Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Ολοκληρώνεται σταδιακά η «μεγάλη έξοδος» του προσωπικού των ελληνικών τραπεζών, η οποία ξεκίνησε πριν από τέσσερα χρόνια με την τεράστιας έκτασης συγκέντρωση του κλάδου, στον απόηχο του PSI και της ανάγκης ανακεφαλαιοποίησης. Με πρώτη την Τρ. Πειραιώς, της οποίας το νέο πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου αναμένεται να ανακοινωθεί στο προσεχές διάστημα, οι τράπεζες θέλουν να κλείσουν
Την ίδια ώρα, μειώνουν σημαντικά τον αριθμό των καταστημάτων και «ποντάρουν» στις απεριόριστες δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας, με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός να μεταφέρεται, πλέον, στο διαδίκτυο και στις κινητές συσκευές.
Πρόκειται για την προσπάθεια των πιστωτικών ομίλων να πετύχουν τους στόχους περιορισμού του λειτουργικού κόστους, όπως αυτοί περιγράφονται στα σχέδια αναδιάρθρωσης που έχουν συμφωνήσει με την Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DGComp). Το λειτουργικό κόστος θα περιοριστεί – κατά κύριο λόγο - μέσω της αποεπένδυσης από τις αγορές των Βαλκανίων και της συρρίκνωσης του δικτύου και του ανθρώπινου δυναμικού στην Ελλάδα.
Παράλληλα, η ψηφιακή επανάσταση δίνει την ευκαιρία στις τράπεζες να βελτιώσουν σημαντικά την αποδοτικότητα των υπηρεσιών τους και να μειώσουν έξοδα για λειτουργίες που πλέον θεωρούνται... παρωχημένες. Έτσι, οι τράπεζες βάζουν την ψηφιακή τεχνολογία στον πυρήνα , δημιουργώντας νέες διευθύνσεις αποκλειστικά για την ανάπτυξη σχετικών εφαρμογών και υπηρεσιών. Άλλωστε η διείσδυση της ηλεκτρονικής τραπεζικής είναι τόσο περιορισμένη στη χώρα μας που τα περιθώρια ανάπτυξης είναι πολύ μεγάλα.
Αποχωρήσεων συνέχεια
Μέσα σε επτά χρόνια έχουν αποχωρήσει πάνω από 20.000 εργαζόμενοι από τον κλάδο, ενώ τα τραπεζικά υποκαταστήματα έχουν μειωθεί κατά 3.500 περίπου. Σήμερα, οι τράπεζες θέλουν να κλείσουν όσο πιο γρήγορα μπορούν τις «εκκρεμότητες» των σχεδίων αναδιάρθρωσης και σε αυτό το πλαίσιο αναμένεται να προχωρήσουν σε νέα προγράμματα εθελούσιας εξόδου, με πρώτη την Τρ. Πειραιώς.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ανακοίνωση του προγράμματος της Τρ. Πειραιώς, που έχει στόχο την αποχώρηση τουλάχιστον 2.000 εργαζομένων, είναι θέμα ημερών. Θα ακολουθήσουν οι υπόλοιπες τρεις τράπεζες, με το πρόγραμμα της Εθνικής να παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Σημειώνεται ότι οι τράπεζες που δεν δέχτηκαν κρατική βοήθεια κατά την πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση, ήτοι οι Eurobank και Alpha Bank, κατάφεραν να πάρουν το πράσινο φως της DGComp για λιγότερες αποχωρήσεις και περιορισμένο κλείσιμο καταστημάτων. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της Eurobank, η οποία κατάφερε να «γλιτώσει» 36 καταστήματα και περί τους 1.000 εργαζόμενους, σε σύγκριση με τους στόχους που θα έπρεπε να υλοποιήσει στην περίπτωση που λάμβανε κρατική βοήθεια. Η τράπεζα, μάλιστα, θα συγκρατήσει τις συνολικές δαπάνες στην Ελλάδα στα 800 εκατ. ευρώ μέχρι το 2017 και όχι στα 750 εκατ. ευρώ που ήταν η πρόβλεψη με νέα κρατική βοήθεια.
