Την κατιούσα έχουν αρχίσει να παίρνουν τα ζητούμενα ενοίκια και οι τιμές πώλησης στα ακίνητα εξαιτίας του κορονοϊού. Σε μια παγωμένη αγορά χωρίς πλέον αγοραπωλησίες, τα πρώτα στοιχεία από μεσιτικά γραφεία και εκτιμητές ακινήτων δείχνουν πτωτικές τάσεις στις τιμές, γεγονός που έχει θορυβήσει το οικονομικό επιτελείο.
Σαν αποτέλεσμα έχει παγώσει η διαδικασία αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών, παρ' ότι το 50% των στοιχείων έχει ήδη παραδοθεί στην ηγεσία του υπουργείου. Μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις οι εκτιμητές είναι πολύ πιθανό να υποβάλουν νέες προτάσεις για τις τιμές ζώνης.
Σύμφωνα με στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών:
1. Αυτή τη στιγμή έχει παραδοθεί και είναι έτοιμο το 50% των τιμών ζώνης και αφορούν περιοχές κυρίως των μεγάλων αστικών κέντρων
2. Έχει παραδοθεί και ένα ακόμα σημαντικό τμήμα τιμών ζώνης ωστόσο αυτές επανεξετάζονται από επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών καθώς στις εισηγήσεις των εκτιμητών υπάρχει μεγάλη απόκλιση
3. Για τις 2900 περιοχές που θα ενταχθούν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα παγώνει η διαδικασία κάτι που σημαίνει ότι το ελληνικό δημόσιο θα χάσει σημαντικά έσοδα. Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση είχε υπολογίσει έσοδα ύψους 500 εκατ ευρώ από την ένταξη των ανωτέρω περιοχών κάτι που σημαίνει ότι δεν θα εισέλθουν στον κρατικό κορβανά. Η εξέλιξη αυτή οδηγεί και στην ματαίωση της μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 8% μεσοσταθμικά το 2020
4. Μετά το τέλος της κρίσης η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών θα αφήσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα πριν ξεκινήσουν το έργο τους οι εκτιμητές ακινήτων. Και αυτό καθώς το οικονομικό επιτελείο επιθυμεί να «ηρεμήσει» πρώτα η αγορά ή διαφορετικά να επανέλθει σε κανονικούς ρυθμούς προκειμένου να αποφευχθούν στρεβλώσεις στο σχέδιο της εξίσωσης των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές τιμές.
Το πάγωμα της διαδικασίας μεταθέτει επί της ουσίας για το 2021 την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών και κατ’ επέκταση τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% μεσοσταθμικά. Αυτό σημαίνει ότι ο ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους θα είναι στα επίπεδα του 2019, δηλαδή θα εισπραχθούν από το κράτος περί τα 2,53 δισ. ευρώ. Όπως αναφέρουν οι ειδικοί οι επιπτώσεις από τη νόσο έχουν αρχίσει και φαίνονται και στην αγορά ακινήτων, με τους ειδικούς του χώρου να σημειώνουν ότι μέσα σε ένα μήνα άλλαξαν τα δεδομένα, εξέλιξη που μεταβάλλει και τις τιμές των ακινήτων.
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση της ΤτΕ, «δεδομένης της υψηλής εξάρτησης της αγοράς ακινήτων από τον τουρισμό και από άλλους επιμέρους κλάδους της οικονομίας, αναμένεται ότι κατά τους πρώτους μήνες του 2020 οι τιμές των ακινήτων θα παραμείνουν στάσιμες ή και σε ορισμένες περιπτώσεις θα δεχθούν πιέσεις, το μέγεθος των οποίων θα εξαρτηθεί κυρίως από τη διάρκεια των τρεχουσών ειδικών συνθηκών. Η ταχύτητα της αποκατάστασης της επενδυτικής ζήτησης από το εξωτερικό και της βελτίωσης της εγχώριας ζήτησης θα εξαρτηθεί από την ταχύτητα επαναφοράς της ομαλότητας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια, η εγχώρια αγορά ακινήτων έχει καταστεί πολύ πιο εξωστρεφής, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης προέρχεται από το εξωτερικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019 η καθαρή εισροή κεφαλαίων για αγορές ακινήτων από ξένους επενδυτές, όπως καταγράφεται στα στοιχεία της ΤτΕ, προσέγγισε το 1,5 δισ. ευρώ, αυξημένη κατά 28,5% σε σχέση με το 2018. Μεγάλο μέρος των επενδύσεων αυτών κατευθύνθηκε σε κατοικίες, είτε σε δημοφιλείς παραθεριστικούς προορισμούς, είτε στο κέντρο της Αθήνας και στα νότια προάστια της Αττικής. Πλέον η Αττική δέχεται μεγάλες πιέσεις και τα στοιχεία που είχαν συλλέξει οι εκτιμητές στην παρούσα φάση δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.