Νομικό πλαίσιο για την προστασία όσων καταγγέλλουν και αποκαλύπτουν φοροφυγάδες ή άλλα οικονομικά εγκλήματα καθώς και κάθε άλλο αδίκημα που βλάπτει το δημόσιο συμφέρον και στερεί από τα δημόσια ταμεία φορολογικά έσοδα προωθεί η κυβέρνηση.
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας «Τα Νέα» υπό κατάρτιση βρίσκεται σχέδιο νόμου το οποίο θα αναγνωρίζει τους λεγόμενους «μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος στους οποίους και θα προσφέρει ομπρέλα προστασίας προκειμένου να... ξεθεμελιωθούν μηχανισμοί φοροδιαφυγής χωρίς να κινδυνεύουν οι πληροφοριοδότες να θιγούν από τις πράξεις τους.
Η όποια προστασία παρέχεται σήμερα αφορά επί της ουσίας μόνο υποθέσεις διαφθοράς στον δημόσιο τομέα και με το υπό κατάρτιση νομοσχέδιο η προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος σχεδιάζεται να επεκταθεί και σε φορολογικά αδικήματα ή ακόμα σε υποθέσεις που σχετίζονται με ληγμένα φάρμακα ή επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία τρόφιμα.
Η στόχευση με τον εν λόγω σχέδιο νόμου είναι άνθρωποι που ξέρουν τι γίνεται και το καταγγείλουν να μη θιγούν από την πράξη τους, ιδίως αν δεν εμπλέκονται στον μηχανισμό κλοπής φόρων.
Το κάρφωμα δεν θα αφορά μόνο οικονομικά εγκλήματα ή πράξεις φοροδιαφυγής, αλλά οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί επιβλαβές για το δημόσιο συμφέρον. Παράλληλα με το νομικό υπόβαθρο σχεδιάζεται να δημιουργηθεί μηχανισμός υποδοχής καταγγελιών και ειδικό γραφείο αξιολόγησης των μαρτυριών. Το οικονομικό κίνητρο για τα σφυρίγματα επί του παρόντος, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, δεν βρίσκεται στο τραπέζι.
Το υπό κατάρτιση σχέδιο νόμου συντάσσεται με πρότυπο το βρετανικό μοντέλο και μελλοντικά θα στοχεύει στη δημιουργία μιας υπηρεσίας στο πλαίσιο του εγγλέζικου «Serious Fraud Office».
Οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος
Στην Ελλάδα προ ετών, υπάλληλος σε μια από τις μεγαλύτερες ΔΕΚΟ αποκάλυψε πληροφορίες σε σχέση με κακοδιαχείριση. Τελικά έχασε τη δουλειά του. Το νομικό πλαίσιο δεν ήταν επαρκές για να τον προστατέψει.
Στη χώρα μας με βάση το άρθρο 263Β του Ποινικού Κώδικα, όσοι συνεργάζονται με τις Αρχές, υπαίτιοι για πράξεις διαφθοράς ή δράστες εγκλημάτων διαφθοράς μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιείκεια, με μείωση ή αναστολή της προβλεπόμενης ποινής ή ακόμα και αποχή από την ποινική δίωξη εφόσον μιλήσουν. Οι μάρτυρες αυτοί εντάσσονται στην πρώτη κατηγορία πληροφοριοδοτών, για τους οποίους υπάρχει μια κάποια προστασία.
Υπάρχουν και άλλες διάσπαρτες διατάξεις στον Αστικό ή τον Ποινικό Κώδικα, ενώ με τον Νόμο 4254/2014 προστέθηκε άρθρο 45Β στον Ποινικό με το οποίο προβλέπεται ένας μανδύας προστασίας στα πρόσωπα που συμβάλλουν στην αποκάλυψη μιας παράνομης πράξης, με την προϋπόθεση όμως τα ίδια να μην εμπλέκονται σε αυτή.
Το συγκεκριμένο άρθρο προβλέπει παροχή προστασίας σε όσους συμβάλλουν ουσιωδώς στην αποκάλυψη παράνομων πράξεων, καθώς με πράξη εισαγγελέα μπορούν να χαρακτηριστούν μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος. Ολες οι προβλέψεις του νόμου, όμως, αφορούν τον δημόσιο τομέα και όχι τον ιδιωτικό.
