Δεν μπορούμε να έχουμε παράπονα από τον Τζέιμι Ντάιμον, τον διευθύνοντα σύμβουλο της μεγαλύτερης σε χρηματιστηριακή αξία αμερικανικής τράπεζας, της JPMorgan Chase (JPM NYSE). Την πρώτη μέρα του Μαΐου μας είχε προειδοποιήσει για τον επερχόμενο «οικονομικό τυφώνα», επικαλούμενος τις αυξήσεις επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών και το γενικότερο σφίξιμο της νομισματικής πολιτικής τους, τον υψηλό πληθωρισμό, τα ακριβά καύσιμα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Προσδεθείτε! είχε πει, εμείς στην JPMorgan έχουμε ήδη προσδεθεί και θα είμαστε πολύ συντηρητικοί στη διαχείριση της κατάστασης και στη διαχείριση του ενεργητικού μας.
Χθες το απόγευμα, η τράπεζα ανακοίνωσε τα οικονομικά της αποτελέσματα για το δεύτερο τρίμηνο της χρονιάς, πρώτη ανάμεσα σε όλες τις μεγάλες τράπεζες και στα 30 μέλη του δείκτη Dow Jones Industrial. Αν κάποιος θυμόταν τις προειδοποιήσεις του Ντάιμον δεν θα είχε εκπλαγεί από το γεγονός πως τα κέρδη ήταν λιγότερα από αυτά που περίμεναν κατά μέσο όρο οι χρηματιστηριακοί αναλυτές. Ο βασικός λόγος για αυτή την υστέρηση ήταν η απόφαση της διοίκησης να «βγάλει στην άκρη» 428 εκατομμύρια δολάρια ενόψει πιθανών ζημιών από καθυστερημένη αποπληρωμή δανείων που έχει δώσει σε πελάτες της. Κατά τα άλλα, τα αποτελέσματά της έδειξαν πως, μέχρι τώρα, η οικονομία πηγαίνει καλά. Όμως ο Ντάιμον δήλωσε, μιλώντας προς τους επενδυτές, πως η επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών στην οποία είχε αναφερθεί στην αρχή του Ιουνίου έχει πλησιάσει πλέον πολύ κοντά και σε ορισμένους τομείς είναι ήδη αισθητή.
Ο Ντάιμον πρόσθεσε πως το παγκόσμιο οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον καθιστά πολύ πιθανές αρνητικές εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Οι αγορές δεν χάρηκαν πολύ από αυτά που άκουσαν από την JPMorgan, αλλά αυτό που φαίνεται πως τους πείραξε ακόμα περισσότερο ήταν η απόφαση του Ντάιμον να σταματήσει προσωρινά τις αγορές ιδίων μετοχών στις οποίες συστηματικά προβαίνει η τράπεζα. Αυτό εξέπληξε αρνητικά την αγορά, παρά το γεγονός πως ορισμένοι αναλυτές το είχαν πιθανολογήσει πριν μερικές εβδομάδες δεδομένης της συντηρητικής στάσης του Ντάιμον.
Η αντίδραση των επενδυτών δεν ήταν θετική, αφού με το ξεκίνημα της συνεδρίασης η μετοχή της τράπεζας σημείωσε σημαντική πτώση, η οποία έφθασε μέχρι το 5,2%, με την τιμή της να φθάνει ελάχιστα πάνω από τα 106 δολάρια. Μαζί της παρέσυρε και όλες τις άλλες μεγάλες τράπεζες, ακόμα και την Morgan Stanley (MS), η οποία είχε ανακοινώσει τα δικά της αποτελέσματα λίγο μετά την από την JPMorgan, χωρίς αντίστοιχες αρνητικές εκπλήξεις. H Citigroup (C NYSE), η Bank of America (BAC NYSE), η Wells Fargo (WFC NYSE) και η Goldman Sachs (GS NYSE) όλες υποχώρησαν αρκετά, από 1,5% μέχρι και πάνω από 4%.
Για τις περισσότερες από αυτές, τα χαμηλά της χθεσινής συνεδρίασης ήταν οι χαμηλότερες τιμές τους για τους τελευταίους δώδεκα μήνες. Φυσικά, η πτώση των μεγάλων τραπεζικών μετοχών παρέσυρε και τους μεγάλους χρηματιστηριακούς δείκτες, με τον S&P 500 και τον Dow Jones Industrial να πέφτουν σε κάποια στιγμή μέχρι και 2% πιο κάτω από το κλείσιμο της προηγούμενης συνεδρίασης. Τελικά, οι δηλώσεις του μέλους του διοικητικού συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας Κρίστοφερ Γουάλερ, ο οποίος υπονόησε πως οι αγορές βιάζονται να προεξοφλήσουν την άμεση αύξηση των επιτοκίων κατά 1%, βοήθησαν την χρηματιστηριακή αγορά να ανακτήσει μέρος των απωλειών, με τον S&P 500 και τον Dow Jones Industrial να κλείνουν με απώλειες μικρότερες του 0,5% και τον Nasdaq με οριακά κέρδη.
