Αν για κάτι δεν έχει σοφότερος χθες ο δανειολήπτης, είτε ο εν ενεργεία είτε και ο υποψήφιος, είναι για το πότε θα ξεκινήσει η διαδικασία αποκλιμάκωσης των επιτοκίων, ποιο θα είναι το βάθος της πτώσης αλλά και που θα τοποθετηθεί το νέο «χαμηλό» τόσο για τα τρία επιτόκια «κλειδιά» της ΕΚΤ όσο και για το Euribor.
Πώς θα μπορούσε βέβαια ο απλός δανειολήπτης να έχει μια απάντηση για ένα ερώτημα το οποίο ουσιαστικά απασχολεί το σύνολο της παγκόσμιας οικονομικής κοινότητας.
Το άγχος του δανειολήπτη παραμένει επομένως. Και όσο θα περνούν οι εβδομάδες θα γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη. Η πρώτη αιτία, είναι το γεγονός ότι σε μερικούς μήνες, (τον Μάιο), ξεπαγώνουν τα κυμαινόμενα επιτόκια που οι τράπεζες με δική τους πρωτοβουλία είχαν «κλειδώσει» στα επίπεδα του Μαρτίου του 2023.
Σχέση με το πλαφόν που έβαλαν οι τράπεζες πέρυσι την άνοιξη, τα επιτόκια έχουν ανέβει κατά επιπλέον μια ποσοστιαία μονάδα. Κατά συνέπεια, αν φτάσουμε στον Μάιο και η ΕΚΤ δεν έχει ξεκινήσει ακόμη τη διαδικασία αποκλιμάκωσης των επιτοκίων (που είναι και το πιθανότερο σενάριο) θα υπάρχουν δύο ενδεχόμενα:
- Τα επιτόκια θα ξεπαγώσουν, θα φτάσουν στα σημερινά επίπεδα και οι δόσεις των δανείων θα επιβαρυνθούν καθώς θα γίνει επανυπολογισμός των δόσεων για εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες.
- Οι τράπεζες, θα αποφασίσουν να παρατείνουν το πάγωμα των επιτοκίων αναλαμβάνοντας το σχετικό κόστος δίνοντας έτσι και στην ΕΚΤ τα χρονικά περιθώρια να «κλείσουν» την ψαλίδα. Αυτό στην παρούσα φάση είναι και το πιθανότερο σενάριο καθώς δεν έχουν λόγο οι τράπεζες να θέσουν να δυσαρεστήσουν εκατοντάδες χιλιάδες πελάτες τη στιγμή που η διαφορά ανάμεσα στο τρέχον επιτόκιο και το «πλαφόν» μπορεί να σβήσει ακόμη και μέσα σε ένα εξάμηνο, προϋπολογισμού επιτρέποντος.
Για τους υποψήφιους δανειολήπτες, το στοίχημα είναι ακόμη πιο ισχυρό. Γνωρίζοντας ότι η πρόβλεψη είναι ότι κάποια στιγμή τα επιτόκια θα αρχίσουν να υποχωρούν, το ερώτημα που μπαίνει επιτακτικά είναι αν στην παρούσα φάση θα πρέπει να επιλεγεί το κυμαινόμενο ή το σταθερό επιτόκιο.
Και εδώ, ανοίγει μια πολύ μεγάλη συζήτηση: πόσο θα υποχωρήσουν τα επιτόκια και σε ποιο επίπεδο θα σταθεροποιηθούν; Με τα σημερινά δεδομένα, μια πιθανή εξέλιξη είναι μέχρι το τέλος του 2024 ή στις αρχές του 2025, η ΕΚΤ να έχει ρίξει το επιτόκιο στο επίπεδο του 3%. Αυτό σημαίνει ότι το κυμαινόμενο επιτόκιο θα κοστίζει περισσότερο από 4%. Σήμερα, υπάρχουν σταθερά επιτόκια που προσφέρουν χαμηλότερο επιτόκιο.
Άρα, για να πάψει να ισχύει αυτό, θα πρέπει το επιτόκιο της ΕΚΤ να πέσει στο 2% ή και χαμηλότερα. Θα συμβεί αυτό; Πρόβλεψη για τόσο μακρινό ορίζοντα δεν μπορεί να γίνει. Ωστόσο, δεν είναι και πολλοί αυτοί που δίνουν πολλές πιθανότητες στο ενδεχόμενο να επιστρέψουμε στα μηδενικά επιτόκια καθώς κάτι τέτοιο θα συμβεί μόνο αν υπάρξει μεγάλη ύφεση στην Ευρωζώνη.
Σταθερό μικρής διάρκειας επομένως; Όποια απόφαση και αν ληφθεί, ένα ρίσκο θα υπάρχει οπότε ο καθένας θα κρίνει με βάση τις αντοχές της τσέπης του αλλά και την διάθεσή του να εκτίθεται στο ρίσκο της νομισματικής πολιτικής.
