Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Τα δημοσιεύματα σε εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας του εξωτερικού που παρουσιάζουν μία «γκρίζα έξοδο» είναι πολλά. Περισσότερα από όσα θα περίμενε κανείς με βάση της στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι περισσότερες εφημερίδες κάνουν λόγο για μία προσωρινή έξοδο, με ορατό το ενδεχόμενο να επιστρέψουμε και πάλι στην καθημερινότητα των 8 τελευταίων χρόνων.
Αλλά ακόμα και με την «καθαρή έξοδο» που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση τα πράγματα δεν αλλάζουν. Στις παρέες η συζήτηση για την επόμενη μέρα την έξοδο από το Μνημόνιο αποτελεί κάτι σαν ανέκδοτο, καθώς γνωρίζουν ότι η ζωή τους δεν πρόκειται να αλλάξει. Μάλιστα, το μεγαλύτερο εξ αυτών (ανέκδοτο) είναι ότι η Ελλάδα θα ανακτήσει από την ερχόμενη Τρίτη την πολιτική και οικονομική της ανεξαρτησία.
Και όσοι δεν γνωρίζουν οικονομικά αντιλαμβάνονται ότι η χώρα έχει δεσμευθεί να επιτυγχάνει μέχρι το 2060 υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (2,2% του ΑΕΠ μεσοσταθμικά) όταν αντίθετα οι χώρες της Ευρωζώνης μπορούν να έχουν και έλλειμμα έως και -3% του ΑΕΠ τους. Ο στόχος που έχει αποδεχθεί η κυβέρνηση είναι σχεδόν ακατόρθωτος και δεν έχει επιτευχθεί ποτέ στο παρελθόν από άλλη χώρα.
Και δυστυχώς οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν τα τελευταία χρόνια δεν προοιωνίζουν ότι ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί. Και αυτό καθώς η κυβέρνηση δεν αξιοποίησε τα εργαλεία ή διαφορετικά δεν την ενδιέφερε να προσελκύσει επενδύσεις ώστε να βελτιώσει την κατάσταση τόσο σήμερα όσο και στο μέλλον. Η αναιμική ανάπτυξη είναι μάλιστα αποτέλεσμα της υπερφορολόγησης και όχι από την τόνωση της οικονομίας ή της ιδιωτικής κατανάλωσης που παραμένει σε μηδενικά επίπεδα.
Και ότι η κατάσταση δεν έχει αλλάξει φαίνεται από το αστρονομικό χρέος που κουβαλά η Ελλάδα, από τα υψηλά επίπεδα της νεανικής ανεργίας, από την εγκατάλειψη της χώρας από όσους μπορούν, αλλά και από τα επίπεδα της υπερφορολόγησης και των τσουχτερών ασφαλιστικών εισφορών.
Και όπως δείχνουν τα πράγματα η Ελλάδα παραμένει μία ιδιαίτερα ευάλωτη οικονομία στα εξωτερικό σοκ με τις αποδόσεις των ομολόγων αλλά και το ελληνικό χρηματιστήριο να βάλλεται από τις κρίσεις στην Τουρκία και την Ιταλία. Και όπως προαναφέρθηκε η έξοδος από το Μνημόνιο αποτελεί ανέκδοτο καθώς από το 2019 σχεδιάζονται νέες περικοπές συντάξεων, ενώ το 2020 ακολουθούν αυξήσεις φόρων.
Είναι ενδεικτικό ότι ξένες εφημερίδες κάνουν λόγο για «μάχη επιβίωσης», επισημαίνοντας ότι δεν είναι ορατή μια αποκλιμάκωση της κατάστασης για τους ανθρώπους στη χώρα – αντιθέτως: Πολλοί Έλληνες απειλούνται να βρεθούν στο μέλλον αντιμέτωποι με τη φτώχεια και να μείνουν άστεγοι».
Η επόμενη μέρα λοιπόν δείχνει ότι τα πράγματα παραμένουν δύσκολα. Πλέον βρισκόμαστε υπό τον πολύ αυστηρότερο έλεγχο των αγορών. Και αν η κυβέρνηση δεν το έχει καταλάβει, θα το νιώσει σύντομα ότι οι αγορές θα απαιτήσουν πιστοποιητικό ασφαλείας. Για να γίνει όμως η χώρα «ασφαλής επένδυση» χρειαζόμαστε 10 καλύτερους βαθμούς από τους οίκους αξιολόγησης.
Ούτε οι επενδύσεις πρόκειται να έλθουν αν ο «κίνδυνος Ελλάδα» δεν έχει μετριαστεί. Με δύο λόγια, η κυβέρνηση δεν έχει κανέναν λόγο να πανηγυρίζει για την έξοδο από το μνημόνιο, αφού πρέπει να φορέσει το νέο και πολύ στενό κοστούμι της ευρωπαϊκής πειθαρχίας.