Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ στην Αθήνα πραγματοποιείται σε μία εξαιρετικά σημαντική αλλά και... ιδιόμορφη συγκυρία, η οποία σχετίζεται τόσο με την πολιτική όσο και με την οικονομική κατάσταση που επικρατεί στην Ευρώπη. Η καγκελάριος είναι δεδομένο ότι θέλει να στηρίξει τον Αλέξη Τσίπρα όσον αφορά τη συμφωνία των Πρεσπών, ωστόσο τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά και οι οικονομικοί κίνδυνοι ακόμη περισσότεροι.
Την ώρα που η Ελλάδα θα έπρεπε να καλπάζει μετά από μία δεκαετία κρίσης, η κ. Μέρκελ αναμένεται να τονίσει πως οι εποχές των παχέων αγελάδων τελείωσαν τόσο για τη Γερμανία όσο και για ολόκληρη την Ευρώπη και επιβάλλεται να υπάρξει δημοσιονομική σύνεση. Διότι η Ελλάδα αδυνατεί να σταθεί στα πόδια της, καθώς η αναιμική ανάπτυξη και τα προεκλογικά δώρα μοιάζουν με δεκανίκια, κινδυνεύοντας έτσι να της… πέσει στο κεφάλι η ύφεση που απειλεί την Ευρώπη.
Η χώρα μας αντί να προσελκύει χάνει επενδύσεις σε ένα περιβάλλον συνθηκών επιβράδυνσης, με την Capital Economics να εκτιμά ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα αναπτυχθεί κατά μόλις 1% το 2019 και ακόμη λιγότερο το 2020. Ο οίκος ταυτόχρονα τονίζει ότι οι χώρες της περιφέρειας παραμένουν μη ανταγωνιστικές με υπερβολικά υψηλά επίπεδα χρέους. Κι όμως, η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να χτίζει υπερπλεονάσματα αδιαφορώντας για την ανάπτυξη.
Λίγο πριν τις ευρωεκλογές και με την Ιταλία να αμφισβητεί ανοιχτά την ισχύουσα τάξη των Βρυξελλών, η μάχη των λαϊκιστών με τις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ενώ σε οικονομικό επίπεδο όλα δείχνουν ότι ο κύκλος γυρίζει με την ευρωπαϊκή οικονομία να μην διάγει τις καλύτερες των ημερών της. Κάτι για το οποίο μίλησε ανοιχτά πριν λίγες ημέρες ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Όλαφ Σολτς, τονίζοντας ότι το 2018 είναι η τελευταία χρονιά της ευφορίας.
Το ταξίδι της κ. Μέρκελ συμπίπτει, όμως, και με κάτι ακόμα. Είναι η πρώτη φορά μετά από 12 ολόκληρα χρόνια που η ελληνική οικονομία φαίνεται πως αναπτύσσεται με μεγαλύτερο ρυθμό από τη γερμανική, αφού οι προβλέψεις κάνουν λόγο για ανάπτυξη 2% στην Ελλάδα έναντι 1,7% στη Γερμανία για το 2018. Σημειώνεται δε, ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, η γερμανική οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 1,8% το 2019 και 1,7% το 2020, όταν το ελληνικό ΑΕΠ εκτιμάται πως θα μεγεθυνθεί κατά 2% τόσο το 2019 όσο και το 2020. Όλα αυτά, βέβαια, είναι σχετικά αφού η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε άνω του 25% από το 2008 και μετά, ενώ η γερμανική αναπτύχθηκε με μέσο ρυθμό άνω του 2%, με εξαίρεση το 2009, όταν συρρικνώθηκε κατά 5,6% στον απόηχο της παγκόσμιας κρίσης.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, θα έπρεπε ήδη να έχουν ξεκινήσει οι πανηγυρισμοί στη χώρα μας, αλλά η πραγματικότητα είναι πάρα πολύ σκληρή και δεν αφήνει περιθώρια για... τυμπανοκρουσίες. Όταν, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, το 86% των νοικοκυριών δεν θεωρεί καθόλου πιθανή την αποταμίευση και το 60% των καταναλωτών δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα», για ποια ανάπτυξη και ποια επιστροφή στην κανονικότητα να μιλήσουμε;
Δυστυχώς, η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται πολύ λιγότερο από το ρυθμό που χρειάζεται για να ξεφύγει από την κρίση, την ώρα, μάλιστα, που η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης και η ευρωπαϊκή οικονομία στο σύνολό της κατεβάζουν ταχύτητα. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα ξεκινά δειλά δειλά μία ανοδική πορεία που κινδυνεύει να «παγώσει» ή και να αντιστραφεί στην περίπτωση που δεν εφαρμοστούν αναπτυξιακές πολιτικές, η Ευρώπη επιβραδύνει απότομα και οι συνθήκες στις αγορές επιδεινωθούν.
Γι'' αυτό το λόγο, η κ. Μέρκελ αναμένεται να ασκήσει πιέσεις έτσι ώστε η χώρα να μην αλλάξει ρότα, να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις και να επιταχυνθούν οι ιδιωτικοποιήσεις. Τα... μαντάτα, λοιπόν, της κ. Μέρκελ δεν είναι καλά, καθώς η γερμανική οικονομία εμφανίζει σοβαρά σημάδια κόπωσης εξαιτίας της αβεβαιότητας που κυριαρχεί παγκοσμίως. Η Γερμανία κινδυνεύει να εμφανίσει συρρίκνωση του ΑΕΠ και στο δ' τρίμηνο, μετά το -0,2% του γ' τριμήνου, κάνοντας ένα βήμα προς την ύφεση μετά από εννέα χρόνια καλπασμού.
Η Capital Economics, με χθεσινή της έκθεση, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την Ευρώπη. Η ανάπτυξη θα είναι αδύναμη και ο πληθωρισμός θα είναι χαμηλότερος τόσο για το σύνολο της Ευρωζώνης όσο και για τις μεγαλύτερες οικονομίες, προειδοποιεί. Επιπρόσθετα, οι προοπτικές της ιδιωτικής κατανάλωσης έχουν επιδεινωθεί αφού η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχωρεί, υποδεικνύοντας ότι τα νοικοκυριά θα είναι επιφυλακτικά, ενώ παρά το γεγονός ότι η ανεργία μειώνεται, η πτώση είναι μικρότερη του επιθυμητού. Τέλος, μέσα στο 2019 η Ευρώπη θα προσπαθήσει να απορροφήσει τους κραδασμούς από τις πολλαπλές εστίες αβεβαιότητας αλλά και από την αλλαγή ψυχολογίας λόγω του τέλους της ποσοτικής χαλάρωσης.
Διαβάστε ακόμα:
- Α. Μέρκελ: Να αποτελέσει κίνητρο για το μέλλον η έως τώρα μεταρρυθμιστική πορεία της Ελλάδας
