Του Γιώργου Φιντικάκη
Καταπατημένα, διεκδικούμενα και αμφιβόλου ιδιοκτησίας είναι το 93,2% των ακινήτων του Δημοσίου στο Νότιο Αιγαίο, το 92,7% στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, το 92,6% στην Αττική, το 90% στη Δυτική Ελλάδα, το 87,7% στην Κρήτη και το 85,8% στη Θεσσαλία.
Συνολικά σε όλη την Ελλάδα, σχεδόν εννιά στα δέκα ακίνητα του Δημοσίου είναι με κάποιο τρόπο «επιβαρημένα», όπως προκύπτει από το «Στρατηγικό Σχέδιο» του Υπερταμείου στο σκέλος που αφορά την ΕΤΑΔ, τη θυγατρική που διαχειρίζεται τη δημόσια περιουσία.
Επί συνόλου 72.136 ακινήτων που εμφανίζονται καταγεγραμμένα στη βάση της ΕΤΑΔ, μόλις 10.694 είναι τα «καθαρά». Τα υπόλοιπα 61.442 βρίσκονται στη λεγόμενη γκρίζα ζώνη. Ένα τεράστιο ξέφραγο αμπέλι, δηλαδή, καθώς ύστερα από τόσα χρόνια το Δημόσιο δεν έχει καταφέρει όχι μόνο να αξιοποιήσει την περιουσία του, αλλά ούτε καν να την καταγράψει σωστά.
«Το χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ χαρακτηρίζεται από σημαντική ανομοιογένεια, τον τύπο, την τοποθεσία, το μέγεθος, τη νομική και πολεοδομική κατάσταση, τη χρήση, αλλά και τη διαθεσιμότητα πληροφόρησης σχετικά με τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά», αναφέρει χαρακτηριστικά το κείμενο του Υπερταμείου.
Σε αυτό το μήκος κύματος επισημαίνεται ότι η Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου των 494 εργαζομένων χρήζει πλήρους αναδιοργάνωσης με νέα δομή και κριτήρια για το προσωπικό, όπως επίσης ότι η βάση δεδομένων της χρειάζεται γενναίο «ξεσκόνισμα» - υπονοώντας διπλοεγγραφές και ακίνητα που κακώς υπάρχουν. Επίσης τον τόνο δίνει η αναφορά σε ελλείψεις στα απαιτούμενα χαρακτηριστικά πολλών ακινήτων, γύρω από την περιγραφή τους (τύπος, μέγεθος), τον γεωγραφικό τους εντοπισμό, το νομικό και πολεοδομικό καθεστώς, καθώς και την αξία τους. Είναι προφανές ότι οι χιλιάδες εργατοώρες και τα εκατομμύρια ευρώ σε μελέτες και αμοιβές που δαπανήθηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια για τη σύσταση εταιρειών του Δημοσίου ωφέλησαν μόνον όσους τα εισέπραξαν.
Ως απόρροια όλων των παραπάνω, το Υπερταμείο επισημαίνει ότι η αξιοποίηση θα γίνει σε δύο φάσεις. Στην πρώτη θα επιχειρηθεί να αξιοποιηθούν γύρω στα 17.000 ακίνητα (σ.σ.: άγνωστο γιατί είναι περισσότερα απ' όσα εμφανίζονται ως μη επιβαρημένα), και στη δεύτερη φάση, όσα από τα υπόλοιπα δεκάδες χιλιάδες καταστεί δυνατό να ωριμάσουν.
Υπομονή ακόμη 5 χρόνια
Έχει πάντως ενδιαφέρον ότι το κείμενο θέτει σαν στόχο τα 3 έως 5 χρόνια, δηλαδή την περίοδο 2021- 2023, για μια ολοκληρωμένη και πραγματική εικόνα του χαρτοφυλακίου ακινήτων. Εξάλλου το τεράστιο κουβάρι από τοπικά και επιχειρηματικά συμφέροντα γύρω από τη δημόσια περιουσία, μαζί με τις αντιδράσεις από τοπικές κοινωνίες, τα δασικά και πολεοδομικά προβλήματα δεν πρόκειται να ξεμπλέξει αν δεν μπει τάξη στα καταπατημένα. Και αν δεν αποκτήσει κάθε ακίνητο τον δικό του «ψηφιακό φάκελο», μέτρο που εισηγείται το Υπερταμείο, καθώς ακόμη και σήμερα κάτι τέτοιο δεν υπάρχει.
Ένας δηλαδή ηλεκτρονικός φάκελος που θα περιλαμβάνει επίκαιρα στοιχεία με στόχο την παροχή σε πραγματικό χρόνο γεωχωρικών δεδομένων των κτηματολογικών διαγραμμάτων για τις περιοχές εντός κτηματολογίου, την παροχή σε πραγματικό χρόνο περιγραφικών δεδομένων, διαγράμματα, αποσπάσματα, διαδικτυακή υπηρεσία δεδομένων των κυρωμένων δασικών χαρτών κ.ο.κ. Άμεση επίσης είναι η ανάγκη να είναι προσβάσιμα τα ψηφιακά διαγράμματα και έγγραφα των ακινήτων, τα στοιχεία που αφορούν τη «βασική εικόνα» του δημόσιου κτήματος αλλά και τις ενέργειες καταπάτησης ή διεκδίκησης σε αυτό.
Πώληση-παραχώρηση
Στις άμεσες βασικές προτεραιότητες της ΕΤΑΔ το Υπερταμείο μιλά για πώληση, μακροχρόνια παραχώρηση ή εκμίσθωση των «καθαρών» και εμπορικά αξιοποιήσιμων ακινήτων και για επικαιροποίηση στοιχείων μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2018 επιπλέον περίπου 3.000 ακινήτων που έχουν ταυτοποιηθεί με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας (ΓΓΔΠ). Αντίστοιχος προγραμματισμός προβλέπεται για το δεύτερο 6μηνο.
Κάνει επίσης λόγο για αξιοποίηση clusters ώριμων ακινήτων, εκμετάλλευση των μεγάλων παραθαλάσσιων τουριστικών εκτάσεων, ιαματικών πηγών, ξενοδοχείων «Ξενία» και μίσθωση των αιγιαλών για εποχική χρήση. Συστήνεται επίσης η πώληση μικρών αστικών ακινήτων (οικιστικά, εμπορικά κ.λπ.) και η παραχώρηση εκτάσεων κατάλληλων για τουριστική και αγροτική ανάπτυξη, ή όσων αφορούν γεωθερμικά πεδία και ιαματικές πηγές.
Σε άλλο σημείο του κειμένου γίνεται λόγος και για τη μεταφορά στην ΕΤΑΔ ακινήτων άλλων υπουργείων, πέραν των 72.136 τα οποία υπάγονταν στο υπ. Οικονομικών. Όταν πάντως, προ αρκετών μηνών, συστάθηκε ειδική ομάδα υπό την πρώην γενική γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας Π. Πέρκα προκειμένου να εντοπίσει τα επιπλέον αυτά ακίνητα, τελικά δεν βρέθηκαν παρά μόνον μερικές εκατοντάδες.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 21 Μαρτίου.
