Στο παρελθόν η τεχνογνωσία και η πρόσβαση στη σωστή πληροφόρηση, ήταν προνόμιο μόνο των μεγάλων πολυεθνικών και κάποιων εγχώριων παικτών που είχαν την οικονομική δυνατότητα για επενδύσεις στην τεχνολογία, αλλά και την κατάλληλη επιχειρηματική κουλτούρα. Σήμερα τα δεδομένα έχουν αλλάξει άρδην και η έλευση της 4ης βιομηχανικής επανάστασης έχει γίνει αισθητή ακόμη και στην πιο μικρή σε μέγεθος επιχείρηση. Το μήνυμα είναι πλέον ξεκάθαρο: όποιος δεν υιοθετήσει στον τρόπο λειτουργίας του τα νέα τεχνολογικά εργαλεία θα μείνει εκτός αγοράς.
Ενθαρρυντικά είναι τα στοιχεία που παρουσίασε η ΕΥ αναφορικά με την αξιοποίηση της τεχνολογίας και τη στροφή στην καινοτομία από τις οικογενειακές επιχειρήσεις της Ευρώπης. Η Γηραιά Ήπειρος ηγείται των οικογενειοκρατικού χαρακτήρα επιχειρήσεων με ποσοστό που αγγίζει το 46% αφήνοντας αρκετά μακριά την Αμερική που ακολουθεί με ποσοστό 30%.
Στο Δείκτη Οικογενειακών Επιχειρήσεων της ΕΥ για το 2019 εκπροσωπούνται 68 επιχειρήσεις, οι οποίες δραστηριοποιούνται στον τομέα των “έξυπνων” υποδομών, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από αυτόν που ήταν δύο χρόνια πριν( 35 εταιρείες το 2017). Παράλληλα, ενισχυμένο είναι και το ποσοστό των εταιρειών στον κλάδο της προηγμένης μεταποίησης και “έξυπνης” κινητικότητας, από 103 το 2017 αυξήθηκαν σε 122 την τρέχουσα χρονιά.
Στον αντίποδα βρέθηκαν οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, με πτώση 34% (από τις 61 επιχειρήσεις το 2017, στις 40), ενώ μείωση 22% κατέγραψε και ο αριθμός των επιχειρήσεων καταναλωτικών αγαθών και λιανικού εμπορίου, τομέας ο οποίος, ωστόσο, παραμένει ο κυρίαρχος κλάδος δραστηριοποίησης για τις οικογενειακές επιχειρήσεις, εκπροσωπώντας σχεδόν το ένα τρίτο (31%) του συνόλου των επιχειρήσεων του Δείκτη.
Ανύπαρκτες οι γυναίκες στα ΔΣ
Και αν η τεχνολογία έχει καταλάβει τη θέση που της αξίζει στο επιχειρείν, δεν φαίνεται να ισχύει το ίδιο και με την εκπροσώπηση των γυναικών σε διευθυντικές θέσεις. Όπως προκύπτει από τον Παγκόσμιο Δείκτη Οικογενειακών Επιχειρήσεων, που συντάσσουν από κοινού η ΕΥ και το Πανεπιστήμιο του St. Gallen της Ελβετίας και περιλαμβάνει τις 500 μεγαλύτερες, βάσει εσόδων, οικογενειακές επιχειρήσεις στον κόσμο, οι οποίες έχουν τουλάχιστον δύο γενιές στη διοίκηση της επιχείρησης, οι γυναίκες δύσκολα φτάνουν στα ανώτερα σκαλοπάτια της ιεραρχίας.
Για πρώτη φορά, ο Δείκτης αναφέρεται στη σύνθεση των διοικητικών συμβουλίων και το προφίλ των Διευθυνόντων Συμβούλων (CEO), παρέχοντας εικόνα για την εταιρική διακυβέρνηση, την επιρροή από άτομα εκτός οικογένειας στην επιχειρηματική στρατηγική και τη διαφορετικότητα σε επίπεδο διοίκησης.
Ειδικότερα, τα μέλη της οικογένειας που βρίσκονται στα ΔΣ των επιχειρήσεων, είναι στη συντριπτική πλειοψηφία τους άνδρες (23%) και μόλις το 5% είναι γυναίκες. Την ίδια ώρα, έχει αρχίσει να συντελείται μια αλλαγή στη φιλοσοφία και οι διοικήσεις είναι πιο ανοιχτές να εντάξουν στο ΔΣ νεοεισερχόμενα μέλη εκτός του οικογενειακού κύκλου (78%) αναγνωρίζοντας πως ένας μάνατζερ που έχει θητεύσει και σε άλλες εταιρείες είναι περισσότερο ανταγωνιστικός και μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις χωρίς συναισθηματικούς περιορισμούς.
Όσο για το προφίλ των νεοσύστατων εταιρειών τείνουν να είναι νεότερες, μικρότερες σε μέγεθος και έχουν μεγαλύτερες βλέψεις για να μπουν στο χρηματιστήριο. Η μέση ηλικία τους μειώθηκε από τα 80,38 έτη το 2017, στα 79,92 έτη το 2019, ενώ τα μέσα έσοδα των 500 μεγαλύτερων οικογενειακών επιχειρήσεων έχουν αυξηθεί στα 14,96 δισ. δολάρια, από 13,62 δισ. δολάρια το 2017.