Χάρη στον Γουάλερ μειώθηκαν και οι απώλειες της JPMorgan, η οποία τελικά έκλεισε στο 107,98, πεσμένη κατά 3,51% από το κλείσιμο της συνεδρίασης της Τετάρτης. Η αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά ήταν ούτως ή άλλως μουδιασμένη μετά την προχθεσινή ψυχρολουσία με την ανακοίνωση του πολύ υψηλού πληθωρισμού, και τα αρκετά αδύναμα εταιρικά αποτελέσματα της αεροπορικής εταιρείας Delta Airlines (DAL NYSE) και της βιομηχανικής εταιρείας Fastenal (FAST NASDAQ). Και οι δύο σημείωσαν σημαντική πτώση της τάξης του 4%, καθώς η Delta φόβισε την αγορά με την αύξηση του κόστους λειτουργίας της ενώ η Fastenal, η οποία παράγει και πουλάει χιλιάδες προϊόντα σε χιλιάδες πελάτες της, παραπονέθηκε για την αύξηση του κόστους λειτουργίας της και παρατήρησε πως το τελευταίο δίμηνο έχει αρχίσει να εμφανίζεται και μείωση της ζήτησης.
Όλοι μας ξέρουμε πως οι χρηματιστηριακές αγορές περιμένουν με πολύ ενδιαφέρον, και αγωνία, την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του δευτέρου τριμήνου, κυρίως στις ΗΠΑ αλλά και στην Ευρώπη. Αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο τους επενδυτές είναι οι εκτιμήσεις των διοικήσεων για την συνέχεια της χρονιάς και το πως επηρεάζεται κάθε επιχείρηση από τον πληθωρισμό και την άνοδο των επιτοκίων.
Σίγουρα δεν θέλουν να ακούσουν για υποβαθμίσεις των εκτιμήσεων των διοικήσεων για τον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία των εταιρειών τους. Αν κρίνουμε από την αντίδραση των επενδυτών στις ανακοινώσεις της JPMorgan, της Delta και της Fastenal, έχουν διακρίνει κάποια σημάδια επιβράδυνσης της κερδοφορίας και κάποιες πρώτες ενδείξεις πως η οικονομία αδυνατίζει. Σήμερα το απόγευμα θα ακούσουμε τα νέα άλλων μεγάλων τραπεζών, της Citigroup και της Wells Fargo και την Δευτέρα της Bank of America και της Goldman Sachs. Αν αυτά που ακούσουμε μοιάζουν με αυτά που μας είπε η JPMorgan, θα πρέπει να περιμένουμε μία νέα πτωτική κίνηση και για τις τράπεζες και για τους βασικούς χρηματιστηριακούς δείκτες.
Από την Τρίτη και μετά, η προσοχή της αγοράς θα στραφεί προς τις τεχνολογικές και τις βιομηχανικές επιχειρήσεις που παίρνουν την σκυτάλη της ανακοίνωσης αποτελεσμάτων. Καθώς οι ελπίδες πως η Κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα βρει αφορμή για να σταματήσει τις επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων έχουν εξαφανιστεί μετά τις προχθεσινές ανακοινώσεις για τον πληθωρισμό, και οι αγορές περιμένουν πως στις 27 Ιουλίου η Fed θα ανεβάσει τα επιτόκια αναφοράς κατά τουλάχιστον 0,75%, ίσως και 1%, τα εταιρικά αποτελέσματα θα κρίνουν την πορεία των αγορών τις επόμενες εβδομάδες. Η πρώτη γεύση δεν είναι και πολύ ενθαρρυντική.
Αν τα πράγματα συνεχίσουν με παρόμοιο τρόπο, η πτώση των χρηματιστηριακών αγορών σε χαμηλότερα επίπεδα δύσκολα θα αποφευχθεί, εκτός αν ενταθεί η πτώση της τιμής του πετρελαίου και των πρώτων υλών και μπορέσει να παίξει τον ρόλο του μαξιλαριού που ψάχνουν εδώ και μερικούς μήνες οι επενδυτές, δίνοντάς τους την ευκαιρία να προεξοφλήσουν την πολυπόθητη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.
