Τo λάθος με το 9% των αυτοαπασχολούμενων και τα σενάρια για τη διόρθωσή του
Shutterstock
Shutterstock

Τo λάθος με το 9% των αυτοαπασχολούμενων και τα σενάρια για τη διόρθωσή του

Όταν το 2023 έρχεσαι να προαναγγείλεις αλλαγή στον τρόπο φορολόγησης των αυτοαπασχολούμενων επικαλούμενος ότι συμβάλλουν πολύ λίγο στα κοινά βάρη, είναι σαν να παραδέχεσαι ανοικτά ότι η δική σου πρωτοβουλία προ τετραετίας να εισάγεις τον συντελεστή του 9% (από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη) και για τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών ήταν τελικώς ένα λάθος.

Μπορεί οι προ 4ετίας προθέσεις να ήταν καλές: να δοθεί ένα ισχυρό κίνητρο στους αυτοαπασχολούμενους για να δηλώσουν τα πραγματικά τους εισοδήματα. Η πράξη έδειξε ότι αυτό δεν δούλεψε. Ακόμη και ο τελευταίος ελεύθερος επαγγελματίας είχε αναπτύξει τις στρατηγικές του για να αποφύγει την… λεηλασία του εισοδήματος επί ΣΥΡΙΖΑ (σ.σ δεν ξεχνιέται αυτό το 70% που ήταν το άθροισμα επιβάρυνσης για ασφαλιστικές εισφορές, φόρο εισοδήματος και τέλος επιτηδεύματος) και προφανώς δεν άλλαξε ρότα παρά την επίθεση… φιλίας που έκανε η σημερινή κυβέρνηση στην πρώτη της θητεία.

Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έτεινε χείρα φιλίας στους αυτοπασχολούμενους. Αποσύνδεσε τις ασφαλιστικές εισφορές από το δηλωθέν εισόδημα επαναφέροντας τα πάγια ποσά εισφορών και ενεργοποίησε τον χαμηλό συντελεστή του 9% για το τμήμα του εισοδήματος μέχρι τις 10.000 ευρώ. Και τι έγινε στην πράξη; Οι 7 στους 10 απλώς προσάρμοσαν τα δηλωθέντα εισοδήματά τους ώστε να μην φορολογούνται παρά μόνο με τον συντελεστή του 9%.

Καθώς στο υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζονται τα στοιχεία προκειμένου να παρουσιάσουν το νέο πλαίσιο φορολόγησης που θα ισχύσει από το 2024, αντιλαμβάνονται πλέον το μεγάλο λάθος. Όταν η ατομική επιχείρηση έχει συντελεστή φορολόγησης 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ όταν η προσωπική εταιρεία έχει 22%, γιατί να μην επιλέξει ο αυτοαπασχολούμενος να «σπάσει» τα κέρδη σε περισσότερες εταιρείες διασφαλίζοντας τον χαμηλό συντελεστή;

Αρκεί η συνεργασία με ένα φιλικό ή συγγενικό πρόσωπο για να γίνει η «δουλειά». Και ας συνεπάγεται η λειτουργία της δεύτερης ατομικής εταιρείας πρόσθετο τέλος επιτηδεύματος ή και ασφάλιση ενός τρίτου προσώπου. Αυτή και μόνο η διαπίστωση δείχνει και τον δρόμο όσον αφορά στις αλλαγές που θα γίνουν:

1.       Ή θα αυξηθεί ο ελάχιστος συντελεστής του 9%

2.       Ή θα καταργηθεί η κλίμακα φορολόγησης των αυτοαπασχολούμενων για να υιοθετηθεί ενιαίο καθεστώς φορολόγησης για κάθε επαγγελματική δραστηριότητα ανεξάρτητα από τον τρόπο άσκησης (ατομική επιχείρηση, ΟΕ, ΕΕ κλπ.

Το νέο καθεστώς φορολόγησης θα δυσαρεστήσει αρκετούς. Όμως, πολιτικά και επικοινωνιακά, το μέτρο μπορεί να περάσει… αναίμακτα. Ποιος θα βγει στην… αναφορά υπερασπιζόμενος του δικαιώματος του να φορολογείται με τον χαμηλότερο συντελεστή της Ευρώπης όταν ο διπλανός του που έχει μια προσωπική εταιρεία φορολογείται με υπερδιπλάσιο συντελεστή;

Άλλωστε, στα σενάρια που έχουν πέσει στο τραπέζι υπάρχουν και τα σχετικά «κίνητρα» για να μην παρουσιαστεί η αλλαγή στο καθεστώς φορολόγησης ως ένα αμιγώς εισπρακτικό μέτρο. Παράδειγμα; Η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για όσους εμφανίζουν τα πραγματικά τους κέρδη ή ακόμη και η φορολόγηση με χαμηλότερο συντελεστή γι’ αυτούς που δεν… ντρέπονται να δηλώσουν ότι το επάγγελμά τους, τους ανταμείβει με αρκετές χιλιάδες ευρώ τον μήνα και όχι με μεροκάματο χαμηλότερο του ανειδίκευτου εργάτη.