Του Γιώργου Φιντικάκη
Την ενεργειακή απομόνωση της Τουρκίας στην Αν. Μεσόγειο αναδεικνύει μια ακόμη διεθνής σύνοδος, το East Med Gas Forum, που διεξάγεται σήμερα και αύριο στο Κάιρο, με την συμμετοχή των ΗΠΑ, της Αιγύπτου, του Ισραήλ, της Ελλάδας, της Κύπρου, της Ιορδανίας, της Παλαιστίνης και της Ιταλίας.
«Σε μια συγκυρία όπου ο Τ. Ερντογάν συνεχίζει την επιθετική του ρητορική, διαμηνύοντας ότι θα επιμείνει στις διεκδικήσεις του στην Αν.Μεσόγειο, και βάλλοντας κατά της ΕΕ για τις κυρώσεις που επέβαλε στην Τουρκία, η "Σύνοδος των 8" στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα, στέλνει στην Άγκυρα ένα ακόμη πολιτικό μήνυμα, ως προς το πόσο απομονωμένη είναι από τις εξελίξεις, κατάσταση που δεν πρόκειται να αλλάξει, όσο αυτή ακολουθεί την ίδια γραμμή», όπως δηλώνει στο Liberal.gr, ο βουλευτής της ΝΔ Άγγελος Συρίγος.
Τον τόνο άλλωστε της Συνόδου, όπου συμμετέχει ο Κ. Χατζηδάκης, δίνει η συμμετοχή σε αυτήν, του Αμερικανού υπουργού Ενέργειας Ρικ Πέρρυ, ο οποίος θα έχει την ευκαιρία να ανταλλάξει απόψεις με τους ομολόγους του για τις βέλτιστες δυνατές μεθόδους αξιοποίησης και εξαγωγής των υπαρχόντων και δυνητικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, ένα θέμα που καίει την Άγκυρα, αλλά στο οποίο δεν έχει τον παραμικρό λόγο, αφού παραμένει εκτός των συζητήσεων, προς το παρόν τουλάχιστον. Στην ίδια λογική κινείται και η συνάντηση που πιθανότατα θα έχουν οι υπουργοί Ενέργειας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και ΗΠΑ, του σχήματος δηλαδή «3+1» που έχει συσταθεί με τις ευλογίες των ΗΠΑ, και το οποίο έχει ανοίξει μια στρατηγική για Ελλάδα και Κύπρο, λειτουργώντας ως μοχλός πίεσης προς την Άγκυρα.
Από εκεί και πέρα, αυτές οι πρώτες εκτός Ελλάδας επαφές και συναντήσεις του νέου υπ. Ενέργειας Κ. Χατζηδάκη, έχουν περισσότερο τον χαρακτήρα γνωριμίας με τους ομολόγους του, στέλνοντας μήνυμα συνέχισης του δόγματος συνεργασίας των χωρών της περιοχής στα γεωπολιτικά της ενέργειας, παρά οτιδήποτε άλλο. Σε αυτές αναμένεται να κυριαρχήσουν οι τρόποι εμπορικής αξιοποίησης των ανακαλυφθέντων κοιτασμάτων σε Ισραήλ-Κύπρο, μαζί με συναφή θέματα, ωστόσο είμαστε ακόμη μακριά από οριστικές αποφάσεις που θα διαμορφώσουν την επόμενη ημέρα.
«Τα ανακαλυφθέντα μέχρι σήμερα κοιτάσματα, είναι πολύ μικρά, προκειμένου να αρχίσουν να συζητώνται στα σοβαρά λύσεις, είτε για μονάδα υγροποίησης στην Κύπρο, όπως επιδιώκει η Λευκωσία, είτε για την δημιουργία του αγωγού East Med, ο οποίος θα αναβάθμιζε σημαντικά την θέση της Ελλάδας", όπως εξηγεί ο κ. Συρίγος, προσθέτοντας ότι «αυτή την στιγμή δεν ξεπερνούν τα 10 τρισ. κυβικά πόδια, όταν για λύσεις σαν τις παραπάνω, χρειάζονται τριπλάσιες ποσότητες, δηλαδή 30 τρισ. κ.π».
Η χώρα επομένως που φιλοξενεί τη «Σύνοδο των 8» είναι για την ώρα ο μεγάλος κερδισμένος στο ενεργειακό παιχνίδι της Αν.Μεσογείου. Η Αίγυπτος αποτελεί τον μοναδικό δρόμο μεταφοράς του αερίου προς τη Δύση, καθώς διαθέτει στη μεσογειακή της ακτή μονάδες υγροποίησης, γεγονός που εξηγεί γιατί σε αυτήν έχουν αποφασίσει να εξάγουν, η μεν Κύπρος το κοίτασμα "Αφροδίτη", το δε Ισραήλ, ποσότητες από το κοίτασμα «Λεβιάθαν». Στη λογική αυτή έχει τη σημασία του ότι οι συμμετέχοντες στη σύνοδο υπουργοί Ενέργειας θα έχουν συνάντηση αύριο στην Αλεξάνδρεια, με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η ενεργειακή ρουλέτα στην περιοχή θα γυρίζει από εδώ και πέρα με ολοένα μεγαλύτερες ταχύτητες, τον τόνο θα δίνουν οι πιθανές νέες ανακαλύψεις αλλά και ο πόλεμος των γεωτρήσεων στον οποίο θα επιδίδεται η Τουρκία, σε μια περιοχή όπου τα πολιτικά ύδατα παραμένουν ακόμη «αχαρτογράφητα».
Σε αυτό τον αγώνα δρόμου, γεμάτο από επικίνδυνες για την Αθήνα και την Λευκωσία στροφές και ισορροπίες, οι αμερικανικές ευλογίες στην τριμερή συνεργασία Αθηνών-Λευκωσίας-Ιερουσαλήμ, δημιουργούν ευκαιρίες, αλλά και κλιμάκωση των αντιδράσεων από την Άγκυρα, ανεβάζοντας την ένταση.
Στην ατζέντα της 2ης υπουργικής διάσκεψης του East Med Gas Forum (EMGF) -που πλέον θα έχει μόνιμο χαρακτήρα και μόνιμη έδρα στο Κάιρο- βρίσκονται θέματα, που αφορούν στην πορεία εξέλιξης του εν λόγω σχήματος περιφερειακής συνεργασίας, στην χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων του, στη διάρθρωση και οργάνωσή του. Επίσης θα συζητηθούν οι απαραίτητες μελέτες, που θα διεξαχθούν από διεθνείς οργανισμούς, για τη βελτιστοποίηση των μεθόδων αξιοποίησης και εξαγωγής των υπαρχόντων και δυνητικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου.
