Είναι ακόμα ένα παιχνίδι που παίζουν τα παιδιά, αν δεν έχουν εθιστεί δηλαδή στις οθόνες. «Κορώνα ή γράμματα;»
Όλη η σοφία του κόσμου είναι εκεί. Ένα νόμισμα δύο όψεις. Ο ένας κερδίζει και ο άλλος χάνει. Οι δανειστές και οι θεσμικοί έχουν τα κεφάλαια και συνήθως κερδίζουν, αλλά αυτή τη φορά χάνουν. Το χρεωμένο ελληνικό δημόσιο συνήθως χάνει (και μόνον) αλλά από τον Απρίλιο του 2021 κερδίζει και κερδίζει γερά.
Μαζί του κερδίζει και ο Έλληνας πολίτης γιατί είναι και για πολύ καιρό θα είναι ακόμα, ο πολίτης ενός υπερχρεωμένου κράτους. Δεν υπάρχει καλύτερη συνθήκη για ένα δανεισμένο και δη υπερχρεωμένο από αυτό που συμβαίνει μετά τον Απρίλιο.
Να δανείζεσαι φθηνά με αρνητικό επιτόκιο (κάτω από τον πληθωρισμό) και ο πληθωρισμός να τρώει την απόδοση και να απειλεί μακροπρόθεσμα και το χρέος. Και όσο υπάρχει ο σωτήριος πληθωρισμός τόσο το χρέος θα ροκανίζεται. Και να έχεις ανάπτυξη.
Αρκεί βεβαίως να υπάρχει η ανάπτυξη. Ανάπτυξη μεγαλύτερη από τον πληθωρισμό, είναι το ιδανικό σενάριο και είναι ακριβώς αυτό που θα μετρήσουμε και θα έχει συμβεί κατά τα ¾ αυτής της χρονιάς, όταν με το καλό θα γίνουν οι απολογισμοί του έτους. Και δανεισμό του δημοσίου, με αρνητικά επιτόκια.
Ο πληθωρισμός είναι κακός; Ναι είναι, αν μιλάμε για τον πληθωρισμό της δεκαετίας του ’80. Ή αν μιλάμε για την Τουρκία εκεί δίπλα, που οι άνθρωποι δεν ξέρουν σε ποιο μαξιλάρι να κρύψουν τρεις λιποβαρείς λίρες και σε ποιο «πορτοφόλι» να ακουμπήσουν 1/12 ethereum μαζί με τα ρέστα σε crypto «σκυλάκια» που αγοράζουν, μαζί με τα λουκάνικα που τα δένουν.
Να έχεις πληθωρισμό 20% και να μην ξέρεις που να κρυφτείς; Το επόμενο στάδιο είναι οι χειρότερες μέρες στην πρόσφατη ιστορία της Αργεντινής και δεν αργεί πολύ αν συνεχιστεί έτσι. Αυτό ναι, είναι πληθωρισμός και δεν είναι απλά κακός, είναι τρόμος.
Αλλά να έρχεσαι από αρνητικό πληθωρισμό χρόνων και μηδενική ανάπτυξη και στην πορεία, εκεί που ο πνιγμένος βγάζει το κεφάλι έξω από το νερό να τον πνίγει ένα κύμα πανδημίας στην πρώτη ανάσα, ε τότε ο πληθωρισμός είναι σημάδι σωτήριας ανάπτυξης.
Η ανάπτυξη στην Ελλάδα, είναι αναμενόμενο να φέρει μαζί της και πληθωρισμό, ανεξάρτητα αν αυτό που βιώνει ο πλανήτης είναι η έλλειψη αποθεμάτων η έλλειψη προσφοράς μετά από παρατεταμένη απραξία και άρα ουδεμία σχέση έχει με υπερθέρμανση που προκαλεί η αυξημένη ζήτηση. Εδώ σηκώθηκε ο ασθενής μετά από βαριά ασθένεια και πεινάει, έχει γιατρευτεί δηλαδή, αλλά αν δεν φάει δεν θα γίνει καλά.
Τα πιο συντηρητικά θεσμικά κεφάλαια λοιπόν, θέλουν να πάρουν αποδόσεις. Θέλουν τόκους, άρα υψηλότερα επιτόκια. Η ανάπτυξη θέλει φθηνά επιτόκια και χρηματοδότηση. Θέλει δουλειά και επιχειρηματικό ρίσκο από μικρούς και μεγάλους.
Αυτές τις μέρες που ένα πανδημικό κύμα, το τελευταίο κατά τα φαινόμενα, μοιάζει να φουσκώνει, θα ήταν καλύτερα να σκεφτούν όλοι τον εμβολιασμό και την αποφυγή των συνωστισμών κι να αφήσουν ήσυχο τον πληθωρισμό.
Η υποθερμία είναι χειρότερη ασθένεια από την υπερθέρμανση στην οικονομία. Η δεύτερη γιατρεύεται εύκολα, με αύξηση επιτοκίων. Η πρώτη όμως αφήνει σημάδια στις οικονομίες και στις κοινωνίες.
Σε τελική ανάλυση, δεν υπάρχει ιστορικό παράδειγμα οικονομίας με υγιή ανάπτυξη χωρίς έστω λίγο πληθωρισμό. Όπως δεν υπάρχει ιστορικό παράδειγμα ανάπτυξης, με αρνητικό πληθωρισμό σαν αυτό που έχει ζήσει πολλά χρόνια αυτή η χώρα. Από το 2013 έως το 2017 δε ζήσαμε και πολλά τρίμηνα ανάπτυξης. Ζήσαμε όμως πολλά τρίμηνα αρνητικού πληθωρισμού.
Αν λοιπόν πρέπει να αποφασίσουμε: αρνητικός πληθωρισμός ή αρνητικά επιτόκια; Κορώνα ή γράμματα; Ας ξέρουμε τι σημαίνει η κάθε όψη.
