Ένα σχεδόν αθόρυβο ράλι που θυμίζει τα… παλιά, τρέχουν οι αγορές με τον τεχνολογικό κλάδο να σηκώνει το βάρος της ανόδου. Δεν είναι μόνο τα κέρδη της τάξης του 9% που σημειώνει τον τελευταίο μήνα - και 27% μέσα στο 2023 - ο τεχνολογικός Nasdaq ή το γεγονός ότι συμπλήρωσε 7 διαδοχικές εβδομάδες ανόδου. Είναι την ίδια ώρα η κατά η 4,5% άνοδος του S&P 500 στις τελευταίες δέκα συνεδριάσεις και κυρίως ο δείκτης φόβου που δίνει μια εικόνα που είχαμε χρόνια να δούμε.
Ο δείκτης μεταβλητότητας του S&P 500 ή «δείκτης φόβου» VIX έχει υποχωρήσει στο 13,83 που είναι το χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2020, ακριβώς πριν ξεσπάσει η πανδημία. Είναι χαμηλότερα ακόμη και από τον Νοέμβριο του 2021 όταν τα χρηματιστήρια έσπασαν όλα τα ρεκόρ καταγράφοντας ιστορικά υψηλά.
Ξαφνικά, λοιπόν, επικρατεί μία επικίνδυνη νηνεμία στις αγορές. Διότι οι επενδυτές σταμάτησαν να φοβούνται και ενώ αυτό μπορεί να πυροδοτεί το ράλι, την ίδια ώρα μπορεί να αποτελεί μία μεγάλη παγίδα. Από τον Μάρτιο του 2022 ζούμε το τέλος της περιόδου του φθηνού χρήματος και των χαμηλών επιτοκίων και οι επιπτώσεις αυτής της αλλαγής δεν έχουν ακόμη γίνει πλήρως αισθητές. Γι’ αυτό διάφοροι αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας τους επενδυτές για τις εξελίξεις της επόμενη διετίας.
Από τη μία είναι λογικό οι αγορές να δείχνουν την ανακούφισή τους αφού πέρασε η μπόρα της τραπεζικής κρίσης στις ΗΠΑ χωρίς… να βραχούν και γλίτωσαν από τα βάσανα που θα έφερνε η πρώτη χρεοκοπία στην ιστορία της Αμερικής. Από την άλλη όμως δεν γνωρίζουμε ακόμη αν οι κεντρικές τράπεζες θα σταματήσουν να αυξάνουν τα επιτόκια, ενώ και να σταματήσουν, το κόστος του χρήματος θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για πολλούς μήνες ακόμη. Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός συνεχίζει να δείχνει τα δόντια του και ο κίνδυνος ύφεσης είναι υπαρκτός.
Όπως πολύ εύστοχα σχολιάζει ο βετεράνος των αγορών Bob Michele, επικεφαλής επενδύσεων της μεγαλύτερης τράπεζας του κόσμου, JP Morgan, «το ράλι μετά την τραπεζική κρίση και τις απότομες αυξήσεις επιτοκίων, σημαίνει ότι οι επενδυτές πρέπει να είναι προσεχτικοί». Ο Michele κάνει μάλιστα λόγο για «παραπλανητική ηρεμία» στις αγορές που θυμίζει 2008.
Ενδεχομένως λοιπόν η αντίδραση που βλέπουμε να είναι έως ένα βαθμό υπερβολική. Σε κάθε περίπτωση, πολλά θα κριθούν από τις αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών στο προσεχές διάστημα καθώς και από τα στοιχεία για τον πληθωρισμό και την απασχόληση.
Το ερώτημα του… ενός εκατομμυρίου είναι αν η Fed θα κάνει «skip» ή «pause» στις 14 Ιουνίου. Αν δηλαδή θα διακόψει τον κύκλο των αυξήσεων και θα επανέλθει με αύξηση 25 μ.β. τον Ιούλιο ή θα σταματήσει επ’ αόριστον τις αυξήσεις. Οι αγορές δίνουν πιθανότητες 25% να αυξηθούν τα επιτόκια την ερχόμενη Τετάρτη. Αν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη, θα είναι η πρώτη φορά σε 18 μήνες που η Fed θα διατηρεί αμετάβλητα τα επιτόκια.
Σε πρόσφατες δηλώσεις τους, οι αξιωματούχοι της Fed αφήνουν να εννοηθεί ότι η δουλειά δεν έχει τελειώσει, όσον αφορά την καταπολέμηση του πληθωρισμού, γιατί ο δομικός πληθωρισμός παραμένει υπερβολικά υψηλός. Αυτό σημαίνει ότι η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής της Fed είναι διατεθειμένη, με τα σημερινά δεδομένα, να αυξήσει ξανά τα επιτόκια τον Ιούλιο ή τον Σεπτέμβριο, στην περίπτωση που ο πληθωρισμός επιμένει. Όμως για τον Ιούνιο, οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι θα υιοθετηθεί μία πιο προσεχτική στάση.
Όσο η ανεργία διατηρείται κοντά σε ιστορικά χαμηλά, η οικονομία αναπτύσσεται και οι ανησυχίες για τις τράπεζες υποχωρούν, τόσο η Fed Θα έχει λυμένα τα χέρια της να αυξάνει τα επιτόκια μέχρι να ρίξει τον πληθωρισμό στο επιθυμητό επίπεδο πέριξ του 2%.
Το πότε η Fed θα σταματήσει τις αυξήσεις έχει αξία γιατί ιστορικά η ύφεση ξεκινά κατά μέσο όρο 13 μήνες μετά την τελευταία αύξηση των επιτοκίων. Αν αυτή ήταν τον Μάιο, τότε η ύφεση στις ΗΠΑ μπορεί να ξεκινήσει προς τα τέλη του 2023.