Συνολικά, από τις Εθνική, Eurobank και Alpha Bank θα αποχωρήσουν περίπου 2.700 άτομα - αν και οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν σε συνεννόηση με την DGComp - με την Alpha Bank να υποχρεούται να μειώσει το προσωπικό της μόλις κατά 173 άτομα.
Ποντάρουν στην ψηφιακή εποχή
Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης θα κυριαρχήσουν οι εφαρμογές που δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες του διαδικτύου, των κινητών τηλεφώνων και των φορητών συσκευών να... ξεχάσουν τα τραπεζικά καταστήματα.
Τα βήματα που έχουν σημειώσει οι ελληνικές τράπεζες προς αυτή την κατεύθυνση είναι σημαντικά, όμως η διείσδυση της ηλεκτρονικής τραπεζικής στη χώρα μας διαμορφώνεται στο 16%, όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανέρχεται στο 50%. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι τα οφέλη για τις τράπεζες από την ανάπτυξη στο συγκεκριμένο πεδίο – με εξειδικευμένα τμήματα digital banking - θα είναι τεράστια.
Πρωταρχικός στόχος των τραπεζών είναι όλοι οι πελάτες να διαθέτουν χρεωστική κάρτα, καθώς ενώ έχουν αυξηθεί οι πληρωμές με πλαστικό χρήμα. Σήμερα, το ποσοστό των πελατών που έχουν χρεωστική δεν ξεπερνά το 70%, όταν τον περασμένο Ιούνιο διαμορφωνόταν στο 60%, με την αύξηση να οφείλεται στην επιβολή των capital controls.
Στόχος της Τρ. Πειραιώς είναι να διατηρήσει τα άτυπα ηνία στο χώρο της ηλεκτρονικής-ψηφιακής τραπεζικής. Η τράπεζα ήταν πρωτοπόρος, λανσάροντας την winbank το 2000, που ήταν η πρώτη υπηρεσία ηλεκτρονικής τραπεζικής στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.
Σήμερα, η Τρ. Πειραιώς συνεχίζει να υιοθετεί καινοτόμες εφαρμογές και στόχος της διοίκησης είναι η ενίσχυση των επενδύσεων στο συγκεκριμένο κομμάτι καθώς εκτιμάται ότι η τεχνολογία δίνει ατελείωτες δυνατότητες που θα βελτιώσουν τη λειτουργία και τα νούμερα του ομίλου και θα της δώσουν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, στα σχέδια του ομίλου είναι η αναβάθμιση της τράπεζας μέσω της μεγαλύτερης δυνατής ψηφιοποίησης λειτουργιών.
Ανάλογο σχεδιασμό έχει κάνει και η Eurobank. Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργήθηκε το περασμένο καλοκαίρι νέα γενική διεύθυνση digital banking με επικεφαλής τον κ. Σωτήρη Συρμακέζη και στόχο τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ομίλου. Η διεύθυνση έχει αναλάβει το σχεδιασμό και την επίβλεψη των ενεργειών που θα διευκολύνουν την υιοθέτηση της ψηφιακής τεχνολογίας τόσο σε επίπεδο retail όσο και σε επίπεδο wholesale banking. Στη Eurobank εκτιμούν ότι η τράπεζα μπορεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο στο χώρο, ψηφιοποιώντας λειτουργίες σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων και προσφέροντας ακόμη καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών.
Η Alpha Bank, από την πλευρά της, προχώρησε πριν λίγους μήνες στην πλήρη ανανέωση των υπηρεσιών web banking και mobile banking, εστιάζοντας στο μοντέρνο σχεδιασμό και στην πιο φιλική και εύχρηστη πλοήγηση, ενώ η Εθνική Τράπεζα διαθέτει τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες i-bank προσφέροντας τη δυνατότητα διενέργειας συναλλαγών μέσω διαδικτύου και κινητών τηλεφώνων.
