Έναν σχεδόν μήνα μετά την υποβάθμιση του «outlook» της τουρκικής οικονομίας σε «αρνητικό», ο οίκος Moody's επανέρχεται, χαρακτηρίζοντας «πιστωτικά αρνητικό» το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και την ισχυροποίηση του Recep Tayyip Erdogan.
Συνεχίζεται έτσι ένας άτυπος «πόλεμος» μεταξύ του μεγαλύτερου οίκου αξιολόγησης και του Τούρκου προέδρου, καθώς είναι η τρίτη διαδοχική αρνητική «ετυμηγορία» του, από τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Όλα ξεκίνησαν όταν στον απόηχο των εξελίξεων μετά την απόπειρα πραξικοπήματος και την κήρυξη της χώρας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η Moody' s υποβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση της Τουρκίας σε «Ba1». Έριξε με άλλα λόγια το αξιόχρεο της χώρας στην κατηγορία των «σκουπιδιών», προκαλώντας την έξαλλη αντίδραση του Erdogan. Ο Τούρκος πρόεδρος εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση κατά του οίκου, υποστηρίζοντας ότι οι αξιολογήσεις του εκδίδονται κατόπιν παραγγελιών. «Μειώστε την αξιολόγηση της Τουρκίας όσο θέλετε», είχε δηλώσει με νόημα.
Ακολούθησε η υποβάθμιση των προοπτικών της τουρκικής οικονομίας τον Μάρτιο και σήμερα η… απειλή για νέα υποβάθμιση. Το πολωμένο κλίμα που επικρατεί στο εκλογικό σώμα της Τουρκίας μετά το δημοψήφισμα, σε συνδυασμό με την πολιτική αβεβαιότητα και τις μεγάλες εξωτερικές χρηματοδοτικές ανάγκες, συνιστούν ότι η χώρα συνεχίζει να είναι ευάλωτη σε αναταράξεις, γεγονός που επηρεάζει την φερεγγυότητά της, αναφέρει η Moody' s σε έκθεσή της.
Ο οίκος εκτιμά ότι η πολιτική αβεβαιότητα θα συνεχιστεί στην Τουρκία αν οι βαθιές κοινωνικές διαφορές που φάνηκαν στην εκστρατεία πριν το δημοψήφισμα διατηρηθούν, ιδιαίτερα όσο ο πρόεδρος συνεχίσει να συγκεντρώνει τον έλεγχο πάνω από τον κυβερνητικό μηχανισμό και τους θεσμούς και ασκεί πιέσεις την αντιπολίτευση ενόψει των εθνικών εκλογών του 2019.
Σύμφωνα με τη Moody's, με δεδομένο ότι οι κατηγορίες της αντιπολίτευσης για παρατυπίες κατά την ψηφοφορία προφανώς δεν θα έχουν κάποιο αποτέλεσμα, το νέο καθεστώς σε ότι αφορά τις εξουσίες του προέδρου, θα τεθεί σε ισχύ μετά τις εκλογές του 2019, όταν για πρώτη φορά θα διεξαχθούν μαζί οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές.
Η Moody' s, παράλληλα, «βλέπει» σοβαρά προβλήματα για την οικονομία της Τουρκίας, καθώς η πολιτική αβεβαιότητα επηρεάζει σημαντικά την οικονομική δραστηριότητα. Το 2016, η Τουρκία εμφάνισε ρυθμό ανάπτυξης 2,9%, που είναι μικρότερος από το ήμισυ του μέσου όρου των προηγούμενων έξι ετών. Γι' αυτό το λόγο, αναμένεται να διατηρηθούν οι πολιτικές ελαφρύνσεων. Πρόσφατα, η κυβέρνηση επέκτεινε διάφορες φορολογικές ελαφρύνσεις έως το τέλος Σεπτεμβρίου, γεγονός που δείχνει τις ανησυχίες για την ανάπτυξη, παρά τις επίσημες προβλέψεις που κάνουν λόγο για ρυθμό ανάπτυξης άνω του 4% το 2017. Ο οίκος εκτιμά ότι η τουρκική οικονομία μετά βίας θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3% το 2017-2018, ενώ δεν βλέπει μεγαλύτερη ανάπτυξη αν δεν αποκατασταθεί το επιχειρηματικό κλίμα στη χώρα.
Κ. Μαριόλης
Φωτογραφία: SOOC
