Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η είδηση ότι η ασφαλιστική εταιρεία Enterprise με έδρα στο Γιβραλτάρ οδηγείται σε "λουκέτο" μόνο αδιάφορη δεν είναι για την εγχώρια ασφαλιστική αγορά. Πάνω από 140.000 οδηγοί, που επέλεξαν τη συγκεκριμένη εταιρεία για την ασφάλισή τους, χάνουν χρήματα και βρίσκονται στον αέρα μετά την ανακοίνωση του προσωρινού εκκαθαριστή την περασμένη Παρασκευή ότι αδυνατεί να αποζημιώσει τις σχετικές απαιτήσεις και ότι είναι αβέβαιο αν τα περιουσιακά στοιχεία της Enterprise επαρκούν για την εξόφλησή τους.
Στην πράξη οι ασφαλισμένοι καλούνται να ενημερώνονται από τον διαδικτυακό τόπο της εταιρείας για τις εξελίξεις και όχι από την Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ παράλληλα πρέπει να αναζητήσουν εναλλακτική ασφαλιστική κάλυψη. Όσοι δε, είχαν κάποια απαίτηση για αποζημίωση μπαίνουν στη... λίστα αναμονής του επικουρικού κεφαλαίου.
Η Enterprise είναι μία ασφαλιστική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα με Ελεύθερη Παροχή Υπηρεσιών (ΕΠΥ), που συνεπάγεται ότι δεν εποπτεύεται απευθείας από την ΤτΕ, ούτε φυσικά είναι μέλος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος. Το θέμα των ΕΠΥ έχει εξελιχθεί σε σοβαρό αντικείμενο συζήτησης, κυρίως για την προσυμβατική ενημέρωση που... δεν γίνεται - τουλάχιστον στον βαθμό που πρέπει.
Όπως τονίζουν έμπειρα στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς, το "κανόνι" της Enterprise δεν σημαίνει ότι όλες οι ασφαλιστικές ΕΠΥ είναι αφερέγγυες, ούτε πως όποιος επιλέγει μία τέτοια εταιρεία θα αντιμετωπίσει ανάλογες καταστάσεις με αυτήν της Enterprise στο μέλλον. Καλό θα ήταν ωστόσο οι καταναλωτές όταν αγοράζουν ένα ασφαλιστικό προϊον να γνωρίζουν ποιες εταιρείες δραστηριοποιούνται στη χώρα μας υπό το συγκεκριμένο καθεστώς.
Σύμφωνα με το άρθρο 5 του Ν.4364/16 για το Solvency II, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και έχουν έδρα σε άλλο κράτος-μέλος υποχρεώνονται να ενημερώνουν πριν την ανάληψη οποιασδήποτε εργασίας την ονομασία του κράτους-μέλους στο οποίο έχει έδρα. Επίσης, οι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα να ενημερώνονται για τις εταιρείες ΕΠΥ από τη σχετική λίστα που διαθέτει η ΤτΕ στην ιστοσελίδα της.
Όταν μία ασφαλιστική εταιρεία οδηγείται σε "λουκέτο" οι επιπτώσεις είναι σε κάθε περίπτωση αρνητικές τόσο για τους ασφαλισμένους όσο και για την αγορά, άσχετα με την έδρα της εταιρείας και την ρυθμιστική Αρχή που την εποπτεύει.
Η ελληνική αγορά, άλλωστε, προσπαθεί ακόμη να επουλώσει τις πληγές της από την υπόθεση της ΑΣΠΙΣ και οι αναταράξεις κάθε φορά που υπάρχει η παραμικρή... οσμή αφερεγγυότητας έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην αξιοπιστία του κλάδου. Το παράδειγμα με το... σίριαλ της International Life είναι χαρακτηριστικό των διαστάσεων που λαμβάνει κάθε υπόθεση ανάλογου χαρακτήρα.
