Ο «Μαύρος Θάνατος» (Black Death), o οποίος έλαβε χώρα μεταξύ του 1348 και του 1350, εκτιμάται ότι ήταν υπεύθυνος για τον θάνατο μεταξύ 75 και 200 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως.
Παράλληλα συνέβαλε, σύμφωνα με την βάση δεδομένων της Τράπεζας της Αγγλίας, σε σωρρευτική απώλεια της τάξεως του 29% του Αγγλικού ΑΕΠ (την συγκεκριμένη τριετία).
Ενδιαφέρον έχει επίσης ότι η τιμή του χρυσού, παρουσίασε σωρρευτική αύξηση περίπου 8% την περίοδο 1348-1351. Ο χρυσός, λοιπόν, λειτουργούσε (και λειτουργεί), ως επενδυτικό καταφύγιο, όχι μόνο σε πολεμικές συρράξεις, αλλά και σε περιόδους επιδημίας/πανδημίας.
Κανένας λογικός άνθρωπος δεν περιμένει η επιδημία/πανδημία του coronavirus, σήμερα, να οδηγήσει σε δραματικές κοινωνικές και οικονομικές καταστάσεις. Άλλωστε, οι ειδικοί εκτιμούν ότι μόνο το 2% όσον προσβάλλονται από τον ιό πεθαίνουν.
Αναφορικά με τις οικονομικές επιπτώσεις, οι εκτιμήσεις δεν είναι εύκολες και σίγουρα θα εξαρτηθούν από το πόσο θα διαρκέσει η επιδημία αλλά και το κατά πόσον θα δημιουργήσει συνθήκες πανικού στον παγκόσμιο πληθυσμό.
Ο ΟΟΣΑ «βλέπει», στην καλύτερη περίπτωση, ότι η παγκόσμια οικονομία θα αυξηθεί, το 2020, κατά 2,4% αντί προηγούμενης εκτίμησης για 2,9%. Όπως όμως και στην περίοδο του Black Death, έτσι και σήμερα, η τιμή του χρυσού έχει πάρει την ανιούσα.
Ο Διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Mark Carney, δήλωσε ότι η επίδραση του ιού στην οικονομία (της Μ. Βρετανίας) ενδέχεται να είναι σημαντική αλλά προσωρινή. Πόσο προσωρινή, κανένας δεν ξέρει. Εαν όμως λάβουμε υπόψιν τα τελευταία στοιχεία του δείκτη χρηματοοικονομικού stress τα οποία είναι ανοδικά σε σχέση με τις αρχές του 2019, όπως και την διαπίστωση ότι το χρηματοοικονομικό stress επηρεάζει αρνητικά την οικονομία μέχρι και τρία τρίμηνα, τότε συμπεραίνουμε ότι η (Βρετανική) αλλά και πολλές άλλες οικονομίες θα επηρεαστούν αρνητικά για το υπόλοιπο του 2020 ! Σημειώνω εδώ ότι και ο ελληνικός δείκτης χρηματοοικονομικού stress κινείται σε υψηλότερα επίπεδο από το χαμηλό του Οκτωβρίου 2019.
Ταυτόχρονα, δε, το ελληνικό κόστος δανεισμού έχει πάρει την ανιούσα, καταγράφοντας αύξηση μέχρι και 50% σε σχέση με το χαμηλό του 0,94% που «είδαμε» στα μέσα Φεβρουαρίου 2020.
Όλα αυτά οδηγούν στην εκτίμηση ότι η Ελλάδα μπορεί να παρουσιάσει, το 2020, ρυθμό οικονομικής αύξησης κοντά στο 2% (αντί του 2,8% που εκτιμούσε η κυβέρνηση). Επενδυτές (και μη) αλλά και καταναλωτές αναμένουν τις συνονισμένες κινήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αλλά και των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης για τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το μείζον είναι να αντιμετωπισθεί ο ιός από ιατρική άποψη...
* Ο Κώστας Μήλας είναι καθηγητής στο Τμήμα Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής, University of Liverpool
