού ύψους 11 δισ. ευρώ (Sunrise I & Sunrise II) και τρεις μικρότερες εκτός περιμέτρου κρατικών εγγυήσεων ύψους 1,5 δισ. ευρώ (Sunshine/Leasing, Dory/Shipping, Corporate).
Η «σκοτεινή πλευρά»
Στα δύσκολα τώρα: Οι ενσώματες καθαρές θέσεις έχουν υποστεί τις προσαρμογές με εξαίρεση την Πειραιώς η οποία έχει πλέον ανοίξει την υπόθεση αύξηση κεφαλαίου για να βρει τα κεφάλαια και να βρεθεί κοντά στα νούμερα των άλλων τραπεζών.
Ο υπολογισμός στην Τράπεζα Πειραιώς δυσκολεύει ακόμα περισσότερο λόγω των θετικών επιπτώσεων που έχει η πώληση της μονάδας POS και η συνθετική τιτλοποίηση που θα προσθέσουν 700 εκατ. ευρώ στην καθαρή θέση συν τις όποιες εισροές από την ΑΜΚ η οποία θα αυξήσει παράλληλα και τον αριθμό των μετοχών.
Για την Eurobank η εκτιμώμενη απώλεια από το Mexico είναι 200 εκατ. ευρώ.
Η Εθνική Τράπεζα έχοντας ενσωματώσει το σύνολο των απωλειών του Frontier δεν έχει ανακοινώσει το κόστος των νέων τιτλοποιήσεων. Ωστόσο λόγω του μικρού μεγέθους η Εθνική εκτιμάται ότι θα καλύψει το σύνολο της ζημιάς από την οργανική κερδοφορία της χρονιάς.
Στην Alpha Bank η τιτλοποίηση του Galaxy θα κοστίσει 2 δις ευρώ στα κεφάλαια ενώ οι νέες τιτλοποιήσεις του 2021 είναι εμπροσθοβαρώς τιμολογημένες κατά 85% στο τέταρτο τρίμηνο της χρήσης.
Θεωρητικά οι τρεις τράπεζες δικαιούνται ανοδική αναθεώρηση της δίκαιης τιμής τους. Η αναθεώρηση αυτή θα συνδεθεί με την πορεία και την ταχύτητα των τιτλοποιήσεων.
Ένα εύλογο επίπεδο διαπραγμάτευσης είναι το 0,6-0,7 της ενσώματης καθαρής θέσης. Μένει να φανεί αν στο τελευταίο σπριντ υπάρχουν ακόμα ανάσες για να κερδηθεί ο μαραθώνιος που ξεκίνησε το 2015.