Την ίδια ώρα, το νέο εκσυγχρονισμένο και αυστηρό πλαίσιο Solvency II, σφίγγει τον κλοιό για τις εταιρείες που δεν πληρούν συγκεκριμένα πρότυπα σε κεφάλαια, διακυβέρνηση και διαχείριση κινδύνων με αποτέλεσμα να αναμένεται ένα ευρύτερο "ξεκαθάρισμα" στην ασφαλιστική αγορά.
Όπως αναφέρει η ΤτΕ, σύμφωνα με το άρθρο 42β του ν.δ. 400/1970, ασφαλιστικές επιχειρήσεις με έδρα σε κράτος-μέλος της ΕΕ ή του ΕΟΧ μπορούν να ασκούν δραστηριότητα στην Ελλάδα με τη μορφή της Ελεύθερης Παροχής Υπηρεσιών (ΕΠΥ) χωρίς εγκατάσταση στη χώρα μας. Υπεύθυνη για τη χρηματοοικονομική εποπτεία των επιχειρήσεων αυτών είναι αποκλειστικά η εποπτική αρχή της χώρας προέλευσης (της χώρας όπου έχουν την έδρα τους). Η Τράπεζα της Ελλάδος δύναται να παρέμβει αποκλειστικά για λόγους προστασίας δημοσίου συμφέροντος.
Η νομική μορφή των ΕΠΥ υπάρχει εδώ και χρόνια στην Ελλάδα και αναπτύσσεται συνεχώς, ενώ οι πωλήσεις ασφαλιστηρίων από τις εν λόγω εταιρείες έφτασαν σε... υπολογίσιμο επίπεδο μετά το 2009 και κυρίως την τελευταία τετραετία.
Τον τελευταίο καιρό, μάλιστα, αρκετοί παράγοντες της αγοράς δείχνουν να δελεάζονται από τις επιδόσεις ορισμένων ΕΠΥ, με αποτέλεσμα να είναι έντονη η φημολογία για συνεργασίες με ασφαλιστικές και τη δημιουργία νέων σχημάτων.
Βασικό πεδίο δραστηριότητας των ΕΠΥ είναι η αγορά ασφάλισης αυτοκινήτου, στην οποία έχουμε δει τα τελευταία χρόνια τα ασφάλιστρα να υποχωρούν σε εντυπωσιακά χαμηλά επίπεδα. Σύμφωνα, μάλιστα, με εκτιμήσεις της αγοράς, οι ΕΠΥ κατέχουν αυτή τη στιγμή ένα διόλου ευκαταφρόνητο μερίδιο στην αγορά άνω του 10%. Την ίδια ώρα, αυξάνονται οι «φωνές» στον ασφαλιστικό κλάδο που ζητούν διαφάνεια, έλεγχο και τήρηση των κανόνων και της νομοθεσίας από τις εταιρείες της συγκεκριμένης μορφής.
Παράγοντες του κλάδου υποστηρίζουν ότι το καθεστώς της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών είναι απαραίτητο σε μια ανοιχτή αγορά, όπως η ευρωπαϊκή, ωστόσο είναι επιτακτική η ανάγκη στενής εποπτείας και αυστηρών ελέγχων.
Στην περίπτωση που μία ΕΠΥ δεν τηρεί τους κανόνες που ισχύουν, η ΤτΕ την καλεί να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της νομοθεσίας, ενημερώνει την έδρα και την εποπτική αρχή της χώρας καταγωγής, από την οποία μπορεί να απαιτήσει τη λήψη μέτρων. Αν δεν συμμορφωθεί, η ΤτΕ μπορεί να απαγορεύσει στην ΕΠΥ αυτή να συνάπτει νέες ασφάλειες.
Οι ασφαλισμένοι και δικαιούχοι αποζημίωσης που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα με οποιαδήποτε εταιρεία δραστηριοποιείται στην ελληνική επικράτεια μπορούν να υποβάλλουν τα παράπονά τους απευθείας στην ασφαλιστική εταιρεία, αλλά και στην Τράπεζα της Ελλάδος.