Ένα είναι σίγουρο: η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα δεν είναι υπόθεση μόνο των 735.000 φυσικών προσώπων που συντηρούν ατομική επιχείρηση. Αν κοιτάξουμε γύρω μας αλλά και στον… καθρέπτη, θα συνειδητοποιήσουμε την έκταση του προβλήματος. Αποτυπώνεται άλλωστε και στις ίδιες τις φορολογικές δηλώσεις: Το μέσο δηλωθέν εισόδημα από ενοίκια στην Ελλάδα είναι 3.991 ευρώ και το μέσο αγροτικό εισόδημα 3.089 ευρώ.
Το ένα στα δύο νομικά πρόσωπα δηλώνουν ζημιές επί σειρά ετών, το ίδιο και οι προσωπικές επιχειρήσεις. «Μύθος» και το ότι οι μισθωτοί δεν φοροδιαφεύγουν. Φοροδιαφυγή είναι να συμφωνείς με τον εργοδότη ότι παίρνεις «μαύρα» ένα μέρος του μισθού. Φοροδιαφυγή είναι να συμπληρώνεις το εισόδημα με ιδιαίτερα μαθήματα, φοροδιαφυγή είναι και να κάνεις «κρυφή» δουλειά ως συνταξιούχος για να μην σου κόψουν το 30%.
Το ερώτημα επομένως που μπαίνει είναι όχι μόνο οικονομικό, αλλά και πολιτικό και κοινωνικό: Θέλει η ελληνική κοινωνία να ανακατανεμηθούν τα φορολογικά βάρη ώστε να μην επιβαρύνονται με πολύ υψηλούς φορολογικούς συντελεστές -ειδικά στην έμμεση φορολογία- όσοι δεν θέλουν ή δεν μπορούν να κρύψουν; Θέλει η ελληνική κοινωνία να μην κλείνει τα μάτια στο γεγονός ότι 549.000 ιδιοκτήτες ακινήτων εμφανίζουν ετήσιο εισόδημα από ενοίκια… 345 ευρώ; «Χωνεύεται» το γεγονός ότι η μία στις δύο προσωπικές εταιρείες, αλλά και νομικά πρόσωπα, δηλώνουν είτε ζημιές είτε κέρδη που δεν ξεπερνούν τον κατώτατο μισθό.
Ήδη, με την ανακοίνωση του κυβερνητικού σχεδίου για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, ακούστηκαν τα επιχειρήματα περί συλλήβδην αντιμετώπιση των αυτοαπασχολούμενων ως φοροφυγάδων περί «κλεισίματος των ματιών» στην φοροδιαφυγή των μεγάλων επιχειρήσεων, ή περί ασυλίας άλλων κοινωνικών ομάδων που επίσης φοροδιαφεύγουν. Το πραγματικό ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσει η κυβέρνηση είναι αν πρέπει να γίνει μια αρχή για να πάψει το ντροπιαστικό φαινόμενο εκατομμύρια φορολογούμενοι να δηλώνουν ότι ζουν με 1000 και 2000 ευρώ τον χρόνο κάτι που αν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα, η Ελλάδα θα είχε εικόνα τριτοκοσμικής χώρας.
Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο βάζει ένα ελάχιστο όριο εισοδήματος στους αυτοαπασχολούμενους το οποίο κυμαίνεται από 10.920 έως και 60.000 ευρώ ανάλογα με την προϋπηρεσία, τον τζίρο και άλλους παράγοντες. Φέρνει όμως και άλλες αλλαγές. Ο ιδιοκτήτης τριών ακινήτων που τα διαθέτει για βραχυχρόνια μίσθωση θα κληθεί να φτιάξει ατομική εταιρεία και προφανώς θα μπλέξει και με το νέο καθεστώς υπολογισμού του ελάχιστου εισοδήματος.
Η εταιρεία, προσωπική ή νομικό πρόσωπο, θα κληθεί να δώσει εξηγήσεις (αν έχουν γίνει οι απαραίτητες κεφαλαιακές ενισχύσεις για να καλυφθούν οι ζημιές) ή σε διαφορετική περίπτωση θα εμπίπτει στο καθεστώς φορολόγησης με τις λεγόμενες έμμεσες τεχνικές ελέγχου. Τα POS θα επεκταθούν παντού και θα συνδεθούν με ταμειακές μηχανές ώστε να αυξηθεί ακόμη περισσότερο η πληρωμή με «ηλεκτρονικό χρήμα» και να περιοριστεί το μετρητό στην αγορά.
Στον συνταξιούχο δίνεται κίνητρο να πάψει να συνεχίσει να εργάζεται με «μαύρα» καθώς καταργείται η περικοπή της σύνταξής του κατά 30%, ενώ ο πολίτης έχει πλέον τη δυνατότητα ακόμη και να πάρει αμοιβή 3.000 ευρώ αν συμβάλλει στον εντοπισμό πειραγμένης ταμειακής μηχανής. Δεν θα εξαλειφθεί η φοροδιαφυγή, το λένε και οι ίδιοι οι υπουργοί που προωθούν τις αλλαγές. Το ερώτημα είναι αν θα πρέπει να κινηθούμε προς αυτήν την κατεύθυνση…