Η Ευρωπαϊκή Ένωση «επέπληξε» τη Γαλλία και την Ιταλία για υπερβολικά ελλείμματα, το πρώτο στάδιο μιας αντιπαράθεσης που θα δοκιμάσει την αποφασιστικότητα του μπλοκ και θεωρητικά θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόστιμα δισεκατομμυρίων ευρώ αναφέρει σε σημερινό του δημοσίευμα το Bloomberg.
Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι ανοίγει το δρόμο για την έναρξη διαδικασίας περί υπερβολικού ελλείμματος κατά επτά κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων των δύο αυτών μεγάλων οικονομιών, έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία καθώς έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για τις γαλλικές βουλευτικές εκλογές. Οι πρόωρες κάλπες που ανακοίνωσε ο Μακρόν έχουν αναστατώσει τους επενδυτές με την προοπτική ότι ένας νικητής είτε από την ακροδεξιά είτε από την αριστερά θα διογκώσει περαιτέρω τα δημόσια οικονομικά της χώρας.
Συγκεκριμένα, στην έκθεσή της για το εαρινό Ευρωπαϊκό Εξάμηνο που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι δικαιολογείται η έναρξη της διαδικασίας περί υπερβολικού ελλείμματος για τη Γαλλία, την Ιταλία, το Βέλγιο, τη Σλοβακία, τη Μάλτα, την Ουγγαρία και την Πολωνία. Η Επιτροπή σκοπεύει να προτείνει στο Συμβούλιο να ανοίξει τη διαδικασία περί υπερβολικού ελλείμματος γι' αυτά τα επτά κράτη-μέλη τον Ιούλιο και το φθινόπωρο αναμένεται να προτείνει τις συστάσεις της για διόρθωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων.
Η Ελλάδα διατηρεί την ικανότητα να εξυπηρετήσει το χρέος της
Η Ελλάδα δεν βρίσκεται μεταξύ των χωρών για τις οποίες ξεκινά η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η «μετα-μνημονιακή εποπτεία αξιολογεί την οικονομική, δημοσιονομική και χρηματοοικονομική κατάσταση των κρατών μελών που έχουν επωφεληθεί από προγράμματα χρηματοδοτικής συνδρομής, εστιάζοντας στην ικανότητά τους να αποπληρώνουν. Οι εκθέσεις μετα-μνημονιακής εποπτείας για την Ιρλανδία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Κύπρο και την Πορτογαλία καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι και τα πέντε κράτη μέλη διατηρούν την ικανότητα αποπληρωμής του χρέους τους».
Παράλληλα, αναφέρει ότι «το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να παραμείνει σε γενικές γραμμές αμετάβλητο στα 2,3% το 2023 και να μειωθεί στη συνέχεια». Το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω στο 1,2% του ΑΕΠ το 2024 και στο 0,8% το 2025.
«Η Ελλάδα διατηρεί την ικανότητα να εξυπηρετήσει το χρέος της. Η Ελλάδα αναβαθμίστηκε σε επενδυτική βαθμίδα από τρίτο μεγάλο οίκο αξιολόγησης τον Δεκέμβριο του 2023», τονίζει η έκθεση της Επιτροπής. Σύμφωνα με την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, η Ελλάδα θεωρείται ότι αντιμετωπίζει χαμηλούς κινδύνους βραχυπρόθεσμα, υψηλούς κινδύνους μεσοπρόθεσμα και χαμηλούς κινδύνους μακροπρόθεσμα. Οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου για το 2024 και το 2025 είναι χαμηλές, λόγω των προβλεπόμενων πρωτογενών πλεονασμάτων και της μέτριας απόσβεσης του χρέους, η οποία οφείλεται επίσης στην προηγούμενη μερική προπληρωμή του ελληνικού δανείου. «Η Ελλάδα διατηρεί ένα σημαντικό απόθεμα μετρητών και έχει διατηρήσει συνεχή πρόσβαση στην αγορά, εν μέσω περιορισμένων περιθωρίων αποδόσεων, μετά από πρόσφατες αναβαθμίσεις σε επενδυτική βαθμίδα», τονίζει η Επιτροπή.
Η οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα αναμένεται να επιταχυνθεί ελαφρά, με την ανάπτυξη να συνεχίζει να υπερβαίνει το μακροπρόθεσμο δυναμικό το 2024-2025. Η Ελλάδα κατέγραψε αύξηση 2% του πραγματικού ΑΕΠ το 2023, πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ και της ζώνης του ευρώ, 0,4%, επισημαίνεται στην έκθεση. Η αύξηση της παραγωγής αναμένεται να ανακτήσει δυναμική, υποστηριζόμενη από την επιτάχυνση των επενδύσεων και τη σταθερή ανάπτυξη της ιδιωτικής κατανάλωσης, φθάνοντας στο 2,2% και 2,3% το 2024 και το 2025, αντίστοιχα.
Μετά από μια περίοδο σταθερών ρυθμών πληθωρισμού από τα μέσα του 2023, ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί με μέτριο ρυθμό φθάνοντας στο 2,8% το 2024 και στο 2,1% το 2025. Οι πιέσεις στις τιμές αναμένεται να υποχωρήσουν μόνο σταδιακά λόγω του συνεχούς υψηλού πληθωρισμού των τροφίμων και των σταθερών μισθών ανάπτυξη που τροφοδοτείται από τις αυστηρότερες συνθήκες της αγοράς εργασίας και την πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού.
