Μπορεί η πανδημία να έχει παγώσει την δημοσιονομική σταθερότητα στην Ευρωζώνη, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι οι Βρυξέλλες δεν ρίχνουν κρυφές ματιές στις επιδόσεις της κάθε οικονομίας, έχοντας το βλέμμα στραμμένο στην μετά Covid εποχή. Τα τελευταία στοιχεία από το υπουργείο Οικονομικών, αλλά και την Τράπεζα της Ελλάδος, έφεραν μνήμες από το μακρινό μεν, αλλά τόσο θλιβερό για την ελληνική οικονομία 2009, όταν το χρέος είχε αυξηθεί υπέρμετρα, ενώ τα δίδυμα ελλείμματα (δημοσιονομικό και τρεχουσών συναλλαγών), έπνιξαν την χώρα και έφεραν τις γνωστές συνέπειες με τα μνημόνια.
Το 2009 βέβαια ελάχιστα μοιάζει με το 2020 και η αύξηση των ελλειμμάτων και του χρέους, δεν αποτελεί αδυναμία αλλά επιτακτική ανάγκη στην εποχή της πανδημίας.
Στο υπουργείο Οικονομικών γνωρίζουν άριστα ότι η κατάσταση σε όλα τα επίπεδα πρέπει να παραμείνει υπό απόλυτο έλεγχο, γιατί στην αντίθετη περίπτωση θα ελλοχεύει ο κίνδυνος να κυλήσει η χώρα σε κακές συνήθειες του παρελθόντος.
Χρέος
Μέχρι σήμερα το μοναδικό μέγεθος που δεν έχει ελεγχθεί είναι το χρέος. Βέβαια το μέγεθος αυτό δεν είναι με βάση ποιοτικά χαρακτηριστικά εφάμιλλο του 2009. Εφέτος όπως προβλέπεται στο προϋπολογισμό, που κατατέθηκε πριν από λίγες ημέρες στην Βουλή, το χρέος θα διαμορφωθεί στα 340 δισ. ευρώ ή στο 208,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ έναντι 331,072 δισ. ευρώ ή 180,5% του ΑΕΠ το 2019. Αύξηση που οφείλεται στην άνοδο των κρατικών δαπανών φέτος λόγω της πανδημίας.
Για του χρόνου, θα υπάρξει αποκλιμάκωση του χρέους της τάξεως των 9,3 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ και θα διαμορφωθεί κάτω από το 200% του ΑΠΕ και συγκεκριμένα στο 199,6%. Σε απόλυτα μεγέθη το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης το επόμενο έτος αναμένεται να ανέλθει στα 343,2 δισ. ευρώ.
Έλλειμα στο ισοζύγιο
Όπως σημειώνει σε σχετική της ανάλυση και η Eurobank στο εβδομαδιαίο δελτίο «7 Ημέρες Οικονομία», το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών στην Ελλάδα κατέγραψε μεγάλη ετήσια μείωση της τάξης των 7 δισ. ευρώ κατά το τρίτο 3μηνο 2020. Αναλυτικά, διαμορφώθηκε σε έλλειμμα 1,3 δισ. σε τρέχουσες τιμές από πλεόνασμα 5,8 δισ. το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Για το σύνολο του 9μηνου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 η αντίστοιχη πτώση διαμορφώθηκε στα 9,4 δισ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως σημειώνει η Eurobank, ποτέ άλλοτε δεν έχει καταγραφεί τόσο μεγάλη συρρίκνωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών στην Ελλάδα σε τόσο βραχύ χρονικό διάστημα.
Το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών ισούται με τη διαφορά ανάμεσα στις εισπράξεις (εξαγωγές) και τις πληρωμές (εισαγωγές) που πραγματοποιεί η εγχώρια οικονομία από συναλλαγές με την αλλοδαπή. Στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας, η μεγάλη μείωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 πηγάζει κυρίως από τη συνιστώσα των εισπράξεων και συγκεκριμένα των τουριστικών εσόδων. Η υψηλή βαρύτητα του τουρισμού στο σύνολο των εξωτερικών συναλλαγών της Ελλάδας και ο μεγάλος βαθμός ευαισθησίας του εν λόγω κλάδου στην πανδημία του κορονοϊού COVID-19 οδήγησαν στο προαναφερθέν αποτέλεσμα. Η συνολική ετήσια μείωση των τουριστικών εισπράξεων στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 διαμορφώθηκε στα -12,6 δισ. ευρώ, ποσοστό που ανέρχεται σε 78,2%.
Δημοσιονομικό έλλειμμα
Το πρωτογενές έλλειμμα για το διάστημα Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2020, διαμορφώθηκε σε 9,065 δισ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 5,739 εκατ. σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Μάλιστα σύμφωνα με την Eurobank «η πτώση της οικονομικής δραστηριότητας κατά το τρέχον έτος, αλλά και τα μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση με σκοπό την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, όπως οι αναστολές πληρωμών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, η μείωση της προκαταβολής του φόρου εισοδήματος, αλλά και η παροχή αποζημίωσης ειδικού σκοπού προς τους εργαζόμενους των κλάδων που έχουν πληγεί από την πανδημία, καθώς και η στήριξη των ανέργων, αναμένεται να έχουν σημαντική επίπτωση και στα δημοσιονομικά μεγέθη της οικονομίας».
