Του Γιώργου Φιντικάκη
Οι κρατικοποιήσεις ήταν και παραμένουν το βασικό στίγμα του ΣΥΡΙΖΑ στην ενέργεια, με στόχευση να πουλήσει το αφήγημα αυτό στην εκλογική του πελατεία, αφήνοντας όλα τα υπόλοιπα κρίσιμα μέτωπα κληρονομιά για τους επόμενους.
Το ίδιο ωστόσο αυτό αφήγημα νοθεύεται και αυτοαναιρείται από αντιφατικές επιλογές της κυβέρνησης, όπως για παράδειγμα ο δήθεν δημόσιος έλεγχος στα δίκτυα φυσικού αερίου.
Πρόκειται για "μύθο". Εδώ και καιρό η κυβέρνηση επιχειρεί να διασκεδάσει το γεγονός ότι ο βασικός κορμός των υποδομών φυσικού αερίου της χώρας, δηλαδή ο ΔΕΣΦΑ, πουλήθηκε στο ιταλο-βελγο-ισπανικό σχήμα Snam-Fluxys-Enagas, με το επιχείρημα του δήθεν κρατικού ελέγχου στα δίκτυα διανομής.
Τα τελευταία ωστόσο σε πολλές χώρες τα διαχειρίζονται ιδιωτικές εταιρείες, ενώ αντίθετα το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου, όπως ο ΔΕΣΦΑ, είναι αυτό που ακόμη και σε χώρες, με φιλελεύθερη οικονομία, βρίσκεται υπό δημόσιο έλεγχο. Τυχαίο δεν είναι ότι όλα τα μέλη του νέου ιδιοκτήτη του ΔΕΣΦΑ είναι οι αντίστοιχοι ΔΕΣΦΑ Ιταλίας, Βελγίου, και Ισπανίας, που ελέγχονται είτε από τα αντίστοιχα δημόσια των χωρών αυτών, και από δήμους. Αντί λοιπόν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να πουλά ενεργειακές υποδομές, θα μπορούσε να είχε προχωρήσει σε πραγματικό άνοιγμα των αγορών ή τουλάχιστον να μην φέρνει προσκόμματα, μόνο και μόνο για να προστατέψει τα κρατικά μονοπώλια.
Οι μύθοι του ΣΥΡΙΖΑ στην ενέργεια, δεν σταματούν εδώ. Μύθος είναι ότι "η ΔΕΗ αποτελεί μια βιώσιμη επιχείρηση", ότι "υπάρχει ρεκόρ επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας", ενώ σε αυτά πρέπει να προστεθούν και πολλές μισές αλήθειες, όπως ότι "αποφεύχθηκαν οι αυξήσεις στα τιμολόγια" και ότι "η ΛΑΡΚΟ απέφυγε το λουκέτο".
Μύθος 1ος: Αποφεύχθηκε το σενάριο της Μικρής ΔΕΗ
Πράγματι η κυβέρνηση έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της ώστε να κερδίσει χρόνο έως τις εκλογές, και να μεταθέσει την υπόθεση ΔΕΗ στην επόμενη. Τούτο όμως δεν σημαίνει ότι αποφεύχθηκε το σενάριο της "μισητής" Μικρής ΔΕΗ, απλά αυτό θα αναλάβει να το υλοποιήσει η επόμενη, και όχι η ίδια.
Θα επιστρέψουμε σε λύσεις τύπου 2014, αλλά με πολύ χειρότερες συνθήκες για την επιχείρηση. Τα 1,5-2 δισ ευρώ που υπολογίζονταν ότι θα εισέπραττε η ΔΕΗ με τη Μικρή ΔΕΗ του 2014, θα είναι λιγότερα το 2019 και το 2020, ακριβώς επειδή η επιχείρηση έχει απαξιωθεί σημαντικά τη τελευταία τετραετία. Είτε έτσι, είτε αλλιώς, η ΔΕΗ θα βγει ζημιωμένη.
Μύθος 2ος: Τα τιμολόγια ρεύματος δεν αυξήθηκαν
Πράγματι, η παρούσα κυβέρνηση αρνείται σταθερά κάθε συζήτηση για αύξηση στα τιμολόγια ρεύματος, υποστηρίζοντας ότι προστατεύει έτσι τα λαϊκά εισοδήματα.
Στη πραγματικότητα, το αποτέλεσμα των χειρισμών της στη ΔΕΗ, με τη κακή συμφωνία του 2015 να χάσει η επιχείρηση το μισό της μερίδιο έως το 2020, μέσω υποχρεωτικών δημοπρασιών πώλησης ρεύματος κάτω του κόστους, και δίχως αντάλλαγμα, θα φέρει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.
Τα οικονομικά της ΔΕΗ επιδεινώνονται καθημερινά, που σημαίνει ότι κάποια στιγμή η αύξηση των τιμολογίων στο ρεύμα θα επιλεγεί ως μονόδρομος από μια επόμενη κυβέρνηση, προκειμένου η επιχείρηση να μην καταρρεύσει. Το ζήτημα των αυξήσεων στα τιμολόγια της ΔΕΗ είναι μια από τις κληρονομιές της παρούσας κυβέρνησης στην επόμενη.