Η ανεργία προβλέπεται να συνεχίσει να μειώνεται, αν και οι βελτιώσεις στην αγορά εργασίας αναμένεται να επιβραδυνθούν από τον ισχυρό κατακερματισμό της αγοράς εργασίας.
Παρά τη σημαντική μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2023 στο 6,3% του ΑΕΠ, παραμένει υψηλό και αναμένεται να περιοριστεί μόνο μέτρια τα επόμενα χρόνια λόγω της αναμενόμενης αύξησης των εισαγωγών κεφαλαιουχικών αγαθών εν μέσω ισχυρότερης επενδυτικής δραστηριότητας.
Ωστόσο, η Κομισιόν επισημαίνει ότι η Ελλάδα και η Ιταλία διαπιστώνεται τώρα ότι παρουσιάζουν ανισορροπίες, αφού μέχρι πέρυσι παρουσίαζαν υπερβολικές ανισορροπίες, καθώς οι τα τρωτά σημεία έχουν μειωθεί, αλλά εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχία. Οι κίνδυνοι δημοσιονομικής βιωσιμότητας θα εξεταστούν στο πλαίσιο των μεταρρυθμισμένων δημοσιονομικών κανόνων.
Από την άλλη, σύμφωνα με την Επιτροπή, συνολικά δέκα κράτη-μέλη υπερέβησαν πέρυσι το όριο του 3% του ΑΕΠ: Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Σλοβακία, Μάλτα, Ουγγαρία, Πολωνία, Εσθονία, Ισπανία και Τσεχία, ενώ το 2024 αναμένεται υπέρβαση του ορίου από τη Φινλανδία και τη Σλοβενία.
Σύμφωνα με τις εαρινές οικονομικές προβλέψεις της Επιτροπής, το 2023 η Ιταλία κατέγραψε έλλειμα 7,4% του ΑΕΠ, η Γαλλία (5,5%), η Σλοβακία και η Μάλτα (4,9%) και το Βέλγιο (4,4%).
Οι νέοι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας απαιτούν από τις χώρες με υπερβολικά ελλείμματα να μειώνουν το έλλειμμα κατά τουλάχιστον 0,5 μονάδα ετησίως. Οι νέοι κανόνες προβλέπουν οικονομικές κυρώσεις 0,1% του ΑΕΠ ετησίως για χώρες που δεν συμμορφώνονται με τις συστάσεις για διορθώσεις του δημοσιονομικού τους ελλείμματος.
Στο «στόχαστρο» της Κομισιόν Γαλλία και Ιταλία
Από τις χώρες που απαριθμούνται, η Γαλλία και η Ιταλία τραβούν την περισσότερη προσοχή λόγω του μεγέθους τους ως η δεύτερη και η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης αντίστοιχα, με χρέη που ξεπερνούν αισθητά το 100% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Στη Γαλλία, η κίνηση αυτή αυξάνει το διακύβευμα για όποιον κερδίσει τις πρόωρες εκλογές που προκήρυξε ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και οι οποίες θα διεξαχθούν εντός των επόμενων τριών εβδομάδων. Το κόμμα του βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην τρίτη θέση, ενώ ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός και η αριστερή συμμαχία που διεκδικεί το αξίωμα έχουν σηματοδοτήσει μια πιο επιθετική στάση απέναντι στις Βρυξέλλες.
Μια διαμάχη θα θύμιζε ανησυχητικά την κρίση χρέους της ευρωζώνης, όταν απειλήθηκε η ακεραιότητα του νομίσματος, καθώς οι επενδυτές πανικοβλήθηκαν λόγω των αντιπαραθέσεων μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των υπερχρεωμένων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, όπως η Ελλάδα, αναφέρει το Bloomberg.
Η ανακοίνωση των εκλογών προκάλεσε ήδη αναταράξεις, με αποτέλεσμα να διευρυνθεί το spread μεταξύ γαλλικών και γερμανικών ομολόγων και να παρατηρηθούν αλυσιδωτές επιπτώσεις στην Ιταλία και σε άλλα κράτη της περιοχής.
Στη Γαλλία, το χρέος προβλέπεται από τις Βρυξέλλες να συνεχίσει να αυξάνεται και να φτάσει κοντά στο 114% της παραγωγής το επόμενο έτος. Τον περασμένο μήνα, η S&P υποβάθμισε τη χώρα, επισημαίνοντας την απώλεια στόχων στα σχέδια της κυβέρνησης για τη μείωση του ελλείμματος.
Ο λόγος χρέους της Ιταλίας, ο οποίος μειώθηκε πέρυσι στο 137%, αυξάνεται τώρα και πάλι, θέτοντας τη χώρα σε τροχιά να ξεπεράσει την Ελλάδα με το μεγαλύτερο σωρό δανείων στην περιοχή μέσα σε τρία χρόνια, σύμφωνα με την Scope Ratings.
Σε αντίθεση με τον Μακρόν, το κόμμα του οποίου υπέστη συντριβή στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις αρχές του μήνα, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι ελέγχει μια ισχυρή πλειοψηφία και πολιτικά ενισχυμένη από τη δική της νίκη στην εν λόγω περιφερειακή ψηφοφορία.
Αλλά η κυβέρνηση της Ρώμης βαρύνεται με μια ιδιαίτερα επαχθή κληρονομιά από την πανδημία, η οποία έπληξε σκληρά τη χώρα και στη συνέχεια ενέπνευσε ένα μέτρο ανακαίνισης κατοικιών, το λεγόμενο superbonus, το οποίο πρόκειται να «στοιχειώσει» τα δημόσια οικονομικά της για τα επόμενα χρόνια.
