Στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας, η Ελληνική Στατιστική Αρχή δημοσίευσε τα στοιχεία για τις εμπορικές συναλλαγές τις χώρας μας με όλο τον πλανήτη κατά τη διάρκεια του 2024 και πλέον έχουμε αναλυτική εικόνα για το πώς έκλεισε η περυσινή χρονιά.
Η διεύρυνση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας προφανώς αποτελεί την «μεγάλη εικόνα». Το έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 34,6 δις. ευρώ έναντι 32 δις. ευρώ το 2023 και η διαφορά των 2,6 δις. ευρώ ισοδυναμεί με περίπου 1% του ΑΕΠ, ποσό που προφανώς «πληγώνει» το ΑΕΠ της χώρας και ροκανίζει το όφελος από την αύξηση των τουριστικών εσόδων.
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και την ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου για την επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα, τα βλέμματα στρέφονται αναγκαστικά και στο διμερές εμπόριο της Ελλάδας με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε μια προσπάθεια να καταγραφούν επιπτώσεις.
Τι δείχνει λοιπόν ο οριστικός κατάλογος του 2024;
Οι συνολικές εξαγωγές της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ για το 2024, διαμορφώνονται στα 2,4 δισ. ευρώ και το ισοζύγιο Ελλάδας - ΗΠΑ είναι για μια ακόμη χρονιά πλεονασματικό καθώς οι εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων ανήλθαν στα 2,16 δισ. ευρώ. Το ενδιαφέρον πρέπει να επικεντρωθεί και στα δύο μεγέθη.
Οι αμερικανικοί δασμοί στα προϊόντα που εξάγουν οι ελληνικές επιχειρήσεις -αν και όποτε επιβληθούν- σημαίνει απώλεια ανταγωνιστικότητας για τα ελληνικά προϊόντα λόγω αύξησης της τιμής άρα και πιθανή μείωση των πωλήσεων.
Από την άλλη, με δεδομένο ότι η Ευρώπη θα απαντήσει στις επιβολή των δασμών -τουλάχιστον αυτό διαμηνύουν ήδη οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι- οι εισαγωγές μας απασχολούν διότι είναι πιθανό να έχουμε κύμα ανατιμήσεων στα προϊόντα στα οποία εισάγονται από τις ΗΠΑ και τα οποία θα υποβληθούν σε έξτρα δασμούς.
Η πρώτη ομάδα προϊόντων που εξάγει η Ελλάδα στις ΗΠΑ ενσωματώνονται στην ομάδα: «Λάδια από πετρέλαιο ή από ασφαλτούχα ορυκτά, άλλα από τα ακατέργαστα λάδια. Παρασκευάσματα που δεν κατονομάζονται ούτε περιλαμβάνονται αλλού, που περιέχουν κατά βάρος 70 % ή περισσότερο λάδια από πετρέλαιο ή ασφαλτούχα ορυκτά και στα οποία τα λάδια αυτά αποτελούν το βασικό συστατικό. Χρησιμοποιημένα λάδια».
Η αξία των εξαγωγών ανέρχεται στα 505 εκατομμύρια ευρώ για το 2024, περίπου το ένα πέμπτο των συνολικών εξαγωγών. Ακολουθούν τα «Άλλα λαχανικά παρασκευασμένα ή διατηρημένα αλλιώς παρά με ξίδι ή οξικό οξύ, όχι κατεψυγμένα, άλλα από τα προϊόντα της κλάσης 2006» με 212 εκατομμύρια ευρώ και στην 3η θέση της κατάταξης «Καρποί και φρούτα και άλλα βρώσιμα μέρη φυτών, αλλιώς παρασκευασμένα ή διατηρημένα, με ή χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών ή αλκοόλης, που δεν κατονομάζονται ούτε περιλαμβάνονται αλλού» με το ποσό των εξαγωγών να διαμορφώνεται στα 105 εκατομμύρια ευρώ.
Στην 4η θέση τα «Τσιμέντα υδραυλικά (στα οποία περιλαμβάνονται και εκείνα που δεν είναι σε σκόνη, με την ονομασία «clinkers»), έστω και χρωματισμένα» με 93 εκατομμύρια ευρώ και ακολουθούν οι «Πλάκες, ταινίες και φύλλα, από αργίλιο, με πάχος που υπερβαίνει τα 0,2 mm» με 91 εκατομμύρια ευρώ.
Δεν υπάρχουν επομένως χάλυβες και αλουμίνια στις πρώτες θέσεις της κατάταξης. Το επιβεβαιώνουν και οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους συγκεκριμένους τομείς. Εταιρείες που είτε έχουν αναπτύξει και οι ίδιες παραγωγική δραστηριότητα στο έδαφος των ΗΠΑ (οπότε διαφεύγουν της απειλής των δασμών) είτε στρέφουν την εξαγωγική τους δραστηριότητα σε άλλες χώρες.
Θα ήταν όμως λάθος να υποτιμηθεί το όλο θέμα. Άλλωστε, ακόμη είναι πολύ νωρίς για να ξέρουμε σε ποια προϊόντα θα επιβληθούν δασμοί, από πότε και ποιου ύψους. Σε μια οικονομία -όπως η ελληνική- με τεράστιο βαθμό εξάρτησης από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές, το πρόβλημα του γείτονα γίνεται και δικός μας πρόβλημα.
Για παράδειγμα, η Γερμανία είναι μια από τις χώρες που θα πληγούν από την επιβολή δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο καθώς καταλαμβάνει από τις κορυφαίες θέσεις διεθνώς στη σχετική λίστα. Είναι ή δεν είναι βασικός πελάτης του ελληνικού τουρισμού η Γερμανία. Επηρεάζεται ή δεν επηρεάζεται ο αριθμός των τουριστών από την πορεία της εγχώριας οικονομίας; Ο δρόμος θα είναι μακρύς…