Μύθος 3ος: Τα δίκτυα υπό δημόσιο έλεγχο
Στο θέμα του φυσικού αερίου, τα δίκτυα όχι μόνο δεν έμειναν στο κράτος, αλλά η πώληση του ΔΕΣΦΑ βαφτίστηκε ιδιωτικοποίηση, όταν άλλες χώρες με "φιλελεύθερες" κυβερνήσεις φροντίζουν ώστε αυτά να λειτουργούν για το δημόσιο συμφέρον.
Στο θέμα του ηλεκτρισμού, κορωνίδα της μέχρι σήμερα πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ είναι η υπόθεση του ΑΔΜΗΕ, τον οποίο η ΔΕΗ εξαναγκάστηκε να παραχωρήσει στο κράτος έναντι ευτελούς τιμήματος, και με απώλεια δεκάδων εκατομμυρίων από μερίσματα κάθε χρόνο.
Σε αυτή τη δήθεν μερική ιδιωτικοποίηση, το 24% ανήκει σε μια κινέζικη κρατική εταιρεία (State Grid), με βασική στόχευση να χρησιμοποιήσει την Ελλάδα ως πύλη εισόδου για να πουλήσει εξοπλισμό δικό της και των θυγατρικών της σε ευρωπαϊκό έδαφος. Τρανό παράδειγμα, είναι ο "πόλεμος" που μαίνεται με τις Βρυξέλλες σχετικά με το καλώδιο Κρήτης-Αττικής, ενταγμένο στο έργο κοινού ενδιαφέροντος Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, και με την Αθήνα να κινδυνεύει να χάσει την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, καθώς οι Κινέζοι μάνατζερ του ΑΔΜΗΕ θέλουν απ'' ότι φαίνεται να βάλουν εκείνοι τους κανόνες, δηλαδή τις τεχνικές προδιαγραφές. Αν και δεν ομολογείται δημοσίως, στη πραγματικότητα ο στόχος της State Grid είναι να επιβάλει τον εξοπλισμό της, με ότι αυτό συνεπάγεται, σταδιακά σε όλη τη ΝΑ Ευρώπη.
Μύθος 4ος: Έκρηξη επενδύσεων στα αιολικά
Στα αιολικά πράγματι τα νέα πάρκα που συνδέθηκαν πέρυσι στο δίκτυο ήταν της τάξης των 250 εκατ ευρώ, ωστόσο αυτό έχει να κάνει περισσότερο με τη διεθνή τάση υπέρ της καθαρής ενέργειας, και όχι με μέτρα πολιτικής που ελάττωσαν τη γραφειοκρατία, μείωσαν τα κόστη ή βελτίωσαν τις διαδικασίες, όπως ένα νέο και απλοποιημένο χωροταξικό.
Αντιθέτως απουσιάζει ένας καθαρό και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα διετίας γύρω από τις ποσότητες των ΑΠΕ που θα δημοπρατηθούν έως το 2020. Είναι θέμα που αφορά κατά βάση το ΥΠΕΝ.
Επίσης μεγάλο λάθος χαρακτηρίζει η αγορά, την ουσιαστική "διάλυση" της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, με την απορρόφησή της από τη μητρική εταιρεία και αυτό, στο όνομα της δήθεν ενδυνάμωσης της ΔΕΗ στις ΑΠΕ. Στη πραγματικότητα όμως η ΔΕΗ διαλύει τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες σε επιμέρους τμήματα, διαχέοντάς τα μέσα στη δαιδαλώδη δομή της επιχείρησης.
Μύθος 5ος: Διάσωση της ΛΑΡΚΟ από το λουκέτο
Στα χέρια των επόμενων πρόκειται να σκάσει μια ακόμη “καυτή πατάτα”, αυτή της ΛΑΡΚΟ για την οποία η Κομισιόν έδωσε τον Ιανουάριο διορία δύο μηνών στη κυβέρνηση να επιστρέψει τα 136 εκατ ευρώ των παράνομων κρατικών ενισχύσεων, απειλώντας ότι διαφορετικά θα παραπέμψει ξανά την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Στην εξέλιξη αυτή που δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία, αφού έχουμε ήδη καταδικαστεί για το συγκεκριμένο θέμα από το Νοέμβριο του 2017, δίχως έκτοτε να έχουμε κάνει το παραμικρό, το αρμόδιο υπουργείο Ενέργειας σκοπεύει να αντιδράσει με συνταγή, παρόμοια, με εκείνης της ΔΕΗ, δηλαδή αγοράζοντας μερικούς μήνες χρόνο.
Στη πράξη αυτό σημαίνει ότι όταν στις αρχές Απριλίου θα έχει παρέλθει η δίμηνη διορία των Βρυξελλών- σημειωτέον ότι το ταμείο της ΛΑΡΚΟ είναι άδειο- το ΥΠΕΝ θα επικαλεστεί κάποια νέα δικαιολογία προκειμένου να κερδίσει από αυτές ακόμη λίγο χρόνο, τόσο όσο χρειάζεται για να παραδώσει το πρόβλημα στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης.
